Hai năm trước, bộ váy cưới Haute Couture trị giá “hàng trăm ngàn USD” mà người đẹp Khadija Uzhakhova - con gái một tỉ phú Nga mặc trong đám cưới đã khiến thế giới sững sờ.
Sự đắt đỏ, không phải là ở vải ren cao cấp Chantilly, ngọc trai hay pha lê... Nó đắt ở số giờ công lao động khi bộ váy cưới được khâu tay toàn bộ. “Với thời gian khâu mỗi viên pha lê vào váy khoảng vài phút. Ước tính bộ váy mất từ 2.000 đến 3.000h hoàn thành. Số người gia công cũng phải lên tới 50 người", James Lord - Giám đốc hãng đồ cưới cao cấp Quintessentially Atelier đánh giá.
Những chiếc váy áo, những đôi giày, những chiếc túi, những phụ kiện thời trang “được làm toàn bộ bằng tay” hay “đồ hanmade” giờ đây trở thành một thứ thước đo cho giá trị, cho sự cầu kỳ. Thậm chí, nó gần như một lý do hợp lý nhất cho những cái giá ở trên trời mà giá trị thương hiệu bản thân nó cũng không đủ làm nên sự đắt đỏ.
Nhưng cũng là mồ hôi, là cơ bắp, một đằng thì quá đắt, một nơi thì rẻ mạt đến bèo bọt.
28% công nhân lương không đủ đảm bảo chi tiêu dẫu chỉ là nhu cầu ăn uống. 50% phải vay tiền để mua thức ăn. Đặc biệt, 6% mỗi cuối tháng chỉ toàn “ăn cơm chan canh suông”. Những “con số % thắt dạ dày” trên là kết quả một khảo sát do Tổ chức Oxfam cùng Viện Công nhân và công đoàn (Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam) thực hiện.
Sống trong những ngôi nhà thuê tạm bợ. Lương không đủ sống, phải vay mượn chỉ để mua thức ăn. Và cuối tháng thậm chí “cơm chan canh suông”. Nhưng thật ra, đó chỉ là hình ảnh minh họa thêm cho một thực tế đã trở thành nhức nhối “lương không đủ sống”, là việc “mắc kẹt trong vòng nghèo đói”- đánh giá của Phó Giám đốc Tổ chức Oxfam tại Việt Nam Nguyễn Thị Lê Hoa. Nhưng thực ra, đó mới là thực tế có thể nhìn thấy bởi đằng sau đó, còn biết bao nhiêu những hệ lụy.
Những hệ lụy ấy đã được là điều kiện sống nghèo nàn, không có tích lũy, là nợ nần, con cái thất học, không có kế hoạch cho tương lai, là “tự ăn thịt mình” khi phải liên tục tăng ca trong ngay cả thời gian nghỉ ngơi. Và thậm chí “không dám ốm”, không có cả đến một ước mơ.
Viện trưởng Viện khoa học và xã hội Đào Quang Vinh từng nhận xét chính việc duy trì quá lâu chiến lược thu hút đầu tư dựa trên lợi thế nhân công giá rẻ dẫn đến không cải thiện được cơ cấu của nền kinh tế, không tăng NSLĐ và thu nhập cho người lao động.
Có lẽ câu chuyện “bát cơm chan canh suông” cuối tháng hôm nay nên được xem là một sự vô lý, một bi kịch để chấm dứt việc bán quá rẻ mồ hôi của người khác.
