Câu chuyện TPHCM đề nghị tăng gấp đôi mức phạt được Giám đốc Sở GTVT Bùi Xuân Cường nói khá thẳng thắn. Rằng mục tiêu là để “giảm ùn tắc”; rằng “11 tháng của năm 2017 có 97 người chết từ các vụ lưu thông không đúng phần đường, hoặc vi phạm tốc độ làm 33 người chết”; rằng “Không phải chờ đến lúc người dân vi phạm để xử lý mà làm sao để hạn chế tối đa hành vi vi phạm”.
Và cái “rằng” quan trọng nhất: Lần này bàn việc triển khai cơ chế đặc thù, trong đó có xem xét việc tăng một số phí, lệ phí và các khoản thuế... Vì thế đề xuất tăng mức phạt vi phạm giao thông trong thời điểm này là phù hợp”.
Có nghĩa, nguyên nhân tăng là vì phòng ngừa, vì có cơ chế, hơn là vì tình huống cấp bách bức thiết đến mức không thể không tăng.
Cũng phải khẳng định ngay, với một mật độ 8 triệu phương tiện, mỗi tháng có thêm 30.000 phương tiện đăng ký mới, vấn đề ùn tắc ở thành phố là mật độ, là quản lý phương tiện và là sự yếu kém của hạ tầng giao thông chứ không phải là vi phạm.
Lấy việc tăng gấp đôi mức xử phạt vi phạm, phải chăng cũng giống như là cho uống thuốc đau đầu để chữa bệnh đường tiêu hoá?
Chuyên gia giao thông - TS Phạm Sanh bình luận rất đúng thế này: Điều cần bây giờ là đổi mới cách xử phạt, áp dụng công nghệ hình ảnh ghi nhận vi phạm, không xử phạt thủ công để tránh tiêu cực... Chúng ta đòi hỏi người dân có ý thức nhưng vẫn còn hối lộ, tiêu cực thì không được. Lực lượng chức năng phải làm gương, thấy cảnh sát nghiêm, chắc chắn dân sẽ có thái độ khác.
Rõ ràng, vấn đề của TPHCM cũng như ở Việt Nam nói chung không ở mức phạt còn nhẹ, mà nó ở việc xử lý chưa quyết liệt, thiếu nghiêm túc, chưa kể đến việc “cưa đôi”, tiêu cực.
Cho nên, thay cho việc tăng gấp đôi, cùng với áp lực thuế phí lên đầu dân, thành phố hãy bắt đầu bằng việc xử lý nghiêm các vi phạm.
Hôm rồi, Đà Nẵng đưa ra một biện pháp văn minh, rất đáng để học hỏi. Đó là đề xuất đưa đối tượng vi phạm đi lao động công ích. Nếu thay việc tăng xử phạt kiểu đặc thù bằng lao động công ích, khẳng định, sẽ chẳng có ai phản đối cả. Bởi đó là biện pháp vừa duy trì được kỷ cương khi vi phạm được xử lý không phân biệt đối tượng, vừa tránh được tiêu cực, lại vừa không chất thêm gánh nặng cho dân.
Chẳng phải chính ông giám đốc sở từng khẳng định tăng gấp đôi mức phạt là “tăng sự răn đe chứ không nhằm tăng nguồn thu”?!
