Đến với những người mẹ “đông con nhất Việt Nam”

Mờ sáng 20.10, đúng dịp Ngày Phụ nữ Việt Nam, đoàn công tác Quỹ Tấm Lòng Vàng Lao Động (TLV) đến trường Mầm non Quỳnh Thanh (Quỳnh Lưu), một trong những địa bàn khó khăn nhất của giáo dục Quỳnh Lưu. Đáp lại lời nói đùa của anh Nguyễn Tử Phương, Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Nghệ An: “Đây là những người mẹ đông con nhất Việt Nam”, các cô cùng cười vui. Nhưng đằng sau nụ cười đó là những nỗi nhọc nhằn vất vả của công việc chăm sóc, giáo dục các em học sinh (HS), mà không phải ai cũng hiểu. Vừa tất bật đón khách, cô Hồ Thị Tuyết Nhung, Hiệu trưởng tâm sự: “Đặc thù của trường em là từ tất cả cán bộ, giáo viên cho đến các em học sinh, đều là giáo dân. Bà con phần đông có hoàn cảnh khó khăn nên GV trực trưa không có phụ cấp; lớp đông (trung bình 40 em/lớp) nên các cô rất vất vả”. Vào thăm lớp của cô Nguyễn Thị Thành, thấy cô đang dỗ dành một em khóc vì “cạnh tranh” đồ chơi với bạn. Nhẹ nhàng, ngọt ngào dỗ cho bé nín xong, cô Thành phân trần: “Bọn em đóng hai vai anh ạ, vừa là người mẹ, vừa là cô giáo. Mệt nhất là kiêm cả vai Bao Công phân xử các “tranh chấp” của các em. Công việc mệt nhưng vui; thấy các cháu ngoan, sạch sẽ, bọn em như được tiếp thêm động lực, niềm tin”. Đặc thù của giáo viên (GV) mầm non là các cô phải làm việc cả ngày, từ sáng cho đến chiều tối; vừa chăm sóc các em như một người mẹ thực thụ, vừa dạy dỗ, rèn luyện cho các em theo quy chuẩn chuyên môn. Lương thấp (do trường mới được chuyển sang công lập), nên cuộc sống của GV còn gặp nhiều khó khăn. “Niềm vui của bọn em là thấy các em lớn khôn lên từng ngày, ngoan ngoãn và tiến bộ. Có việc nghỉ vài ngày, em nhớ HS, nhớ từng giọng nói bi bô của các em”, cô Hải chia sẻ.

5 nữ GV của trường được nhận quà Quỹ TLV, đều chung hoàn cảnh chồng không có việc làm hoặc công việc không ổn định; con còn nhỏ; toàn bộ chi tiêu của gia đình đều trông vào đồng lương hạn hẹp của người mẹ. Cô Hồ Thị Vân, chồng làm ruộng, hai con nhỏ. Đồng lương của cô khoảng 3 triệu đồng, khéo co kéo mới đủ chi tiêu cho cả gia đình. Gần 20 năm công tác (vào ngành từ năm 1999), lương của cô Nguyễn Thị Từ cũng được khoảng 3,5 triệu; trong khi 2 con ăn học cần chi phí lớn. Cô Nguyễn Thị Thành, mới ra trường nên lương chưa được 3 triệu đồng, phải tằn tiện lắm mà vẫn không đủ chi tiêu cho gia đình, có hai con nhỏ. “Hoàn cảnh các chị, nói ra rất thương; nhưng chị em cũng động viên nhau, cố gắng vượt khó, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao”. “Bọn em chỉ mong sao... đừng ốm, đủ sức khỏe để làm việc, chăm sóc gia đình”, cô Hồ Thị Vân chia sẻ mơ ước bình dị của mình. “Cũng nhờ chính sách của Nhà nước chuyển trường mầm non sang công lập, bọn em mới được vào biên chế, có đồng lương ổn định. Chứ trước đây lương của chị em GV do dân góp; may lắm đủ mua gạo ăn trong tháng. Nhiều chị dạy mấy chục năm, về nghỉ không có lương hưu, nghĩ mà rơi nước mắt”, cô Từ nhớ lại.

