Dự án này hôm qua đã được Uỷ ban Tài chính ngân sách “điểm mặt” trong Báo cáo thẩm tra về công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí như một điển hình về sự chậm trễ, gây lãng phí nguồn lực.
Nhưng nhìn đi ngó lại thì hoá ra dự án đường sắt đô thị nào cũng chậm tiến độ, cũng đội vốn.
Metro Nhổn-Ga Hà Nội, từ 18.408 tỉ đồng đội lên 34.532 tỉ đồng. Từ dự kiến hoàn thành 2016, lùi đến 2029.
Metro số 1 tuyến Bến Thành - Suối Tiên từ 17.387 tỉ đồng, được “điều chỉnh” lên hơn 43.700 tỉ đồng, tăng khoảng 26.370 tỉ.
Metro số 2, tuyến Bến Thành - Tham Lương: Tổng mức đầu tư ban đầu 26.116 tỉ đồng. Và sau khi “điều chỉnh” đã đội lên 47.890 tỉ, tăng hơn 21.770 tỉ.
Và nói đến đường sắt đô thị, không thể không nhắc tới nỗi ác mộng Cát Linh - Hà Đông. Từ tổng mức đầu tư ban đầu chỉ 550 triệu USD, sau đó đã vọt lên 891,9 triệu USD, đội giá thêm 339,1 triệu USD (tức là tăng gần 40%). Cát Linh - Hà Đông, dự án 5 đời bộ trưởng - đã khiến chúng ta trở thành một “con nợ” đúng nghĩa đen khi tính ra, nó đang phải trả lãi, gốc phát sinh ở mức khoảng 2,4 tỉ đồng mỗi một ngày. Nếu tính theo giá vé ngày ở mức cao nhất là 15.000 đồng/lượt, Cát Linh Hà Đông cần tới 160.000 lượt khách/ngày để đạt được điểm hoà vốn.
Nhìn những con số đội vốn, có thể khẳng định là chẳng có dự án nào lại “ăn vã tiền” nhiều hơn các dự án metro.
Nhìn tỷ lệ % đội vốn, cho thấy, sự phí phạm đã ở mức: Cứ làm một tuyến metro là chúng ta mất thêm một tuyến metro vì đội vốn, vì chậm tiến độ.
Trở lại với Metro Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo, việc chậm tiến độ 14 năm, đội vốn khủng khiếp có nguyên nhân là nhà ga C9.
Dù được phê duyệt quy hoạch tổng mặt bằng, thậm chí còn tổ chức trưng bày công khai và lấy ý kiến nhân dân về Quy hoạch ga ngầm C9 tại khu vực hồ Hoàn Kiếm..., nhưng rồi, đùng cái, sau cả chục năm không có ý kiến gì, Bộ Văn hoá bảo không được và trát văn bản yêu cầu đưa ga C9 ra ngoài vùng bảo vệ II của di tích hồ Hoàn Kiếm.
Một cái ga, sau cả chục năm vẫn chưa thống nhất. Và những dự án sau 10 năm vẫn chưa xong mặt bằng... Chuyên gia giao thông Vũ Tuấn Linh trên một tờ báo từng bình luận cực đúng: Tôi cho rằng, quan điểm không thống nhất, thay đổi bất thường giữa các giai đoạn của cơ chế, chính sách mới là điểm trì trệ nhất tại các dự án đường sắt đô thị.
