Câu hỏi ấy có thể là năm 2002, khi Metro Sài Gòn chính thức khởi công sau 5 năm trời tranh cãi và mấy năm lỗi hẹn vì giải phóng mặt bằng.
Nếu tính từ ngày khởi công, cái ấn định “mai kia” ấy đã 18 năm.
Theo KTS Nguyễn Thị Hậu, Metro như một dấu chỉ của đô thị hiện đại - ra đời đầu tiên vào năm 1863 ở Anh và sau đó năm 1896 ở Budapest - thủ đô đế quốc Áo - Hung khi ấy.
Nhưng 2 thế kỷ kinh nghiệm làm metro của thế giới hay công nghệ metro Nhật hàng đầu thế giới đối với những người làm metro ở Việt Nam gần như chỉ là con số 0.
Hãy để ý đến con số sau đây: Mettro tuyến số 1 Bến Thành - Suối Tiên tổng mức đầu tư lên 47.325 tỉ đồng, dự kiến tăng 29.937 tỉ đồng so với tổng mức đầu tư được phê duyệt ban đầu. Metro tuyến số 2 Bến Thành - Tham Lương điều chỉnh tổng mức đầu tư lên 47.891 tỉ, dự kiến tăng 21.775 tỉ đồng- Báo cáo của Bộ trưởng Bộ GTVT trước Quốc hội.
2 thế kỷ kinh nghiệm của thế giới, công nghệ hàng đầu của Nhật khi vào Việt Nam rút cục lại thành ra cả chục năm trễ tiến độ, lại thành ra hơn 2 tỉ USD đội vốn.
2 tỉ USD, nếu quy đổi ra đồng tiền có mệnh giá lớn nhất Việt Nam (tờ 500 ngàn đồng), sẽ dài đến 9km, sẽ cao gấp 3 lần đỉnh Phanxipang.
Hôm qua, sau khi được mở để thị sát nhà ga ngầm dưới nhà hát Thành phố, báo chí, một lần nữa reo vui: Giấc mơ metro sắp thành hiện thực.
Sắp rồi, dù mới chỉ hoàn thành 71% khối lượng. Sắp, nhưng phải đến tháng 8.2020, đoàn tàu mới được đưa về thử nghiệm. Sắp, nhưng là “cuối năm 2021” mới dự kiến đưa vào vận hành.
Nhắc đến metro Sài Gòn không thể không nhắc đến Cát Linh- Hà Đông: 99% hoàn thành, tàu chạy thử đi thử lại, 4 lần tuyên bố đưa vào khai thác thương mại, và giờ đang... đắp chiếu.
Nhưng lời hứa sắp rồi, đã trở thành những câu chuyện tiếu lâm cay đắng, đã trở thành nỗi khó xử trước những câu hỏi trẻ thơ thế hệ thứ 3 trong một gia đình.
Và chỉ có một điều chắc chắn: Đến hết thập kỷ này thì câu trả lời vẫn là sắp rồi, là mai kia, y như câu trả lời dành cho Từ Ân từ mười mấy năm trước. Chắc chắn, nó sẽ vẫn là như thế nếu chẳng có ai phải chịu trách nhiệm trước những tổn thất cả về tiền bạc cả về niềm tin mà metro đã gây ra.
