Có thể mất nhiễm sắc thể Y, gia tăng nguy cơ mắc Alzheimer vì thuốc lá

Phương Hiền |

Nếu đàn ông hút thuốc thì nguy cơ bị mất nhiễm sắc thể Y trong tế bào máu nhiều hơn người không hút thuốc, đồng thời số nhiễm sắc thể Y trong tế bào máu bị mất tỉ lệ thuận với số điếu thuốc hút mỗi ngày.

Và đây cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer ở nam giới.

Giảm, mất nhiễm sắc thể Y

Trong nghiên cứu mới được đăng tải trên tạp chí Science, các chuyên gia của Đại học Uppsala (Thụy Điển) đã nghiên cứu cho rằng: Nhiễm sắc thể Y, vốn giữ vai trò quan trọng trong việc xác định giới tính nam và sản xuất tinh trùng, sẽ biến mất khỏi tế bào máu của nam giới hút thuốc nhiều hơn ở các tế bào máu của các nam giới không hút thuốc.

Nhiễm sắc thể Y là một trong hai nhiễm sắc thể quy định giới tính ở nam giới. Đàn ông thường có một cặp nhiễm sắc thể giới tính gồm một nhiễm sắc thể X và một nhiễm sắc thể Y (XY), trong khi phụ nữ thì có hai nhiễm sắc thể X (XX).

Từ 50 năm trước, các nhà khoa học đã biết rằng nhiễm sắc thể Y có thể biến mất. Hiện tượng này hay gặp ở nam giới cao tuổi hơn thanh niên.

Theo ông Lars Forberg – Trung tâm miễn dịch, di truyền học và bệnh lý Đại học Uppsala (Thụy Điển): Các tế bào bị mất nhiễm sắc thể Y không chết đi nhưng chúng sẽ bị gẫy đứt chức năng sinh học. Các tế bào miễn dịch trong máu có nhiệm vụ chống lại ung thư có thể bị tổn hại khi thiếu nhiễm sắc thể Y.

Forsberg và các cộng sự đã tập hợp các số liệu nghiên cứu từ 6.000 nam giới tại Thụy Điển thuộc ba nhóm khác nhau từ những người đàn ông có các yếu tố như huyết áp, sử dụng rượu bia, hút thuốc, tập thể dục… họ được kiểm tra mẫu máu để các nhà nghiên cứu có thể đánh giá sự tồn tại của nhiễm sắc thể Y. Kết quả cho thấy, việc mất nhiễm sắc thể Y trong tế bào ở những nam giới tham gia nghiên cứu thuộc nhóm tuổi 70 – 80 có tới 15,4% nhiễm sắc thể Y bị mất trong khi chỉ có 4,1% ở nhóm dưới 70 tuổi. Loại trừ vấn đề tuổi tác, lối sống, sức khỏe những người hút thuốc có nguy cơ mất nhiễm sắc thể Y cao gấp 2,4 – 4,3 lần so với những người không hút.

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cũng nhận thấy, một số đàn ông bỏ thuốc sau đó dường như khôi phục được các nhiễm sắc thể Y của họ. Nhà nghiên cứu Lars Forsberg cho rằng, đây có thể là động lực để những người hút thuốc từ bỏ thói quen xấu này.

Các nhà khoa học hiện vẫn chưa biết rõ mất bao nhiêu nhiễm sắc thể Y trong tế bào máu có liên quan đến việc phát triển bệnh ung thư, dù vẫn tồn tại khả năng là các tế bào miễn dịch trong máu bị mất nhiễm sắc thể Y sẽ giảm khả năng chống lại các tế bào ung thư.

Tăng nguy cơ mắc Alzheimer

Bệnh Alzheimer là một dạng mất trí nhớ phổ biến, gây ra bởi những protein độc phá hủy các tế bào não nhiều năm trước khi bệnh được phát hiện. Trong nghiên cứu được đăng trên tạp chí “Human Genetics” (số ra ngày 23.5.2016) các nhà khoa học đến từ Canada, Pháp, Mỹ, Anh và Thụy Điển đã tiến hành nghiên cứu trong hơn 3.200 người đàn ông ở độ tuổi trung bình 73. Kết quả cho thấy 17% trong số này có hiện tượng mất nhiễm sắc thể Y trong một số tế bào máu.

Những người trước đó bị chuẩn đoán mắc bệnh Alzheimer có xu hướng bị mất nhiễm sắc thể Y trong tế bào máu cao hơn trong khi những trường hợp chưa bị chuẩn đoán mắc chứng mất trí nhớ nhưng bị suy giảm nhiễm sắc thể Y trong tế bào máu vẫn có khả năng bị mắc bệnh Alzheimer trong những năm sau đó.

