Chuyện “cái nhà vệ sinh” được Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu Nguyễn Quốc Hiệp nêu trong một hội thảo do Phòng Thương mại & Công nghiệp VN và Bộ Xây dựng phối hợp tổ chức. Và ông Hiệp nói thẳng toẹt thế này: “Thủ tục ngành xây dựng hiện còn phức tạp hơn ngành công thương”.
Đấy, chúng ta có giấy phép. Cả đống. Xây một cái chuồng gà, nới một khu chuồng heo, thậm chí chỉ là sửa một bức tường là lập tức trật tự xây dựng lượn vè vè “Giấy phép đâu”. Không biết điều, cưỡng chế liền.
Nhưng vấn đề là có cấp giấy phép, nhưng lại có rất nhiều chung cư chọc trời, thậm chí là cả khu đô thị lại vi phạm trật tự xây dựng. Và những vi phạm này chỉ được phát hiện, không phải bởi Thanh tra, mà là từ báo chí.
Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Phạm Sỹ Liêm lý giải, cơ quan chức năng không phát hiện ra sai phạm là do cấp dưới đã nhận bôi trơn. “Tôi biết có trường hợp người dân phản ánh, muốn xây dựng lên thêm một tầng thì cần bôi trơn 25.000 USD”.
Giữa cái chuồng gà, chuồng heo bị cưỡng chế vì không phép, giữa cái nhà vệ sinh chuyển chỗ cũng phải xin điều chỉnh giấy phép, và những tòa nhà vượt tầng - thậm chí ngay tại thủ đô, là một bất công trong con mắt dân chúng. Và nó đang chỉ chứng minh vấn đề của quản lý trật tự xây dựng không phải ở chỗ thiếu giấy phép, mà ở việc giấy phép chỉ phục vụ có mục đích và lợi ích những người quản lý trật tự xây dựng.
Giấy phép xây dựng là cần thiết. Bản thân cái giấy phép nó cũng chẳng tội tình gì. Hay nói như ông Liêm, nó “không vô dụng” để chúng ta “ném sọt rác”.
Nhưng việc cấp phép phải được chỉnh sửa để biến nó thôi/không còn là một thủ tục hành dân. Đừng để nó trở thành một công cụ kiếm cơm cho những người về nguyên tắc là làm trật tự xây dựng. Và càng không thể để nó chỉ mực thước với cái chuồng gà của dân trong khi đối với nhà chọc trời của đại gia thì chỉ như một tờ giấy.
