Chỉ riêng hai tỉnh Đắk Nông, Đắk Lắk, tổng sản lượng loại trái cây này trong chính vụ mùa này dự kiến hơn 120 ngàn tấn.
Theo chị Mỹ Tiên, một hộ dân ở huyện Đắk R’lấp (Đắk Nông), gia đình chị thu hoạch được 5 tấn sầu riêng, nhưng bán chỉ từ 25- 35 ngàn đồng/kg.
“Giá sầu riêng năm nay thấp hơn mọi năm rất nhiều. Thế nhưng, gia đình tôi không còn sự lựa chọn nào khác, bán được đồng nào hay đồng đó. Bởi sầu riêng khi vào thu hoạch thì chín rụng đại trà, nông dân không bảo quản được, sản phẩm sẽ bị thối rữa. Lúc đó, rơi vào cảnh tay trắng”. Chị Mỹ Tiên than!
Trong kho các vựa thu mua tình hình còn bi đát hơn. Một chủ vựa thu mua sầu riêng ở huyện Đắk R’lấp (Đắk Nông) cho biết đang tồn cả trăm tấn, chưa đưa được về các chợ đầu mối.
Theo chủ vựa, năm nay, do dịch bệnh nên thị trường tiêu thụ lẫn khâu vận chuyển sầu riêng đều gặp khó khăn. Thời điểm này năm trước gia đình chị xuất bán được 60-70 tấn sầu riêng/ngày. Thế nhưng, hiện nay, mỗi ngày gia đình chị Phương chỉ bán được 20-30 tấn là đã mừng lắm rồi.
Thị trường miền Bắc ít hút loại trái cây này, lại vận chuyển xa, nên chỉ cần chậm trễ một vài ngày thì “tiền mất, tật mang; còn phía Nam đang bị phong tỏa vì đại dịch COVID-19, nên sức tiêu thụ giảm mạnh; có vựa phải đổ đi cả hàng chục tấn, thiệt hại hàng trăm triệu đồng.
Trong khâu vận chuyển sầu riêng cũng đang hết sức nan giải. Hiện nay, không phải xe tải nào cũng được vào luồng xanh; hoặc có thì cũng khó thuê, giá cả cũng tăng cao hơn. Mặc dù là luồng xanh nhưng khi di chuyển cũng trải qua nhiều công đoạn, nhiều khâu kiểm soát COVID-19 ở nhiều tỉnh, thành phố, nên đến nơi, cây trái cũng bầm dập.
Tại tỉnh Đắk Nông giá sầu riêng truyền thống được thương lái thu mua dao động chỉ từ 7.000 - 10.000 đồng/kg; sầu riêng Ri6 có giá trên 20.000 đồng/kg; sầu riêng Thái, Dona được thu mua với giá từ 35.000 - 40.000 đồng/kg. Mức giá này đều thấp hơn mùa vụ trước từ 30-40%.
Huyện Krông Pắk là “thủ phủ” cây sầu riêng của tỉnh Đắk Lắk. Theo bà Ngô Thị Minh Trinh, Phó Chủ tịch UBND, huyện đã lập một tổ công tác đặc biệt để hỗ trợ các xã, thị trấn bán nông sản sầu riêng.
Khi có thương lái đến thu mua loại trái cây nói trên, thì tổ công tác này đến tận nơi thực hiện test nhanh COVID-19, thực hiện các biện pháp y tế cần thiết. Ngoài ra, địa phương cũng đã lên phương án bố trí chỗ ở riêng biệt cho người lao động, thương lái đến thu mua sầu riêng.
Cách đây một tháng, cũng trong bối cảnh dịch COVID-19 hoành hành, tỉnh Bắc Giang vẫn tiêu thụ hết 215.000 tấn vải thiều (tăng 50.000 tấn so với kế hoạch, trong đó xuất khẩu 89.300 tấn, còn lại tiêu thụ nội địa) và thu về 6.821 tỉ đồng.
Lý do thành công là do lãnh đạo địa phương từ tỉnh đến cơ sở, cùng nông dân hết sức chủ động kế hoạch thu hoạch, bảo quản… và giải toả đầu ra cho vải thiều bằng mọi phương tiện, trong đó chủ động trong phương thức thương mại điện tử, đưa được gần 1/2 sản lượng vải bán ra nước ngoài.
Mới đây, Sở Công thương Đắk Lắk đã có văn bản kiến nghị Bộ Công thương đề xuất Chính phủ cho địa phương được dùng ngân sách để hỗ trợ doanh nghiệp dự trữ hàng hóa, hỗ trợ xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường quốc tế khi các loại nông sản (bơ, mít, sầu riêng...) chuẩn bị vào mùa thu hoạch… Qua thương vụ vải thiều, chính quyền và người dân Tây Nguyên hãy học cách làm của Bắc Giang.
