6 trong số 10 bệnh có tỷ lệ tử vong cao nhất Việt Nam liên quan đến đường hô hấp và nguyên nhân đến từ ô nhiễm không khí và chất lượng không khí.
Năm 2018, tỉ lệ tử vong ở Việt Nam do ô nhiễm môi trường là 71.000 người, trong đó 50.000 chết do ô nhiễm không khí, theo một nghiên cứu do quỹ Mirinda and Bill Gate tài trợ.
Về kinh tế, những nâu bầm, tím ngắt ấy đã gây ra thiệt hại tương đương 4,45%-5,64% GDP, tức là khoảng 240.000 tỉ đồng, tương đương từ 10,8 cho đến 13,6 tỉ USD.
Những số liệu gây “choáng” toàn tập vừa được Đại học kinh tế quốc dân (ĐHKTQD) đưa ra trong một tọa đàm với chủ đề Tổn thất kinh tế của ô nhiễm không khí, sau gần 10 năm theo đuổi.
Phí tổn, thiệt hại xã hội được lượng hóa qua những con số cụ thể, rõ ràng, đang cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề mà nguyên nhân, ở tầm vĩ mô, được PGS TS Đinh Đức ĐHKTQD nhìn nhận chính xác: Nó “xuất phát từ cấu trúc và hình dạng của mô hình tăng trưởng kinh tế của Việt Nam đang thâm dụng tài nguyên, coi đó là "cứu cánh" cho tăng trưởng”.
Chúng ta hẳn chưa quên những phát ngôn đã trở thành kinh điển: Ngu gì không làm thép!
Trong hội nghị toàn quốc Chính phủ với các địa phương vào ngày cuối của năm 2019, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc một lần nữa khẳng định: Chính phủ luôn nhất quán không đánh đổi, hy sinh môi trường đổi lấy tăng trưởng”.
Thủ tướng cũng nói rằng rất nhiều địa phương thời gian qua đã lồng ghép 3 trụ cột là phát triển kinh tế, xã hội và môi trường và thực tế cho thấy 3 mục tiêu này không loại trừ nhau mà củng cố cho nhau, hướng đến sự phát triển toàn diện của đất nước.
Đúng, tăng trưởng và môi trường không phải là sự loại trừ nhau, không thể là chuyện hi sinh cái nọ vì cái kia. Không thể vì chỉ tiêu, vì tiền mà trở thành hố rác thế giới với những công nghệ không khác gì là đầu độc đồng bào mình.
Bởi lẽ những tăng trưởng, những GDP sẽ không còn giá trị gì hết nếu đồng nghĩa với nó là sự hy sinh, bằng sức khỏe, tính mạng của người dân.
Còn biện pháp, thật ra chỉ là một phép tính đơn giản từ nhận thức của những người “dấu đè chữ ký”: Đừng quyết dự án, đừng gật với một quyết sách nào cả nếu cái giá của nó là môi trường. Chứ không phải là chuyện trấn an kiểu an toàn rồi. Chứ không phải là cách giải thích "gãi đầu, sơn tường, quét nhà..." cũng gây ô nhiễm không khí.
