105 viên chức và người lao động chưa được nhận lương. Trong đó, 75 viên chức bị nợ lương 6,5 tháng, 30 viên chức bị nợ lương 6 tháng, 15 lao động hợp đồng bị nợ lương 2 tháng.
Vì sao nợ lương? Do nguồn thu không có nên dự kiến các tháng 1 đến tháng 3 năm 2024, nhà trường không thể chi trả tiền lương cho người lao động.
Vì sao nguồn thu không có? Nói thẳng ra là không tuyển sinh được. Vì sao không tuyển sinh được? Cũng nói thẳng băng là chất lượng đào tạo không đủ sức cạnh tranh.
Tỉnh Quảng Bình chỉ chi trả cho số 99 người hưởng lương từ ngân sách. Số người do trường tuyển dụng, trường phải tự giải quyết. Nhưng ngặt một nỗi, tự chủ tài chính không phải dễ dàng, nếu không tuyển sinh được theo mục tiêu, kế hoạch.
Khi đã sa sút, một trường đại học phải chịu thêm nhiều áp lực. Giảng viên có chuyên môn giỏi bỏ đi tìm nơi khác có thu nhập tốt hơn, chất lượng đào tạo tiếp tục đi xuống.
Trường Đại học Quảng Bình không phải là trường đầu tiên rơi vào hoàn cảnh này, có nhiều trường đã và đang lâm nguy.
Điển hình năm 2023, Trường Đại học Tây Nguyên thiếu gần 600 chỉ tiêu. Trường Đại học Phú Yên kết thúc tuyển sinh đợt 1 với 360 thí sinh trúng tuyển, trong khi chỉ tiêu là 560. Trường Đại học Bạc Liêu, có một số ngành chỉ tuyển được vài thí sinh. Trường Đại học Hà Tĩnh cũng không tuyển đủ chỉ tiêu, có 2 ngành trường không thể mở lớp do không có thí sinh trúng tuyển...
Vì sao vậy? Một thời phát triển đại học như nấm sau mưa, địa phương nào cũng có một trường đại học cho "bằng chị bằng em". Do thành lập trường vội vàng, không tính toán đến đội ngũ giảng viên, năng lực về chuyên môn, cho nên không thu hút được sinh viên. Không có nguồn thu thì không có tiền để phát triển, lương còn không đủ trả nói chi đến chuyện xa vời là nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế.
Không trả tiền lương, giờ dạy cao, không thu hút được giảng viên giỏi.
Thiếu chỉ tiêu, nhiều trường "vơ bèo vạt tép", đầu vào yếu, đầu ra chất lượng không cao, không có niềm tin trên thị trường lao động. Cầm tấm bằng đại học nhưng không xin được việc làm do bị chê tốt nghiệp trường "cấp ba rưỡi", vì thế mỗi năm, tuyển sinh càng khó.
Nhưng xét cho cùng, đó cũng là quy luật của thị trường, không có chuyện cứ treo biển "đại học" là như nhau. "Khách hàng" ngày nay lựa chọn sản phẩm có chất lượng, phụ huynh bỏ tiền ra cho con cái mua kiến thức thì phải đúng giá.
Có nhiều trường đại học ra đời, cũng sẽ có nhiều trường đóng cửa. Đã cạnh tranh ắt có thành công và thất bại, trường nào không tự thay đổi, nâng cao chất lượng đào tạo sẽ bị "khách hàng" quay lưng. Đó cũng là điều tốt cho giáo dục đại học của đất nước mà thôi.
