“Iphone 7, 8 sao cũng kiểm tra, khi ta không sản xuất được như họ, cũng không có phòng thí nghiệm?”. Đây là câu hỏi mà Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng đặt ra khi ông, trong vai trò tổ trưởng tổ công tác của Thủ tướng, làm việc với Hải Phòng.
Và đây là những thực tế kinh hãi khiếp đảm về công tác "kiểm tra": "nhiều lúc chỉ kiểm tra “mò mẫm”; "kiểm tra nhiều khi chỉ bằng cảm quan"; "kiểm tra phụ thuộc nhiều vào chủ quan", đến mức "có hôm khó tính thì cái nhìn cũng khác". Tất cả những từ ngữ trong ngoặc kép là nhận xét đánh giá của chính Bộ trưởng Mai Tiến Dũng.
Kinh hãi thật.
60-70% lô hàng thực phẩm bị kiểm tra.
Có những mặt hàng chịu sự kiểm tra của 2-3 bộ, tức là phải làm 2-3 bộ thủ tục.
Và ngay cả iPhone cũng... kiểm tra.
Thú thực, thật khó hình dung chúng ta kiểm tra cái gì, kiểm tra như thế nào, và kiểm tra để làm gì với những chiếc iPhone mà bản thân quả táo khuyết đang như một biểu tượng của sự hoàn hảo. (Hay là vì quả táo nó khuyết nên phải kiểm tra?!).
Nhớ Steve Jobs - một người sùng bái chủ nghĩa hoàn hảo đến cực đoan với phát ngôn biểu tượng: "Một người thợ mộc giỏi sẽ không dùng gỗ xấu làm lưng tủ, cho dù sẽ không ai nhìn thấy". Jobs từng nổi giận đùng đùng khi một lần phát hiện màn hình iPhone có thể bị xước nếu để chung điện thoại với chìa khóa trong túi quần. Và ông bắt các kỹ sư phải thiết kế lại toàn bộ.
Jobs mà còn sống, chắc ông khóc hết nước mắt khi biết những chiếc iPhone của ông được kiểm tra bằng... cảm quan, kiểm tra bằng... mắt.
Tất nhiên, phải công bằng, nếu kiểm tra bằng mắt, hẳn nhiên chúng ta cũng phát hiện rất rõ ràng là quả táo Apple nó không tròn.
Năm 2017 được Chính phủ xem là năm giảm chi phí chính thức và phi chính thức cho doanh nghiệp. Và chuyến đi của Bộ trưởng Mai Tiến Dũng tới Hải Phòng đang là một trong những cách thức tuyên chiến của Chính phủ với căn bệnh sách nhiễu nhân danh kiểm tra ấy.
Những con số được Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương lượng hóa cho thấy mức độ "tàn phá" kinh khủng của công tác kiểm tra, cho bệnh thủ tục: Mỗi năm, doanh nghiệp mất 28,6 triệu ngày công và 14.300 tỷ đồng chi phí chỉ để làm các thủ tục đối với hàng hóa.
Xin Chính phủ hãy giơ thật cao, quất thật đau những vô lý, nhũng nhiễu, và đánh chén... thì mới cứu được doanh nghiệp.Chứ như Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam Trần Đình Thiên nói thì thấy đúng và đau quá. “Chúng ta "đánh chén" cái đất nước này đến mức nó không thể lớn được. Quá nhiều thủ tục, thủ tục gắn với lợi ích, có thủ tục là có làm khó, là có đánh chén”.
