Vụ gian lận thi cử nghiêm nghiêm trọng ở Hà Giang cho thấy những sơ hở nghiêm trọng trong quá trình xử lý bài thi trắc nghiệm. Một cán bộ có thể dễ dàng thay đổi kết quả hàng trăm bài thi trong một quy trình được cho là chặt chẽ.
Theo điều tra, ông Vũ Trọng Lương, Phó phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng, Sở GDĐT Hà Giang - người đã sửa điểm 330 bài thi - vốn là giáo viên THPT.
Việc làm của ông Lương không chỉ vi phạm pháp luật, mà còn vi phạm nghiêm trọng đạo đức, tư cách người thầy. Người thầy được xã hội trân trọng, tôn vinh, vì họ không chỉ là người truyền thụ tri thức, mà còn là tấm gương, bài học về đạo đức cho học sinh.
Hành vi sửa điểm, nâng điểm cho học sinh vì động cơ không trong sáng là điều tối kị, không bao giờ được phép đối với người thầy chân chính. Đó là hành vi trái với nguyên lý giáo dục, trái với đạo lý công bằng, nhân văn, hủy hoại những giá trị tốt đẹp của giáo dục.
Điểm số không phải là những con số vô hồn, mà là kết quả của sự nỗ lực, kiên trì, sự sáng tạo, lao tâm khổ tứ của người học và cả công lao, tâm huyết của người thầy. Một yếu tố nữa chi phối điểm số, là tầm tư duy, trí tuệ, chỉ số IQ của người học. Điểm số đúng thực chất là một căn cứ tin cậy để đánh giá năng lực, trí tuệ người học.
Trí tuệ quý giá vì gắn liền với phẩm chất, sự nỗ lực cá nhân bền bỉ trong thời gian dài. Chỉ có trí tuệ mới thay đổi vận mệnh cá nhân và đem lại những giá trị tốt đẹp cho cộng đồng.
Một khi điểm số bị thao túng, “biến hóa”, thì sẽ tạo ra sự đảo lộn nghiêm trọng trong nguyên lý giáo dục và những hệ lụy rất lớn cho xã hội. Vì vậy, những hành vi của người thầy như “bán” điểm, “đổi tình lấy điểm” là vô cùng xấu hổ và bị lên án mạnh mẽ.
Trong sự việc ở Hà Giang, dư luận trách cứ, lên án những cán bộ đã tìm cách nhờ vả, tác động để nâng điểm cho con. Họ là những người cần gương mẫu và hiểu rõ hơn ai hết sự quý giá của trí tuệ cũng như lẽ công bằng nhưng đã tìm cách “đi đêm” để tạo ra sự bất công.
Tuy nhiên, người đáng trách nhất là ông Vũ Trọng Lương- người chấp nhận nâng điểm cho hàng trăm thí sinh vì động cơ thiếu trong sáng. Ông Lương đã bất chấp đạo lý, tư cách người thầy, xúc phạm đến danh dự và uy tín của đội ngũ giáo viên.