Theo các nhà nghiên cứu, một người đàn ông bị mất nhiễm sắc thể Y trong tế bào máu chưa chắc chắn sẽ bị mắc bệnh ung thư hay Alzheimer bởi một số người bị mất nhiễm sắc thể Y trong tế bào máu vẫn sống bình thường. Tuy nhiên các nhà khoa học cho rằng trong tương lai, những người bị mất nhiễm sắc thể Y trong tế bào máu có thể trở thành đề tài nghiên cứu tiếp để có đánh giá cụ thể và phát hiện sớm các căn bệnh.

Phương Hiền
TIN LIÊN QUAN

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã có nhiều giải pháp hỗ trợ người lao động mất việc

PHƯƠNG NGÂN - CHÂN PHÚC |

TPHCM - Tại LĐLĐ quận Bình Thạnh, sáng ngày 17.1, ông Trần Thanh Hải - Phó Chủ tịch Thường trực Tổng LĐLĐ Việt Nam đã đến thăm, động viên và trao quà Tết cho người lao động có hoàn cảnh khó khăn đang làm việc trên địa bàn. Đồng thời, ông Trần Thanh Hải cũng đã thông tin một số giải pháp nhằm hỗ trợ người lao động bị mất việc, giảm việc.

Ông Park Hang-seo dặn dò cầu thủ tuyển Việt Nam trong ngày chia tay

AN NGUYÊN |

Kết thúc AFF Cup 2022, huấn luyện viên Park Hang-seo đã nói lời cuối cùng trên cương vị huấn luyện viên trưởng và bày tỏ tình cảm của mình với các cầu thủ tuyển Việt Nam.

Rung lắc thượng tầng tại Eximbank: Thập kỷ rối ren chưa kết thúc

Đức Mạnh |

Cơ cấu thượng tầng tại Ngân hàng Eximbank đã có nhiều biến động mạnh. Cổ đông ngoại gắn bó 16 năm đã chuyển nhà, thế chân bởi nhân tố bí ẩn liên quan đến Tập đoàn Bamboo Capital.

Cha đẻ của mèo AI mà cư dân mạng nhầm tưởng ở Ninh Thuận lên tiếng

Hữu Long |

Nguyễn Lê Thái Nguyên vẽ mèo Tết bằng công nghệ AI rồi chia sẻ lên trang cá nhân. Những hình ảnh tuyệt đẹp về mèo nhận được vô số lời khen từ nhiều người bạn. Có không ít người đến nay vẫn nhầm lẫn đây là mèo Tết có nguồn gốc từ Ninh Thuận.

Cận Tết, showroom xe ôtô cũ chấp nhận bán hòa, cắt lỗ để thu hồi vốn

LÂM ANH |

Cuối năm thường là mùa thu hoạch của thị trường xe ôtô cũ nhưng năm nay điều này đã không đến bởi việc ngân hàng siết cho vay, lãi suất cao đã khiến lượng khách hàng giảm đi đáng kể. Những ngày cuối cùng trước khi nghỉ Tết, chủ showroom chấp nhận bán hòa vốn hay thậm chí, bán cắt lỗ để thu hồi vốn trước Tết.

Xu hướng công khai tiền lương ở Mỹ: Ai sẽ được hưởng lợi?

Thanh Hà |

Luật thanh toán minh bạch ở Mỹ góp phần giảm chênh lệch tiền lương.

3 phim Việt ra rạp đúng mùng 1 Tết: Tác phẩm nào có khả năng thắng thế?

Chí Long |

3 phim điện ảnh Việt đồng loạt ra mắt đúng mùng 1 Tết Quý Mão 2023 là Chị chị em em 2, Siêu lừa gặp siêu lầyNhà bà Nữ.

Bi hài chuyện người già online: Suýt bị lừa gần 300 triệu đồng

BẠN ĐỌC NGUYỄN MINH ÚT |

Tôi nhận được một tin nhắn trên Facebook với nội dung vô cùng phấn khởi: “Xin chúc mừng tài khoản của bạn đã may mắn nhận được giải nhất từ sự kiện tuần lễ tri ân khách hàng năm 2022… Phần quà giải nhất của chị gồm: 1 xe máy Honda SH 150i; 1 phiếu quà tặng trị giá 200 triệu đồng tiền mặt… do tập đoàn Facebook tổ chức bình chọn…”.