Trong ngày, nếu một trẻ nhỏ chỉ uống 1 lon nước ngọt khoảng 330ml đã hấp thu lượng đường vượt quá ngưỡng khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) rất nhiều.
Nếu như năm 2002, trung bình mỗi người chỉ dùng 6,04lít/năm đồ uống có đường thì năm 2021 đã tăng lên 55,78lít/năm.
Đây là thông tin được đại diện WHO tại Việt Nam thông tin tại Hội nghị tập huấn cung cấp thông tin về tác hại của thuốc lá, rượu bia, đồ uống có đường do Bộ Thông tin truyền thông phối hợp với Tổ chức HeathBridge Việt Nam vừa tổ chức
Nguy cơ cao mắc các bệnh không lây nhiễm
Ths.BS Nguyễn Tuấn Lâm, WHO tại Việt Nam cho biết, đồ uống có đường có thể mang lại cảm giác sảng khoái, ăn ngon miệng hơn và ăn được nhiều hơn, nhất là các đồ nướng, rán. Tuy nhiên sử dụng đồ uống có đường sẽ dẫn đến nguy cơ cao mắc các bệnh không lây nhiễm như: thừa cân, béo phì, tăng huyết áp, loãng xương... gây ra những biến chứng nặng nề như tim mạch. Đây cũng là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu hiện nay (chiếm 33%/73% nguyên nhân tử vong hằng năm).
Cũng theo Ths.BS Nguyễn Tuấn Lâm, hiện tỉ lệ trẻ em và thiếu niên từ 5-19 tuổi thừa cân ở Việt Nam tăng nhanh (hiện tăng 11,1%), trong đó có nguyên nhân một phần từ sử dụng đồ uống có đường. Một khảo sát trong học sinh, sinh viên gần đây cho thấy cứ 3 bạn có 1 bạn uống nước ngọt có ga trong 30 ngày qua.
PGS.TS.BS Trương Tuyết Mai, Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết trong một phân tích gộp kết quả từ 88 nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa việc sử dụng nước ngọt với việc tăng năng lượng và trọng lượng cơ thể.
Một nghiên cứu kéo dài trên 8 năm với 50.000 phụ nữ có và không có thói quen uống nước ngọt cho thấy, những phụ nữ uống nhiều hơn 1 lon nước ngọt/ngày đã tăng tới 8kg trọng lượng cơ thể, trong khi giảm tiêu thụ nước ngọt chỉ tăng 2,8kg. Với mỗi lon nước ngọt uống thêm mỗi ngày, nguy cơ bị béo phì tăng 60% trong 1,5 năm.
Việc uống trung bình 1 lon đồ uống có đường mỗi ngày có nguy cơ bị nhồi máu cơ tim hoặc chết vì nhồi máu cơ tim cao hơn 20% so với những người khi sử dụng đồ uống này. Đặc biệt, việc tiêu thụ đồ uống có đường cũng làm tăng nguy cơ bị ăn mòn răng, dễ sâu răng và tăng nguy cơ loãng xương.
Theo tổ chức WHO, một chế độ ăn uống trung bình hằng ngày hiện nay có chứa 2000 kcal, 10% tổng lượng kcal tương đương với 50 gr đường tự do hoặc 12,5 muỗn cafe đường.
Để có thêm lợi ích sức khoẻ, WHO khuyến cáo, cần giảm lượng tiêu thụ đường này xuống dưới 5% tổng kcal tiêu thụ mỗi ngày (25 gr).
Giải pháp hạn chế sử dụng đồ uống có đường
Tại Việt Nam, hiện trung bình một người Việt tiêu thụ khoảng 46,5g đường tự do/ ngày, gần bằng mức giới hạn tối đa là 50g một ngày và cao gần gấp đôi so với mức nên tiêu thụ mỗi ngày và cao gần gấp đôi so với mức tiêu thụ là dưới 25g một ngày theo khuyến cáo của WHO.
Chia sẻ kinh nghiệm trên thế giới về việc hạn chế sử dụng đồ uống có đường, Ths Hoàng Ly Na, Tổ chức HeathBridge Việt Nam cho biết một số nước đã dán nhãn dinh dưỡng cảnh báo các sản phẩm đồ uống có đường; kiểm soát quảng cáo thực phẩm không lành mạnh trong đó có đồ uống có đường…
Ths. Hoàng Ly Na cũng khuyến nghị Việt Nam cần sớm ban hành quy định bắt buộc phải dán nhãn dinh dưỡng cho sản phẩm trong đó có công bố hàm lượng đường; quy định về dán nhãn cảnh báo dinh dưỡng mặt trước của sản phẩm nhiều đường, nhiều năng lượng.
