Báo Lao Động dẫn kết luận của Thanh tra Chính phủ: Ông Lợi thuộc diện cán bộ đi B sau khi giải ngũ được cử đi học, được công nhận tốt nghiệp Phân hiệu Đại học Y khoa miền núi năm 1988.
Tuy nhiên, do việc bàn giao hồ sơ của Trường với Sở Y tế khi tách nhập tỉnh chưa đúng, bị thất lạc nên ông Lợi không được phân công công tác, không thể xin được việc làm chính thức và không được hưởng chính sách, chế độ theo quy định.
Từ năm 1990 đến năm 2019, ông Lợi đã liên tục gửi Trường và nhiều cơ quan: Bộ Y tế, Bộ GD&ĐT, Sở Y tế Vĩnh Phú, Sở Y tế Phú Thọ, Văn phòng Chính phủ, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao. Mặc dù đã được Thủ tướng Chính phủ qua các thời kỳ có ý kiến chỉ đạo nhưng không được các cơ quan có trách nhiệm giải quyết thoả đáng.
Cũng cần nhắc lại rằng, tại hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2021 ngành thanh tra, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhắc tới trường hợp này: “Bác sĩ Nguyễn Ngọc Lợi đã khiếu nại hơn 32 năm nay và gần đây được Thanh tra Chính phủ báo cáo Thủ tướng, có cách giải quyết. Chúng ta có những vụ việc kéo dài như vậy, có đáng không?”
“Có đáng không?” Câu hỏi của Thủ tướng đặt ra rất nhiều vấn đề. Một quân nhân, một cán bộ đi chiến trường lẽ ra phải được ưu tiên nhưng cả cuộc đời bác sĩ Lợi bị thiệt thòi chỉ vì sao sót của cơ sở, địa phương. Việc chứng minh, xác minh, làm lại giấy tờ thất lạc hoàn toàn có thể làm được nếu được cơ sở quan tâm, xử lý, giải quyết.
Điều đáng nói, vụ việc ở cơ sở 32 năm đùn đẩy không giải quyết được thì lên tới Thanh tra Chính phủ chỉ mất đúng 15 ngày.
Còn bao nhiêu mảnh đời như ông Lợi khi còn tình trạng “trên nóng dưới còn lạnh”? Khi mà ở nhiều địa phương vẫn còn thái độ lơ là, không thực hiện nghiêm túc việc tiếp dân; chưa dành thời gian thỏa đáng cho việc giải quyết khiếu nại, tố cáo; chưa thông báo công khai lịch tiếp dân, hoặc có công khai nhưng ít tiếp dân với những lý do bận họp. Đặc biệt, chưa đối thoại công khai, đối thoại trực tiếp với người dân để có phương án giải quyết hợp tình, hợp lý.
Niềm tin của ông Lợi đã được đền đáp, nhưng thiệt hại phải được chi trả. Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Y tế, Bộ GD&ĐT, UBND tỉnh Phú Thọ kiểm điểm và chỉ đạo Thanh tra Bộ Y tế, Thanh tra Bộ GĐ&ĐT, Sở Y tế Phú Thọ, Trường Đại học Y- Dược, Đại học Thái Nguyên tổ chức kiểm điểm nghiêm khắc, làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân và có hình thức kỷ luật theo quy định của pháp luật.
Để vụ việc kéo dài hàng chục năm thì kể cả những người đã nghỉ hưu, “hạ cánh an toàn” cũng phải bị kiểm điểm, xử lý. Hơn nữa, chính những người làm sai phải có trách nhiệm xin lỗi công khai, bỏ tiền túi đền bù những thiệt hại về tinh thần và vật chất cho ông Lợi mà lẽ ra ông được hưởng trong hàng chục năm trời.
