Niềm vui không chỉ là câu chuyện Thái Bình 2 sẽ cung cấp khoảng 7 tỉ KWh điện cho cả nước, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng, đặc biệt là nguy cơ thiếu điện ở miền Bắc khi mùa hè đang đến mà còn là vấn đề hồi sinh một dự án tỉ USD đã có lúc tưởng chừng đi vào ngõ cụt.
Dự án Nhiệt điện Thái Bình 2 do PVN làm chủ đầu tư và Tổng Công ty cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) làm tổng thầu EPC. Dự án bị đội vốn 11.000 tỉ, tức là từ tổng mức đầu tư ban đầu 31.000 tỉ nhưng sau 2 lần điều chỉnh đã tăng lên trên 42.000 tỉ. Đến thời điểm 2019, dự án đã tiến hành giải ngân 32.000 tỉ đồng và có nguy cơ bị dừng hẳn do thiếu vốn và vấn đề pháp lý.
Và con số đưa ra khiến nhiều người giật mình: Mỗi ngày chậm tiến độ, dự án phải trả lãi ngân hàng tới 6 tỉ đồng.
Đó cũng là khi cả PVN và Bộ Công Thương phải đối mặt với bài toán cực khó: Tiếp tục đầu tư vào Thái Bình 2 hay xoá sổ để bán... sắt vụn? Nếu dừng thì mất trắng 32.000 tỉ đã giải ngân, nếu tiếp tục thì phải rót vào thêm 10.000 tỉ nữa trong khi các ngân hàng đã ngừng cho vay từ 2018. Và quan trọng là ai sẽ là người chịu trách nhiệm khoản tiền tương đương 2 tỉ USD nếu dự án không phát huy hiệu quả?
Nếu thực sự muốn thì người ta sẽ tìm cách, còn nếu không muốn thì người ta sẽ tìm lý do.
Cuối cùng thì Chính phủ bật đèn xanh: Phải tìm cách để làm bằng được Thái Bình 2 sau khi cân nhắc giữa nguy cơ thiếu điện và khoản tiền 10.000 tỉ đồng bù vào để hoàn thành dự án còn rẻ hơn nếu không có 7 tỉ KWh mỗi năm, tương đương hơn 30.000 tỉ đồng.
Khi dự lễ khánh thành dự án nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 vào sáng 27.4, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá việc vượt qua bao khó khăn dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 hoàn thành "được người, được việc, được của, được tổ chức, được lòng dân".
Bài học lớn nhất rút ra là phải đặt lợi ích của quốc gia, dân tộc, lợi ích của nhân dân lên trên hết; nghiên cứu đầu tư kỹ lưỡng, tôn trọng khách quan, không đội vốn, không mất cán bộ, không lãng phí; dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới, nhất là trong lúc khó khăn.
Giá trị thực tế của dự án Thái Bình 2 không chỉ nằm ở dòng điện hoà lưới điện quốc gia phục vụ người dân, xã hội mà còn là làn gió thắp lên hy vọng cho những dự án cũng từng gặp khó khăn, bế tắc cũng như những dự án sẽ triển khai khác.
Dự án cũng là một minh chứng cho giá trị từ yếu tố con người: Dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới thì việc khó mấy cũng về đích và thành công.
