Reuters đưa tin, trong khuôn khổ Hội nghị Diễn đàn Kinh tế thế giới WEF Davos 2024 ngày 17.1, các quan chức phương Tây cho biết, sẵn sàng chấp nhận ý tưởng tịch thu 300 tỉ USD tài sản bị phong tỏa của Nga để giúp Ukraina, nhưng cảnh báo rằng, có vấn đề pháp lý và ngay cả khi điều đó có thể được thực hiện, nó cũng không phải là thuốc chữa bách bệnh cho Ukraina.
Khi chiến dịch quân sự ở Ukraina bắt đầu vào tháng 2.2022, Mỹ và các đồng minh đã cấm giao dịch với Ngân hàng trung ương và Bộ Tài chính Nga, phong tỏa khoảng 300 tỉ USD tài sản có chủ quyền của Nga ở phương Tây.
Các nước G7 đang thảo luận về khả năng tịch thu số tài sản bị phong tỏa này, mặc dù một số thành viên lo ngại về tiền lệ, cơ chế và tác động tiềm tàng của việc thực hiện bước đi như vậy.
Penny Pritzker, đại diện đặc biệt của Mỹ về phục hồi kinh tế Ukraina, phát biểu: “Điều đầu tiên là cần rất nhiều luật sư tham gia. Nếu một quyết định được đưa ra thì cần ý kiến tập thể. Nhưng sẽ là sai lầm nếu nghĩ rằng đây là thuốc chữa bách bệnh cho Ukraina. Đã có những thảo luận về vấn đề này, nhưng còn lâu mới đi đến kết luận".
Nga, quốc gia không có đại diện tại Davos, cảnh báo rằng, việc tịch thu những tài sản đó sẽ đi ngược lại các nguyên tắc của thị trường tự do và Điện Kremlin tuyên bố sẽ tịch thu tài sản của Mỹ, châu Âu và các tài sản khác để đáp trả.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen từ lâu đã bày tỏ lo ngại về việc thiếu thẩm quyền pháp lý để Mỹ tịch thu tài sản của Nga bị phong tỏa tại Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York, nhưng gần đây đã chấp nhận yêu cầu của các nhà lãnh đạo G7 xem xét các phương án tịch thu dựa trên luật pháp quốc tế.
Tuần trước, bà Yellen cho biết, chưa có quyết định nào được đưa ra với đề xuất của G7, nhưng đã có những lo ngại về tác động của việc tịch thu đối với dự trữ bằng đồng USD hoặc euro.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ đồng thời nêu nghi ngại về việc liệu G7 có thể đồng ý về cơ sở luật pháp quốc tế hay không.
Một mối lo ngại khác của một số quan chức cấp cao phương Tây là việc tịch thu tài sản của Nga đầu tư vào trái phiếu chính phủ bằng đồng euro, USD và bảng Anh có thể khiến các ngân hàng trung ương ngại dự trữ các loại tiền tệ này.
Phần lớn tài sản - về cơ bản là chứng khoán mà Ngân hàng Trung ương Nga đã đầu tư - đang bị đóng băng tại Euroclear, trung tâm lưu ký có trụ sở tại Brussels, Bỉ.
Thủ tướng Bỉ Alexander De Croo nói với Reuters, ông không phản đối việc tịch thu tài sản bị phong tỏa nhưng cần có cơ chế rõ ràng.
Thủ tướng De Croo nói: “Chúng tôi không nói không với việc tịch thu tài sản. Nhưng chúng tôi cần phải làm việc theo một cơ chế. Ví dụ, tiền có thể được sử dụng làm tài sản thế chấp để gây quỹ cho Ukraina”.
“Chúng tôi sẵn sàng thảo luận thêm và sẵn sàng tham gia vào giải pháp tìm kiếm cơ sở pháp lý cho việc chuyển những khoản tiền đó sang Ukraina mà không gây bất ổn cho hệ thống tài chính toàn cầu” - Thủ tướng Bỉ nói thêm.
Theo Thủ tướng De Croo, một số chứng khoán đến kỳ đáo hạn và do đó đang được chuyển đổi thành tiền mặt - giao dịch bị đánh thuế 25%.
Ông De Croo cho hay, có thể chuyển cho Ukraina tiền thuế thu được từ tài sản bị đóng băng của Nga. Theo Thủ tướng, tổng thuế đánh vào tài sản bị đóng băng của Nga trong năm 2023 là khoảng 1,3 tỉ euro và năm 2024 dự kiến là 1,7 tỉ euro.
