Phóng viên đã có cuộc trao đổi với Thạc sĩ, bác sĩ Hà Ngọc Mạnh, Phó Giám đốc Bệnh viện Chuyên khoa Nam học và Hiếm muộn Việt Bỉ.
Cuộc sống hiện đại với tốc độ công nghiệp hóa, với sự stress của mỗi cá nhân, với những tham vọng trong thời đại hiện đại này, nó cũng là tác nhân quan trọng làm suy giảm sức khỏe tình dục cũng như khả năng sinh sản?
- Bác sĩ: Đúng rồi, những yếu tố đó ảnh hưởng đến sức khỏe của con người, sức khỏe nam giới và các vấn đề liên quan đến tình dục, sinh sản khá nghiêm trọng. Tỉ lệ vô sinh hiếm muộn ngày càng tăng cao.
Giới nghiên cứu đã có kết luận đánh giá về chất lượng tinh trùng của nam giới từ những năm 50 của thế kỷ trước đến bây giờ, theo đó, mức độ rất đáng báo động. Đại ý, số lượng tinh trùng đã giảm đi khoảng 2/3. Tốc độ và tỷ lệ vô sinh là các chỉ số mà trước đây chưa có cơ sở để đánh giá, chỉ đánh giá được số lượng và chất lượng tinh trùng thôi.
Tuy nhiên, nó suy giảm là dĩ nhiên, một khi tinh trùng bị suy giảm. Từ khi, thế giới có cái kính hiển vi, thì họ mới soi kỹ được “sự bơi lượn” và hoạt động của tinh trùng thì mới đánh giá được chất lượng tinh trùng.
Thứ hai nữa là “chuẩn” chung của thế giới ở lĩnh vực tinh trùng cũng hết sức suy giảm. Trước đây, nam giới, trung bình có khoảng 40 – 50 triệu con tinh trùng thì bây giờ con số ấy chỉ là 15 triệu thôi. Bệnh nhân khi đến gặp chúng tôi để thăm khám và điều trị, họ cũng cho biết, tình trạng khiến họ cảm nhận sâu sắc, họ thất vọng về… chăn gối. Và rất lo lắng.
Cụ thể là như thế nào, thưa bác sĩ?
- Bác sĩ: Các biểu hiện cụ thể như vấn đề tình dục của nam giới bị suy giảm. Nguyên nhân là do sức ép cuộc sống và công việc căng thẳng quá. Ngay cả bận bịu quá, đến nhu cầu tình dục cũng giảm. Thứ nữa là nhu cầu có con của con người hiện đại cũng bị… lơ là rồi… quên hẳn.
Tức là, họ quan hệ “thả rông” mãi mà người ta không thấy có con. Đặc biệt, khi tôi khám bệnh nhân trong độ tuổi 45- 50 thì tinh trùng của họ lại khỏe và nhiều hơn thanh niên ở lứa tuổi 20-30. Tình trạng này rất phổ biến và có vẻ như rất khó tin.
Có thể là giới trung niên họ được phát triển tinh hoàn trong thời điểm mà môi trường còn chưa ô nhiễm như bây giờ! Còn giới trẻ thì phải đối mặt đúng độ tuổi đang trưởng thành về mặt tình dục, sinh sản, nên hậu quả ô nhiễm không khí, môi trường sống tác động lên họ mạnh hơn, trực diện hơn, gây hậu quả lớn hơn.
Thưa bác sĩ, ô nhiễm không khí, ô nhiễm môi trường có làm ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản hay không?
- Bác sĩ: Ô nhiễm không khí và bụi mịn ở các thành phố lớn, với mức độ như hiện nay, nó ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân nhiều hơn là chỉ nói về sức khỏe sinh sản. Tất nhiên, khi sức khỏe toàn thân khi mà không tốt thì khả năng sinh sản cũng sẽ kém đi. Các nghiên cứu cũng nói chung chung về điều này.
Ô nhiễm nói chung đều ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của con người. Tôi ví dụ nếu cơ thể bị tích tụ hàm lượng kim loại nặng, hoàn toàn có thể ngấm vào tinh hoàn ảnh hưởng đến từng “con” tinh trùng. Còn tình trạng ô nhiễm không khí với bụi mịn, hóa chất, và nhiều thứ khác nữa, dù cho hàm lượng kim loại trong đó không cao lắm cũng gây ảnh hưởng do tích tụ lâu dài.
Đơn cử như khi nguồn nước bị ô nhiễm do đổ dầu thải thì nước cũng là có chứa kim loại nặng. Những hóa chất tan trong dầu thải, khi lẫn vào nước, người sử dụng phải, thì các chất gây độc hại đó nó nằm trong lớp mỡ dự trữ. Qua thời gian tích tụ, thì khả năng đào thải chúng ra khỏi cơ thể sẽ ngày càng khó khăn. Đến một mức nào đó, chất đó có thể ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe toàn thân; trong đó có sức khỏe tình dục và khả năng sinh sản.
Vậy sự ảnh hưởng như anh phân tích ở trên cũng rất đáng để lo ngại, tuy nhiên, mức độ của nó có trầm trọng không? Hay phải tích tụ qua thời gian dài thì chúng mới phát tác?
- Bác sĩ: Rất đáng để lo lắng. Dù thế nào, thì vẫn phải khẳng định, những yếu tố như ô nhiễm không khí, khí thải, bụi mịn hoàn toàn có ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng.
Thật ra thì bụi mịn, chủ yếu ra đời do mật độ xe cộ, quá tải giao thông, việc phát thải từ một số nhà máy, tình trạng xây dựng mở rộng mà không kiểm soát nổi bụi. Tình trạng này thường hay tập trung ở các vùng trung tâm thôi. Như nước mình hay xảy ra tắc đường ở đô thị lớn, nếu ta tăng số lượng ô tô xe máy lên quá lớn, thì nó đẩy ra một lượng khí thải và khói bụi nói chung rất lớn.
Họ xây dựng, đào phá, mở rộng, xây dựng đường xá và các công trình cao ốc nói chung, xe cộ trở các vật liệu xây dựng cũng là nguyên nhân trực tiếp phổ biến gây ra bụi. Bụi nặng thì nó rơi xuống đất rồi trôi theo nước, bụi nhẹ lại bay lơ lửng trên không khí, ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Nếu chúng ta quản lý chặt hơn với các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng không khí thì tình trạng sẽ dễ dàng được cải thiện.
Cảm ơn cuộc trò chuyện tâm huyết của bác sĩ!
