Lão ngư Nguyễn Văn Thơ, đứng bên cửa biển Trần Đề, Sóc Trăng buồn bã nói rằng: 45 năm đi biển, nhưng năm nay, nhưng bây giờ là giai đoạn khó khăn nhất đối với ngư dân.
Cặp cào đôi của gia đình ông Thơ đã “nằm bờ” suốt từ tháng 4 đến nay. 5 tháng rồi.
Hồi trước, khi giá dầu “cao kỷ lục” khiến tàu cá buộc phải nằm bờ vì cứ ra khơi là lỗ. Nhưng hồi này, tức là từ tháng 8 đến giờ, khi giá dầu hạ nhiệt thì lại chẳng thể mua được dầu.
Và ông Thơ nói ngư dân bức xúc lắm. Bức xúc ở chỗ phải mua kênh giá từ 2-3 ngàn đồng mỗi lít dầu. Bức xúc, vì ngay cả khi phải mua với giá “cắt cổ” thì “chỗ báo hết dầu, nơi chỉ bán cho 1.000 - 2.000 lít- không đủ cho 1 chuyến ra khơi”.
Mỗi chuyến đi biển, mỗi chiếc tàu khai thác xa bờ tiêu thụ từ 5.000- 10.000 lít, nếu chỉ mua được 1.000-2.000 lít thì nằm bờ, xác định luôn.
30% tàu cá ở Sóc Trăng đang nằm bờ do thiếu nhiên liệu.
Bạc Liêu cũng thế. Cà Mau, Kiên Giang, Trà Vinh, Bến Tre cũng vậy. Còn ở Thủ đô, vừa hôm qua báo chí ghi nhận tình trạng các cây xăng hoặc treo biển hoặc “hết xăng” hoặc “đang sửa chữa”.
“Mạch máu” của nền kinh tế đang thật sự có vấn đề...
Và vấn đề vừa là thiếu nguồn cung, vừa là việc các đại lý, các cây xăng đang tìm mọi cách để bán ra ít nhất khi mức lỗ của các cây xăng đang lớn dần.
Chúng ta đang được nghe giải thích nguyên do, rằng: Cơ chế tính chi phí định mức với kinh doanh xăng dầu đã áp dụng từ năm 2014 đến nay đã không còn phù hợp, đã không còn “tính đúng, tính đủ”.
Chúng ta cũng được nghe là Bộ Công Thương đã 4 lần đề nghị Bộ Tài chính xem xét, tính toán lại chi phí kinh doanh xăng dầu, tuy nhiên, đến nay vẫn chưa được hồi âm.
Nhưng nói thế cũng chưa chắc đã phải vậy. Bởi xét ra, trong cấu thành giá mỗi lít xăng dầu đã có cả các khoản lợi nhuận định mức, chi phí định mức, chi phí vận chuyển... Tổng cộng chiếm tới 4-5% giá thành.
Bao năm qua không thấy ai nói lỗ hay kêu ca gì. Cho đến bây giờ... Cứ như thể đồng loạt gây sức ép vậy.
Giờ, cơ quan quản lý mà chấp nhận thêm 1.500 đồng chiết khấu cho mỗi lít xăng dầu - như đề nghị của một doanh nghiệp ở TPHCM, hay “tính toán lại” chi phí kinh doanh... thì không hiểu giá xăng dầu ở Việt Nam sẽ còn “nặng” đến thế nào.
Nhìn lại lão ngư Nguyễn Văn Thơ mà coi. 45 năm đi biển chưa bao giờ khó khăn đến thế, khó đến “bạc tóc trắng râu” vì xăng dầu!