Bậc Tiểu học, HS đã lớn khôn hơn, nhưng GV Tiểu học vẫn là những người mẹ, người cô giáo của các em. Vào phòng Hội đồng trường Tiểu học Quỳnh Thanh B, chúng tôi như bị hút hồn bởi những nét chữ đẹp mê hồn, trăm chữ như một của các cô giáo viết trên bảng tin. Anh Thắng, Chủ tịch LĐLĐ huyện Quỳnh Lưu trổ tài “bói chữ”: “Người viết dồn cả tài hoa, khéo léo và sự mô phạm vào từng nét chữ. Nét chữ nết người mà”. Cô Nguyễn Thị Tình, Hiệu trưởng nhà trường tâm sự: “Người dân Quỳnh Thanh còn nhiều vất vả. GV tiểu học công việc nhiều, vất vả, áp lực. Nhưng điều đáng quý là các thầy cô đặc biệt thương yêu HS, chăm lo cho các em từ những điều nhỏ nhất”. Điều cảm động là nhiều GV của trường đã vận động, quyên góp quần áo cũ nhưng còn dùng tốt từ bạn bè, người thân trao tặng cho các em HS khó khăn. “Ăn quả, nhớ kẻ trồng cây”, đổi lại, bà con giáo dân luôn giành cho các thầy cô những tình cảm yêu quý, trân trọng. Chị Hồ Thị Tình, Chủ tịch Hội phụ nữ xã Quỳnh Thanh cho hay: “Người dân quý mến các thầy cô, ghi nhận sự quan tâm, chăm sóc của thầy cô đối với con em. Giáo dục ở địa phương như một “cầu nối”, kết nối tình cảm, niềm tin cộng đồng”.

Là vùng công giáo toàn tòng, với 12 nghìn dân, Quỳnh Thanh là xã có dân số đông của huyện. Người dân nơi đây chủ yếu làm nghề nông, tỉ lệ nghèo còn cao, khoảng 17% hộ nghèo. Anh Hồ Đức Gương, Phó Bí thư, Chủ tịch CĐCS xã Quỳnh Thanh phấn khởi: “Bà con giáo dân ở đây ai cũng “kính Chúa - yêu Nước”, đoàn kết, chăm chỉ làm ăn, thực hiện tốt nghĩa vụ công dân và các quy định của pháp luật; tin tưởng vào đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước”. Anh Gương trân trọng cảm ơn sự quan tâm của Quỹ TLV đối với các GV, cán bộ CĐ tại địa phương và cho biết, lãnh đạo địa phương sẽ nỗ lực xây dựng quê hương đoàn kết, giàu mạnh và phát triển, sớm về đích nông thôn mới.

Cơn lũ vừa rút, chúng tôi có dịp đi cùng đoàn công tác của Tổng LĐLĐ Việt Nam do Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Ngàng dẫn đầu và lãnh đạo Quỹ Tấm lòng Vàng Lao Động về trao tặng quà Quỹ TLV cho bà con các tỉnh miền Trung. Dọc đường, thấy bùn đất còn bám dày xung quanh cây cối, làng mạc. Những chùm rác treo lơ lửng trên ngọn cây cho thấy mực nước lũ của cơn lũ vừa qua dâng rất cao. Đến với người dân phường Quảng Thuận, thị xã Ba Đồn (Quảng Bình), chúng tôi thấy những nỗi lo toan, vất vả, cực nhọc còn vương lại trên nét mặt người dân, nơi từng đôi tay sần sùi, chai sạn vì lao động. Chưa hết bàng hoàng, chia sẻ với đoàn công tác, bà Hoàng Thị Nhung, giáo dân tổ dân phố Cồn Két, kể: “Lũ năm nay lớn không thua trận lũ lịch sử năm 2010. Nước lên nhanh và lớn quá, bà con chúng tôi chỉ lo chạy người, còn đồ đạc, lương thực, hoa màu, vật nuôi, tất tần tật phó mặc cho lũ dữ. Nhà tôi tivi, nồi, xoong chảo bị trôi; tủ bàn bị ướt, hư hỏng hết”.

Sau lũ, cuộc sống người dân bộn bề khó khăn. Không chỉ lương thực, thực phẩm, mà nước sạch rất khan hiếm. “Mấy ngày lũ không có nước, bà con tất tả chèo thuyền xin được mấy thùng nước về dùng, mừng hết nói”, bà Nhung chia sẻ thêm. Dáng người gầy gò, cho thấy cuộc sống nhiều vất vả, bà Võ Thị Lan là một trong những hộ bị thiệt hại nặng trong đợt lũ vừa qua. Bà tha thiết mong mỏi: “Sau lũ thiếu nước, môi trường bị ô nhiễm. Dân chúng tôi mong có nước sạch để dùng, làm vệ sinh môi trường sạch sẽ để bà con yên tâm”.