Ai cũng biết xe máy nên cấm, và ai cũng biết nếu cấm xe máy thì chưa có phương tiện thay thế. Giả thiết, cấm xe hơi thì người dân đi xe máy, còn cấm xe máy thì người dân không phải ai cũng có tiền mua ôtô, vậy thì chỉ có đi xe đạp hoặc đi bộ. Hai loại phương tiện “cơ bắp” này chỉ tham gia giao thông tuyến ngắn. Chưa kể, điều kiện lòng lề đường của hai thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội, đi bộ và xe đạp khá nguy hiểm.
Và, câu trả lời rõ ràng nhất là phải có phương tiện công cộng, thay thế cho các phương tiện trên. Vậy thì, đừng bàn việc cấm xe máy hay hạn chế ôtô, mà nên tập trung bàn chuyện làm sao để tăng cường các loại phương tiện giao thông công cộng.
Có được các tuyến xe buýt nhanh, hiện đại, an toàn, tiện lợi thì không cần cấm dân cũng tự bỏ xe máy. Hoặc khi có hệ thống xe buýt tương đối tốt, lúc đó mới hạn chế dần xe máy. Với tình trạng xe buýt hiện nay, mọi đề xuất hạn chế hay cấm xe máy chắc chắn phá sản.
Cuộc sống có quy luật riêng, người dân phải đi lại, làm ăn, kiếm cơm, đưa đón con đi học. Cho nên, chỉ khi tạo ra hệ thống giao thông phù hợp với quy luật của đời sống thì đời sống sẽ tiếp nhận, mọi sự áp đặt khiên cưỡng, xa rời thực tế sẽ không thành công.
Hệ thống giao thông công cộng không chỉ là xe buýt, vì đô thị không đủ diện tích mặt đất cho mở đường, mở tuyến. Các thành phố lớn trên thế giới đều khai thác không gian trên và dưới mặt đất.
Các phương tiện đường sắt trên cao, metro cùng với xe buýt mới giải quyết được nhu cầu đi lại của người dân và hạn chế được tình trạng kẹt xe. Chúng ta nên chụm đầu lại để tính kế xây dựng được các hệ thống giao thông này. Bao nhiêu năm rồi, TPHCM chỉ một tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên chưa xong, tuyến đường sắt trên cao ở Hà Nội cũng còn dang dở với quá nhiều tai tiếng.
Các cơ quan nghiên cứu chỉ ra xe máy gây thiệt hại kinh tế, kẹt xe hằng ngày cũng thiệt hại rất lớn cho toàn xã hội. Chính quyền phải tuyên truyền tích cực và tăng cường phương tiện công cộng để người dân đi xe buýt trong điều kiện có thể.
Đừng mất thì giờ bàn chuyện cấm xe máy, hãy tập trung lo tìm vốn và cách để xây dựng hệ thống giao thông công cộng hiệu quả.
