4 hành tinh chao đảo sau cái chết của ngôi sao chủ

Thanh Hà |

4 hành tinh khổng lồ cách Trái đất 135 năm ánh sáng sẽ chao đảo quanh hệ hành tinh của chúng khi ngôi sao chủ chết đi, một nghiên cứu mới chỉ ra.

Những hành tinh, có khối lượng gấp 5 lần sao Mộc, sẽ bay rời rạc khỏi quỹ đạo và nảy vọt ra khỏi lực hấp dẫn của nhau tương tự như cách những quả bóng trong trò chơi pinball di chuyển. Pinball là dạng máy giải trí có một hay nhiều quả bóng bên trong tủ kính mà người chơi cần điều khiển.

Hiện 4 hành tinh trong hệ thống HR 8799 đang trong một "nhịp điệu hoàn hảo" quanh ngôi sao khoảng 30-40 triệu năm tuổi, với mỗi hành tinh hoàn tất quỹ đạo di chuyển gấp đôi quỹ đạo hành tinh gần kề.

Hệ thống này được phát hiện cách đây gần 13 năm và đã trở thành biểu tượng cho khoa học ngoại hành tinh. Các nhà nghiên cứu cho biết, nhịp điệu hoàn hảo này được dự đoán tiếp tục trong 3 tỉ năm tới và sẽ bị phá vỡ khi ngôi sao chuyển sang giai đoạn sao cuối của quá trình tiến hóa, gọi là sao khổng lồ đỏ.

Tại thời điểm này, ngôi sao sẽ mở ra gấp vài trăm lần kích thước hiện tại và phóng đi gần một nửa khối lượng, kết thúc như một ngôi sao lùn trắng.

Môi trường xung quanh của ngôi sao HR8799 trong chòm sao Phi Mã. Ảnh: ESO
Môi trường xung quanh của ngôi sao HR8799 trong chòm sao Phi Mã. Ảnh: ESO

Sau đó, các hành tinh quay quanh ngôi sao này bắt đầu quay kiểu pinball và trở thành một hệ thống đầy hỗn loạn với những chuyển động không chắc chắn.

Các nhà nghiên cứu lưu ý, việc thay đổi vị trí của một hành tinh dù chỉ một cm khi bắt đầu quá trình có thể dẫn tới những thay đổi đáng kể trong kết quả.

Tiến sĩ Dimitri Veras, Khoa Vật lý Đại học Warwick, Anh, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: "Các hành tinh sẽ phân tán lực hấp dẫn ra khỏi nhau".

"Ngay sau khi ngôi sao mất đi khối lượng, vị trí của cả 4 hành tinh sẽ lệch đi, sau đó 2 trong số chúng sẽ phân tán khỏi nhau, gây ra phản ứng dây chuyền cho cả 4 ngôi sao trong chuỗi" - Tiến sĩ Veras nói thêm.

Ngoài ngôi sao và 4 hành tinh có khối lượng bất thường, hệ thống HR 8799 cũng có 2 đĩa mảnh vỡ - 1 đĩa bên trong quỹ đạo của hành tinh trong cùng và 1 đĩa ở ngoài cùng của hệ thống.

Khi trò chơi pinball được kích hoạt, các nhà nghiên cứu chắc chắn 4 hành tinh sẽ di chuyển đủ để đánh bật đĩa mảnh vỡ và đẩy nó vào trong ngôi sao chủ đang hấp hối.

"Hệ hành tinh HR 8799 đại diện cho dự đoán về hệ thống sao lùn trắng bị ô nhiễm mà chúng ta thấy ngày nay. Đó là một minh chứng về giá trị của việc tính toán số phận của các hệ hành tinh, thay vì chỉ nhìn vào sự hình thành của chúng" - nhà nghiên cứu Veras nói.

Nghiên cứu về đại diện tiêu biểu cho khoa học ngoại hành tinh này được công bố trên tạp chí Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.

Thanh Hà
TIN LIÊN QUAN

Phát hiện cấu trúc khổng lồ thách thức hiểu biết về vũ trụ

Thanh Hà |

"Vòng cung khổng lồ" trải dài 3,3 tỉ năm ánh sáng trong vũ trụ vừa được phát hiện.

NASA phát triển vũ khí phát hiện tiểu hành tinh nguy hiểm lao vào Trái đất

Thanh Hà |

NASA đang phát triển kính viễn vọng không gian phát hiện các tiểu hành tinh tiếp cận Trái đất một cách nguy hiểm.

Phát hiện ngoại hành tinh mới mát mẻ như Trái đất

Thanh Hà |

Các nhà khoa học phát hiện ngoại hành tinh mới với bầu khí quyển đã chín muồi cho việc nghiên cứu.

Cận Tết, showroom xe ôtô cũ chấp nhận bán hòa, cắt lỗ để thu hồi vốn

LÂM ANH |

Cuối năm thường là mùa thu hoạch của thị trường xe ôtô cũ nhưng năm nay điều này đã không đến bởi việc ngân hàng siết cho vay, lãi suất cao đã khiến lượng khách hàng giảm đi đáng kể. Những ngày cuối cùng trước khi nghỉ Tết, chủ showroom chấp nhận bán hòa vốn hay thậm chí, bán cắt lỗ để thu hồi vốn trước Tết.

Xu hướng công khai tiền lương ở Mỹ: Ai sẽ được hưởng lợi?

Thanh Hà |

Luật thanh toán minh bạch ở Mỹ góp phần giảm chênh lệch tiền lương.

3 phim Việt ra rạp đúng mùng 1 Tết: Tác phẩm nào có khả năng thắng thế?

Chí Long |

3 phim điện ảnh Việt đồng loạt ra mắt đúng mùng 1 Tết Quý Mão 2023 là Chị chị em em 2, Siêu lừa gặp siêu lầyNhà bà Nữ.

Thái Bình: Cả làng đỏ lửa nướng cá ngày đêm vẫn không đủ hàng bán Tết

Nguyễn Thúy |

Cận kề Tết Nguyên đán, làng nướng cá nổi tiếng ở Thái Xuyên (Thái Bình) luôn tất bật với các lò than đỏ hồng, hoạt động hết công suất để cho ra những mẻ cá nướng vàng óng, săn chắc, thơm nức phục vụ khách hàng dịp cuối năm.

Quả bóng vàng 2022: Tiến Linh sáng cửa

Thanh Vũ |

Nhìn vào phong độ hiện tại, có thể thấy tiền đạo Nguyễn Tiến Linh xứng đáng giành quả bóng vàng 2022.

Phát hiện cấu trúc khổng lồ thách thức hiểu biết về vũ trụ

Thanh Hà |

"Vòng cung khổng lồ" trải dài 3,3 tỉ năm ánh sáng trong vũ trụ vừa được phát hiện.

NASA phát triển vũ khí phát hiện tiểu hành tinh nguy hiểm lao vào Trái đất

Thanh Hà |

NASA đang phát triển kính viễn vọng không gian phát hiện các tiểu hành tinh tiếp cận Trái đất một cách nguy hiểm.

Phát hiện ngoại hành tinh mới mát mẻ như Trái đất

Thanh Hà |

Các nhà khoa học phát hiện ngoại hành tinh mới với bầu khí quyển đã chín muồi cho việc nghiên cứu.