Một báo cáo vừa được Bộ GTVT gửi Chính phủ chỉ 2 tuần trước hạn chót 31.12.
Báo cáo ấy liệt kê cả loạt các trạm thu phí “không thể triển khai, hoặc phải lùi thời gian triển khai (thu phí không dừng) sau năm 2020”.
Báo cáo ấy nại lý do triển khai thu phí không dừng tại những trạm này sẽ “không hiệu quả, phá vỡ phương án tài chính dự án BOT... ảnh hưởng tới các nhà đầu tư và tổ chức tín dụng...”.
Và báo cáo ấy nhận định rằng, việc dừng triển khai ETC tại các trạm này không ảnh hưởng đến hiệu quả chung của hệ thống ETC trên cả nước.
Vậy là dù có đến 5 năm để triển khai, nhưng cứ đến phút chót, cứ trước giờ G, cứ đến thời điểm tối hậu thư là Bộ GTVT lại xin hoãn, hoặc vì quá mới, hoặc vì không có tiền và giờ thì lùi vì... không thể.
Đề nghị lùi, dừng phải nói là rất quá thể, với sự quyết liệt trong việc tạo thuận lợi, hướng tới sự minh bạch mà Thủ tướng đã kiên trì suốt từ đầu nhiệm kỳ. Chưa từng có một dự án nào mà Thủ tướng quyết liệt đến thế.
Rất quá thể, với sự chịu đựng của người dân, với kỳ vọng về sự minh bạch để không bị đội thu phí cả hàng trăm năm như Kiểm toán Nhà nước đã chỉ ra ở không ít dự án gian lận.
Xét những lý do cho cái sự lùi của Bộ GTVT, thật chẳng có lý do nào hợp lý cả.
Nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ TS Phạm Viết Muôn hôm qua bình luận với Lao Động: Thu phí không dừng không liên quan gì đến phương án tài chính của BOT. Bởi theo ông: Một đằng là nộp tiền mặt - chẳng hạn 100 nghìn đồng, một đằng nộp tiền trước vào tài khoản của VETC.
Thủ tướng quyết liệt có lý do. Bởi ETC chính là công khai, minh bạch, chẳng những tránh ùn tắc mà còn giúp kiểm soát được cả thuế, hạn chế dùng tiền mặt, và cơ bản nhất là “không gian lận được”.
Có câu quá tam ba bận. Bộ GTVT đã vượt quá cái ngưỡng đó rồi. Và với lần lùi lần thứ “n” này, họ không những không chấp hành nghiêm Chỉ thị của Thủ tướng, mà còn rất thiếu tôn trọng người dân.
Tình trạng đến hạn chót lại có thêm một hạn chót chỉ có thể chấm dứt nếu lần này Chính phủ quyết không nhân nhượng nữa.
Đến 31.12, nếu trạm nào chưa vận hành trạm ETC thì phải dừng hoạt động - người dân vẫn nhớ tối hậu thư ấy, cũng như chưa hề quên rằng, họ suýt bị thu lố đến 200 năm phí BOT nếu không có các cuộc thanh kiểm tra của Kiểm toán.
Mọi sự chịu đựng, mọi kiên nhẫn đều chỉ có giới hạn nhất định.