Tại hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN – New Zealand chiều 10.9 trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 53 (AMM-53) và các hội nghị Bộ trưởng liên quan, hai bên chia sẻ những bước tiến tích cực trong hợp tác ASEAN – New Zealand trong 45 năm qua kể từ khi hai bên thiết lập quan hệ đối thoại ASEAN – New Zealand và 5 năm từ khi thiết lập quan hệ đối tác chiến lược.
Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN đánh giá cao New Zealand thường xuyên duy trì các chuyến thăm cấp cao và đối thoại ASEAN- New Zealand cũng như sự hỗ trợ và hợp tác của New Zealand vì một khu vực ASEAN hoà bình và an ninh.
Hai bên nhấn mạnh cam kết tăng cường hơn nữa hợp tác đối tác nhằm triển khai đầy đủ và có hiệu quả Kế hoạch Hành động ASEAN – New Zealand giai đoạn 2016-2020 và hai chiến lược trọng tâm “Người dân” và “Thịnh vượng”.
ASEAN tiếp tục hợp tác chặt chẽ cùng New Zealand cũng như cộng đồng quốc tế trong kế hoạch phục hồi mọi mặt đời sống sau dịch bệnh, tăng cường sự sẵn sàng ứng phó trước những khủng hoảng y tế công cộng trong tương lai.
Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN đánh giá cao sự ủng hộ của New Zealand đối với Quỹ ASEAN ứng phó COVID-19. ASEAN hoan nghênh New Zealand đã đóng góp 37 triệu đôla New Zealand vào Dự án đối tác toàn cầu nhằm thúc đẩy tiếp cận đối với các thiết bị y tế phòng chống và điều trị COVID-19 (Access to COVID-19 Tools (ACT) Accelerator) và 7 triệu đôla New Zealand vào Liên minh Toàn cầu về vaccine và tiêm chủng (GAVI), qua đó hỗ trợ phân phối công bằng và minh bạch vaccine COVID-19.
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng đánh giá cao nỗ lực của New Zealand trong kiểm soát đại dịch COVID-19; đồng thời mong muốn New Zealand chia sẻ kinh nghiệm và những bài học thực tiễn trong chống dịch và hỗ trợ ASEAN trong kế hoạch phục hồi sau dịch bệnh.
Thứ trưởng cho biết ưu tiên cao nhất của ASEAN hiện nay là ổn định kinh tế. ASEAN và New Zealand cần tăng cường hợp tác và nâng cấp Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN-Australia-New Zealand, hướng tới ký kết Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện khu vực (RCEP).
Thứ trưởng đánh giá cao New Zealand đã hỗ trợ 6 triệu đôla New Zealand đối với sáng kiến xây dựng năng lực của Viện nghiên cứu Mekong và 5,5 triệu đôla New Zealand cho an toàn đập ở Việt Nam giúp nâng cao các hoạt động quản lý rủi ro thảm hoạ.
Trao đổi về tình hình quốc tế và khu vực, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng cảm ơn New Zealand đã ủng hộ nỗ lực của ASEAN trong duy trì và thúc đẩy hoà bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông.
Thứ trưởng nhấn mạnh lập trường nguyên tắc của ASEAN là rõ ràng và kiên định; đề nghị các bên tăng cường xây dựng lòng tin, kiềm chế trong hành động, không quân sự hoá và giải quyết hoà bình các tranh chấp phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982.
ASEAN cam kết triển khai đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên tại Biển Đông (DOC) và đàm phán sớm hoàn tất Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) thực chất và có hiệu quả.
