Có những bệnh nhân đã không thể chờ đợi
Hiện nay, phẫu thuật ghép tạng đã trở thành thường quy tại một số trung tâm ngoại khoa đầu ngành của Việt Nam với đầy đủ trang thiết bị hiện đại mà giá thành chỉ bằng 1/3 chi phí trên thế giới.
Mới đây, các bác sĩ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức thực hiện thành công ca ghép đa tạng gồm tim và thận cho một bệnh nhân bị mắc suy tim - thận giai đoạn cuối, từ một người hiến đa tạng chết não. Đây là ca ghép tim- thận thành công đầu tiên ở Việt Nam.
Đến nay, Bệnh viện Việt Đức đã thực hiện hơn 1.500 ca ghép tạng, dẫn đầu cả nước. Lãnh đạo bệnh viện này cho biết, sắp tới, Việt Nam sẽ ghép đa tạng nhiều hơn, không chỉ 2 tạng mà có thể thực hiện 3-4 tạng cùng lúc.
PGS.TS Nguyễn Quang Nghĩa cho biết, trước đó, đã có 3 ca được ghép đa tạng thành công ở các trung tâm khác, nhưng là các ca ghép gan - thận; tụy - thận. Đây là ca ghép tim - thận đầu tiên.
Trường hợp anh Q. mới được ghép mới đây là một ca bệnh khó vì cả trái tim và thận của anh đều đã hỏng nên việc ghép cùng lúc tim, thận là kỹ thuật rất phức tạp, một thách thức lớn, đòi hỏi đội ngũ thầy thuốc phải có sự chuẩn bị rất kỹ càng.
Tuy nhiên, sau khi đánh giá kỹ, hội đồng chuyên môn của bệnh viện đã thống nhất chỉ định thực hiện ghép đồng thời cả tim và thận cho bệnh nhân với nguồn tạng hiến từ người cho chết não.
Trong suốt 6 tháng chờ đợi, không có trường hợp hiến tạng chết não nào thực sự phù hợp và bệnh nhân vẫn liên tục đến các bệnh viện để chữa suy tim và chạy thận.
Tối 9.2, một thanh niên chấn thương sọ não nặng được đưa đến một bệnh viện ở Hà Nội. Khi bệnh nhân được chẩn đoán chết não, gia đình đã đồng ý hiến đa tạng để cứu các ca bệnh nặng khác.
Các bác sĩ xem xét thấy các chỉ số sinh học đều phù hợp cao với bệnh nhân. Người hiến tạng cũng bị hỏng một số tạng do chấn thương nên chỉ hiến được tim và 1 quả thận.
Điều đặc biệt, trong gia đình ca hiến đa tạng này, có người em có bệnh lý nặng cần ghép tim- phổi. Đáng tiếc, trong quá trình chờ đợi nguồn tim hiến, bệnh nhân đã không chờ được, vừa mất trước đó 2 tháng.
"Cũng một phần vì lý do đặc biệt này, mà chúng tôi quyết tâm thực hiện bằng được ca ghép tim- thận từ người cho chết não, để hoàn thành tâm nguyện của gia đình người hiến, rằng một phần thân thể của người hiến sẽ mang lại sự sống mới cho người khác"- GS.TS Trần Bình Giang, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức chia sẻ.
Khan hiếm nguồn tạng hiến
Danh sách chờ ghép tạng tại Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia luôn có hàng nghìn bệnh nhân. Đơn cử, tính đến ngày 27.2.2023, số lượng người đăng ký chờ ghép mô, tạng là 2.922 người.
Theo các chuyên gia, không ít bệnh nhân đã không thể chờ đến khi có tạng hiến từ người cho chết não.
PGS.TS Nguyễn Quang Nghĩa, Giám đốc Trung tâm Ghép tạng, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức chia sẻ: Việt Nam cũng như trên thế giới, nguồn tạng luôn hạn chế so với nhu cầu ghép.
Trên thế giới, 80% bệnh nhân không có khả năng chờ đến lúc có nguồn tạng hiến. Việt Nam cũng không ngoại lệ.
"Nguồn tạng từ người cho chết não là nguồn vô cùng lớn. Từ bệnh nhân hiến tạng của người cho chết não, có thể cứu sống 5 bệnh nhân, cùng hàng chục trường hợp khác từ các mô, gân, xương của người hiến.
Vì thế chúng tôi mong muốn làm sao phát triển được tối đa số lượng người hiến tạng từ người cho chết não để cứu những người khác. Rất nhiều trường hợp không may qua đời do tai nạn giao thông, mỗi năm hơn chục nghìn ca.
Theo thông kê của chúng tôi, mỗi năm, chỉ cần 1% số lượng người chết não đồng ý hiến tạng thì sẽ giải quyết được cơ bản nhu cầu ghép tạng ở Việt Nam".
Liên quan đến vấn đề kinh phí cho các ca ghép tạng, PGS.TS Nguyễn Quang Nghĩa chia sẻ: Mặc dù không được bảo hiểm y tế thanh toán 100% nhưng trong quá trình bệnh nhân được đánh giá tình trạng bệnh, quá trình điều trị chờ ghép và sau khi ghép xong, những phần nào thuộc danh mục bảo hiểm y tế thanh toán thì sẽ được thanh toán.
Ngoài ra, bệnh nhân có thể phải tự thanh toán một số những kỹ thuật, thuốc men, vật tư không có trong danh mục bảo hiểm y tế thanh toán.
