Theo các chuyên gia y tế, có nhiều tác nhân gây hại cho mắt như việc để mắt hoạt động quá mức, hút thuốc, bệnh tiểu đường, huyết áp cao, tia cực tím… Trong đó, tia cực tím từ mặt trời có thể gây hại cho sức khỏe của mắt. Những tia này có thể đốt cháy giác mạc, làm hỏng các ống kính mắt và võng mạc. Ngoài ra, tia cực tím cũng làm tăng nguy cơ đục thủy tinh thể…
BS CKII Nguyễn Thanh Hùng, Phó Giám đốc BV Da liễu TPHCM cho biết, ánh nắng mặt trời có tác dụng tổng hợp Calci và làm cho xương rắn chắc. Nhưng nếu tiếp xúc với nắng nhiều quá, các tia UV từ nắng sẽ gây tổn thương tế bào, dẫn đến nguy cơ ung thư da… Việc lạm dụng tắm nắng và tiếp xúc với ánh nắng mặt trời quá nhiều có thể bị cảm nắng, hỏng mắt, bỏng da, cứng và khô da, làm da sần sùi, sạm da và tăng khả năng bị ung thư da...
Ngoài ra, hiện nay, các thiết bị do con người tạo ra cũng không ngừng phát ra ánh sáng (tia sáng xanh) mà chúng ta không hề chú ý tới, như: đèn huỳnh quang (một trong những thiết bị chiếu sáng trong nhà chủ yếu của mọi gia đình); đèn LED (thành phần không thể thiếu của các thiết bị điện tử có thể phát sáng mà chúng ta sử dụng hằng ngày) như màn hình máy tính, điện thoại thông minh, TV màn hình phẳng...
Các nghiên cứu lâm sàng cho thấy, lượng ánh sáng xanh phát ra bởi các thiết bị nhân tạo không đáng kể như lượng ánh xanh có trong bức xạ mặt trời. Tuy nhiên, thời gian và khoảng cách mà con người tiếp xúc trực tiếp với các màn hình điện tử khiến cho các bác sĩ mắt lo ngại về những ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe con người do chúng gây ra.
Các bác sĩ tại Phòng khám bác sĩ gia đình của Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch TPHCM cho biết, hiện nay công nghệ thông tin phát triển, con người tiếp xúc với các thiết bị điện tử ở mọi lúc mọi nơi.
“Khi con người tiếp xúc với nguồn bức xạ khổng lồ một cách dễ dàng lại chính là một nguy cơ tiềm ẩn. Bởi vì, về đêm, ánh sáng phá vỡ nhịp điệu sinh học trong cơ thể chúng ta (chu kì ngày-đêm, chu kỳ giấc ngủ và thời gian tỉnh táo), giấc ngủ bị ảnh hưởng và tệ hơn nữa, các cuộc nghiên cứu cho thấy rằng, đây còn là nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư, tiểu đường, bệnh tim mạch, béo phì và sự thoái hóa sớm của đôi mắt” một bác sĩ tại TPHCM cho biết.
Các chuyên gia y tế cũng cho biết, mỗi ánh sáng có màu sắc khác nhau sẽ gây ra một tác hại khác nhau và đều ảnh hưởng đến mắt. Theo đó, ánh sáng xanh là loại ánh sáng có lợi vào ban ngày, nhưng là kẻ gây hại nguy hiểm vào ban đêm. Sự phổ biến của các màn hình phát sáng (màn hình điện thoại, máy tính,…) cũng như các bóng đèn tiết kiệm năng lượng đang tăng dần nguy cơ con người tiếp xúc với ánh sáng xanh, đặc biệt là vào ban đêm, lượng ánh sáng này tỏa ra khi tiếp xúc trực tiếp rất lớn.
Việc tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng xanh có thể làm ảnh hưởng đến các tế bào nhạy cảm ánh sáng ở võng mạc, gây ra thoái hóa hoàng điểm, dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn... Ngoài ra, ánh sáng xanh còn góp phần gây khô mắt vì nó có năng lượng cao nhất so với các bước sóng ánh sáng khả kiến khác.
Ngoài tác hại đến mặt, một số nghiên cứu cho thấy về mặt lợi của ánh sáng xanh như khả sinh năng lượng cao giúp thúc đẩy sự “làm mới”, hỗ trợ chức năng ghi nhớ, nhận thức và tăng cảm hứng… và giúp cân bằng chu kỳ sinh học của cơ thể. Thậm chí các liệu pháp ánh sáng được sử dụng để điều trị bệnh tâm lý. “Không phải ánh sáng xanh có hại hoàn toàn, quan trọng là thời điểm tiếp xúc trong ngày. Tiếp xúc với ánh sáng xanh vào ban ngày giúp duy trì chu kỳ sinh học khỏe mạnh nhưng nếu lượng ánh sáng xanh quá nhiều vào ban đêm, điều đó thật sự gây hại”, một bác sĩ chuyên khoa mắt chia sẻ.
Cũng liên quan đến các tác nhân ảnh hưởng tới mắt, các bác sĩ khuyến cáo cần có lối sống, văn hóa làm việc, thói quen ăn uống, có thái độ đối với sức khỏe để hạn chế các ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của cơ thể.
Ngoài ra, đối với các thiết bị như đèn huỳnh quang và đèn LED tiết kiệm năng lượng hơn các thiết kế đèn dây tóc cũ, nhưng chúng cũng có xu hướng tạo ra nhiều ánh sáng xanh hơn nên cần giảm thiểu ánh sáng xanh bằng việc hạn chế sử dụng các thiết bị trên… Đặc biệt, con người cần hạn chế lạm dụng việc tiếp xúc với các thiết bị điện tử.
