Những con số rất lớn, rất khủng khiếp và rất xót xa.
Những khung cảnh điêu tàn. Những sắt thép gỉ nát với thời gian. Những kiện nhỏ kiện to thiết bị chất đống trong kho. Đây là “quang cảnh” Tisco2 sau khi đã “ném” vào hơn 4.400 tỉ. Nhà thầu, Công ty Tập đoàn xây lắp luyện kim Trung Quốc (MCC) sau khi được thanh toán 95% giá trị đã “bỏ về nước”.
4.421 tỉ giờ còn lại bao nhiêu, cho đống sắt vụn ấy?
Chưa biết. Chỉ biết là năm 2017, chúng ta đã phải chi thêm 2,6 tỉ đồng để làm một việc là “đánh giá” cái dự án sắt vụn có tổng mức đầu tư trên 8.000 tỉ ấy.
Có thể nói Tisco2 hàm chứa trong nó không chỉ số tiền rất lớn, rất xót xa, không chỉ sự phí phạm thiếu hiệu quả, mà ở trong đó, còn có những sai phạm hết khó lý giải.
Cụ thể, trước văn bản của Văn phòng Chính phủ thông báo ý kiến của phó thủ tướng về tổng mức đầu tư, các bộ, ngành có ý kiến việc điều chỉnh tổng mức đầu tư là thiếu cơ sở căn cứ pháp lý, ảnh hưởng đến hiệu quả dự án.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư thậm chí còn cho rằng dự án này đang có những dấu hiệu khá bất thường trong quá trình triển khai và nêu quan điểm không ủng hộ việc nâng vốn đầu tư. Lý do: Tisco2 đang sử dụng trên 30% vốn Nhà nước trong khi các hồ sơ trình lên đều cho thấy không có cơ sở để điều chỉnh tổng mức đầu tư đối với Hợp đồng EPC 01.
Các đề xuất của nhà thầu về điều chỉnh liên quan đến các chi phí về nhân công, máy thi công (thuộc phần xây lắp), chi phí thiết bị là không khả thi và không phù hợp với quy định hiện hành..., không có lý do gì để được điều chỉnh giá”.
Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, nhiều Bộ, ngành đã có ý kiến về việc điều chỉnh tổng mức đầu tư là thiếu căn cứ nhưng rồi tổng mức đầu tư vẫn được quyết tăng từ 3.843,6 tỉ lên 8.104,9 tỉ đồng.
Và không chỉ tăng, một văn bản còn đồng ý để TISCO thanh toán các khoản chi phí trả cho MCC đối với các vật tư và thiết bị hư hỏng bởi gỉ sét, lão hóa do để lưu kho bãi lâu ngày...
Hôm qua, nhiều cá nhân (trong đó có cả cán bộ cao cấp) đã được nêu tên trong kết luận của Ủy ban kiểm tra Trung ương vì đã có những vi phạm, khuyết điểm đối với Dự án TISCO II- những người phải chịu trách nhiệm cho đống sắt thép hàng ngàn tỉ đang "đắp chiếu" kia.
Người dân không thể không đặt câu hỏi: Có mối quan hệ nhân quả nào giữa ngôi biệt thự lẫy lừng của một sếp Tisco (đã bị bắt) với đống sắt thép hoen gỉ kia đặng giải thích cho những bất thường - không thể lý giải - trong dự án đại thảm bại này.
