Tại một số chợ tự phát trên địa bàn TPHCM, nhiều thức ăn như hạt dưa, mứt kẹo, thịt bò khô tự làm… được rao bán khắp nơi. Điều đặc biệt, ngoài việc không có nhãn mác ghi nơi xuất xứ, loại thức ăn này còn được nhuộm màu với đầy đủ loại màu sắc. Việc sử dụng các chất tạo màu cũng được nhiều người kinh doanh dùng để tạo màu cho các loại thức ăn như chim rán, vịt quay… Tuy nhiên, về chất lượng và mức gây hại sức khỏe mà thực phẩm này mang lại thì ít người biết.
Chủ một cơ sở bán vịt quay tại TPHCM cho biết, chỉ cần ra chợ mua phẩm màu thực phẩm (một chất có màu được dùng làm phụ gia thực phẩm, để tạo ra hoặc cải thiện màu sắc của thực phẩm, làm tăng tính hấp dẫn của sản phẩm) rồi cho một lượng chất này ướp vào thịt. Sau đó đem thịt ra quay là có vịt quay thơm ngon, màu sắc đều và đẹp thu hút người mua.
Trao đổi với Báo Lao Động, một bác sĩ tại TPHCM cho biết, việc sử dụng quá nhiều lượng phụ gia tiềm ẩn những hiểm họa với sức khỏe. Tuy nhiên, để kiểm tra chất độc hại của phẩm màu trong thực phẩm thì rất khó, không thể nhìn bằng mắt thường. Nhiều vụ ngộ độc thực phẩm cũng đã từng xảy ra khi ăn thực phẩm có sử dụng phẩm màu không rõ nguồn gốc.
Bệnh nhi D. G. H. (8 tuổi, ngụ Hà Nội) bị tan máu cấp nặng, đe dọa tính mạng do ăn thịt bò khô tự làm có sử dụng phẩm màu không rõ nguồn gốc. H. nhập viện trong tình trạng thiếu máu cấp nặng, sốt cao, tiểu đỏ. Qua quá trình thăm khám và xét nghiệm, được biết đây là trường hợp cơn tan máu điển hình. Sàng lọc tất cả các nguyên nhân tan máu cho thấy nghi ngờ tan máu do nhiễm độc. Trước đó, H. đã ăn thịt bò khô có nhuộm phẩm màu không rõ nguồn gốc.
“Một số cơ sở kinh doanh lạm dụng phẩm màu, để chạy theo lợi nhuận, thậm chí sử dụng các phẩm màu ngoài danh mục cho phép để chế biến thực phẩm (đặc biệt là các phẩm màu tổng hợp). Việc này rất hại, có thể gây ngộ độc cấp tính dẫn đến ung thư...”, vị bác sĩ này nói.
Trước sự việc trên, để phòng ngừa ngộ độc thức ăn và các bệnh liên quan đến thực phẩm, bác sĩ khuyến cáo người dân tuyệt đối không ăn những thức ăn không rõ nguồn gốc, đặc biệt không ăn những thức ăn có phẩm màu lòe loẹt, bắt mắt.
Cũng theo Ban Quản lý an toàn thực phẩm TPHCM (Ban QL ATTP), việc sử dụng tùy tiện, không đúng chủng loại, không đảm bảo độ tinh khiết và không đúng liều lượng… phẩm màu thực phẩm sẽ là tác nhân gây ra nhiều loại bệnh cho người sử dụng. Trước mức nguy hại từ phẩm màu thực phẩm, Ban QL ATTP cũng đã đưa ra hàng loạt khuyến cáo.
Qua tìm hiểu, phẩm màu chia làm hai loại gồm phẩm màu tổng hợp hóa học là các phẩm màu được tạo ra bằng các phản ứng tổng hợp hoá học và phẩm màu tự nhiên là các chất màu được chiết xuất ra hoặc được chế biến từ các nguyên liệu hữu cơ (thực vật, động vật) sẵn có trong tự nhiên. Thức ăn có chứa phẩm màu nằm trong danh mục được phép sử dụng làm phụ gia thực phẩm với mức giới hạn dư lượng cho phép thì không gây ảnh hưởng cho sức khoẻ.
Được biết, tất cả màu thực phẩm nhân tạo độc hại đã bị Cơ quan quản lý thuốc và thực phẩm Mỹ cấm từ lâu như Red 3, Blue1, 2, Green 3 và Yellow 6. Đây đều là những chất có thể gây ra ung thư khi thí nghiệm ở động vật… Tuy nhiên, một số loại hiện nay vẫn tồn tại trong các chợ ở nước ta.
