"Vi phạm bản quyền ở Việt Nam đã và đang diễn ra hết sức phức tạp ở mảng bóng đá, phim và mới đây bùng nổ ở cả nội dung tranh anime Nhật Bản", ông Phạm Hoàng Hải, Giám đốc Trung tâm Bản quyền nội dung số, Cục Phát thanh truyền hình và thông tin điện tử (Bộ Thông tin và Truyền thông) cho biết tại tọa đàm bảo vệ bản quyền ngành công nghiệp âm nhạc - điện ảnh - truyền hình số mới đây.
Ông Hải dẫn số liệu từ SimilarWeb cho thấy, khoảng 70 website bóng đá lậu, với hơn 1,5 tỉ lượt xem trong những năm 2022, 2023. Bên cạnh đó, hơn 200 website phim lậu thu hút khoảng 120 triệu lượt xem/tháng (trong đó top 10 có hơn 66 triệu lượt xem mỗi tháng).
Tại tọa đàm, bà Phạm Thanh Thủy, phụ trách chống vi phạm bản quyền của truyền hình K+, dẫn số liệu Media Partners Asia cho thấy những thống kê đáng buồn khi Việt Nam nằm trong số 3 nước dẫn đầu khu vực về số lượng vi phạm bản quyền, với 15,5 triệu người thường xuyên truy cập website lậu. Nếu xét trên tỉ lệ dân số, Việt Nam dẫn đầu Đông Nam Á.
Không chỉ đứng đầu bảng về vi phạm bản quyền, chúng ta còn "không có đối thủ" về gian lận trên mạng khi "cứ 100 đồng tiền kiếm được từ hành vi gian lận trên YouTube, có 55 đồng của người dùng Việt Nam" - như công bố của Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Thanh Lâm tại hội thảo kết nối mạng lưới quản lý đa kênh (MCN) tổ chức ở TPHCM mới đây.
Thời gian qua, Bộ Thông tin và Truyền thông đã có hàng loạt biện pháp kỹ thuật để ngăn chặn vi phạm bản quyền cũng như gian lận thương mại trên mạng. Ví như từ tháng 8.2022 đến tháng 8.2023, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử đã phối hợp với Cục An toàn thông tin và các chủ thể quyền sở hữu để ngăn chặn gần 1.000 website bóng đá lậu.
Tuy nhiên, việc xử lý các đối tượng này vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng của cơ quan quản lý. Bởi lẽ, ngay khi bị chặn tên miền, các kênh này liền đổi địa chỉ IP, đổi tên miền nhanh chóng, chỉ mất 5 - 10 phút. Có trang như Xôi Lạc TV có 20 tên miền khác nhau. Khi cơ quan chức năng chặn tên miền này thì rất nhanh sau đó lại có tên miền mới xuất hiện thay thế.
Tại họp báo đầu tháng 9, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng cho biết sẽ phối hợp với Bộ Công an để xử lý chủ website phát nội dung lậu và sẽ "không dừng ở việc bị xử lý hành chính".
Biện pháp mạnh hơn xử lý hành chính trong bối cảnh như hiện nay là cấp thiết. Tuy vậy, căn cơ hơn cả vẫn là làm sao thay đổi được thói quen nói không với website lậu của người dùng.
Và thói quen này không chỉ có được từ việc kêu gọi hay đánh thức lòng tự trọng. Nó còn đến từ việc phía cung cấp dịch vụ phải cải thiện chất lượng sản phẩm và dịch vụ nhằm đáp ứng tốt hơn, thuận tiện hơn cho khách hàng của mình.
