Tại phiên họp thường kỳ, Hội đồng nhân thành phố Đà Nẵng cuối ngày 7.4 cho biết, qua giám sát, phát hiện còn 15.258 lô đất tái định cư chưa bố trí. Số này đều đã có đất thực tế, hạ tầng đầy đủ, hàng ngàn lô ở vị trí hai mặt tiền, nơi đắc địa, đường quy hoạch từ 10,5m trở lên... nhưng tất cả bỏ hoang.
Ông Lê Minh Trung, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân TP.Đà Nẵng nói: "Lâu ngày, nhiều cơ quan và chính quyền địa phương gần như “bỏ quên” hàng chục ngàn lô đất của nhà nước. Nếu để lại làm cây xanh, vườn dạo, công trình công cộng thì vẫn còn 10.174 lô chưa có kế hoạch sử dụng.... Cái dở của chúng ta là không quản lý được trên máy móc. Nói hơn 10 ngàn lô như vậy nhưng bảo Sở Tài nguyên và Môi trường chỉ cho được trên thực tế thì phải lật giấy..."
Đây không phải lần đầu tiên Đà Nẵng công bố con số gây sốc về các lô đất dôi dư, bỏ hoang. Trước đó, 4.2014, UBND TP.Đà Nẵng phát hiện Ban quản lý các dự án tái định cư “giấu” tới 17.000 lô đất. Tức là không có thống kê, báo cáo minh bạch.
Lúc đó, có gần 1.400 hộ bị giải tỏa (từ 2011-2014), và thành phố đang còn nợ 1.751 lô đất tái định cư để bố trí cho dân. Nhà đã bị đập, giao đất cho dự án, người dân phải ở nhà thuê, lều tạm. Thành phố lúc đó phải trích ngân sách, chi đến 63 tỉ đồng để hỗ trợ các hộ này trả tiền thuê nhà...
Phát hiện lúc đó được xem là chấn động, nhưng rồi không có một cán bộ nào bị truy tố hoặc xử lý trách nhiệm thích đáng.
Bây giờ, dù Đà Nẵng không còn nợ đất tái định cư, nhưng hàng vạn công nhân, viên chức, người nghèo đô thị vẫn còn cảnh thuê trọ. Họ vẫn từng năm khát khao, chờ có được căn hộ thu nhập thấp, một mảnh đất an cư. Đà Nẵng cũng tính chi trên 8.000 tỉ để xây dựng hơn 10.000 căn hộ chung cư cho người nghèo thời gian tới...
Quản lý đất của nhà nước mà còn lỏng lẻo, bất cập đến vậy, nên hàng chục ngàn lô đất khác ở các dự án bất động sản của doanh nghiệp, tư nhân đang bỏ hoang tại Đà Nẵng cũng dễ hiểu.
Sau sốt đất là cả khu đô thị bị bỏ hoang, là thực trạng chung, khắp nơi trên cả nước. Việc phân lô, bán nền chỉ phổ biến từ đầu những năm 2000 nhưng đã liên tục đẩy giá đất nền, tạo những đợt sốt đất ảo vượt tầm kiểm soát.
Thực tế, khi phát triển nhiều dự án phân lô, bán nền thì chỉ phục vụ cho giới đầu cơ chờ tăng giá bán chứ không xây nhà ở. Thực trạng này không chỉ gây lãng phí đất đai, phá vỡ quy hoạch, mất cảnh quan, làm rối loạn thị trường, mà còn khiến cho người nghèo đô thị khó có cơ hội mua được nhà, đất.
Trong khi chờ luật đất đai chỉnh sửa, bổ sung các bất cập, lạc hậu, thì nhà nước cần sớm có công cụ quản lý. Không đánh thuế, thu hồi, không xử lý, truy tố cán bộ "giấu" đất... thì đất vàng bỏ hoang giữa phố sẽ còn tiếp diễn khắp nơi, không chỉ ở Đà Nẵng.
