Chính quyền Kiến Thuỵ, Hải Phòng đã phê bình bà Hiệu trưởng Trường THCS thị trấn Núi Đối vì đã “tổ chức tạm thu một số khoản thu... khi chưa có hướng dẫn của các cấp và sự đồng thuận của phụ huynh học sinh”.
Số tiền 2 triệu đồng đã thu của mỗi học sinh cũng bị buộc phải trả lại.
Rất hoan nghênh sự vào cuộc nhanh chóng và xử lý dứt khoát từ phía chính quyền, đối với một biểu hiện mà phải đã gọi đúng tên, đúng bản chất là “lạm thu”.
Nhưng trong câu chuyện này còn nhiều điều đáng nói.
Khoản thu 2 triệu đồng được đưa ra đúng thời điểm tuyển sinh đầu cấp. Nhiều phụ huynh đã “không dám có ý kiến gì”.
Còn bà Hiệu trưởng, thừa nhận có khoản thu hai triệu này, nhưng giải thích là vì “một số phụ huynh nhờ nhà trường mua sách vở, đồng phục, bảo hiểm…”.
“Nhờ nhà trường”! Có nghĩa là do các vị, còn chúng tôi chỉ giúp.
Nhờ - có nghĩa là họ tự nguyện, họ hoàn toàn chủ động. Trong khi cũng chính họ lại bức xúc, thậm chí tố cáo lạm thu.
Lời giải thích quá ư là sống sượng.
Còn nhớ trong hội nghị triển khai năm học mới của ngành giáo dục, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã “Xin nói một cái mà có đau cũng phải nói”: Đó là việc “chúng ta chưa thực sự trung thực!”.
Không trung thực, nên cứ loay hoay với chuyện thi cử, không chỉ là thi tốt nghiệp THPT, mà cả chuyện kiểm tra đánh giá, và hệ luỵ là dạy thêm, học thêm, loạn sách tham khảo”.
Không trung thực, nên khổ sở trong việc tuyển sinh đại học, nên mãi không được như các nước phát triển, nên không thể đánh giá khách quan, không thể mở cửa trường ĐH cho người học vào thoải mái, mà nếu không học được thì phải lưu ban hoặc bị đào thải.
Và giờ, hôm nay, một biểu hiện rõ ràng: Không trung thực khi khoản lạm thu được bẻ ngoặt sang thành “nhờ nhà trường”.
Lạm thu năm nào cũng có một khuôn mặt mới. Năm thì là tiền máy lạnh, năm lại... máy chiếu. Năm nào cũng thế, vô số những khoản thu không tên: từ quỹ phụ huynh, quỹ lớp, nụ cười hồng... tiền mua báo
Có những năm, những phụ huynh nghèo ở Nghệ An còn bị “tự nguyện” đóng tiền “tài trợ giáo dục”...
Và năm nào cũng thế, lạm thu luôn là có hình thức là “tự nguyện”.
“Ngành GD-ĐT phải nhìn thẳng vào yếu kém của mình mới có câu trả lời” - ngoặc kép, cũng là từ Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam.
Và đúng là phải như thế. Dù nhìn vào sự không trung thực của chính mình thì bao giờ cũng là việc không hề dễ dàng.
