Chuyện vi phạm là quá rõ, việc còn lại là làm cho ra ai vi phạm và vi phạm cho ai?
Vi phạm ở đây không bình thường, không phải là thí sinh vi phạm, mà có dấu hiệu của một tổ chức, một đường dây nâng điểm cho thí sinh. Không ai rảnh rỗi di làm không công, mà đương nhiên phải có giá.
Để can thiệp vào bài thi của thí sinh, một người không thể làm được, phải là sự phối hợp của nhiều người có trách nhiệm, thậm chí có sự chỉ đạo chung. Việc này cơ quan điều tra phải làm rõ.
Vì sao không là cá biệt? Bởi vì nếu như thí sinh quay cóp thì đó là do bộc phát của cá nhân, nhưng trong vụ này là nhiều thí sinh có điểm cao bất thường. Có ít nhất 98 trường hợp bị can thiệp làm sai lệch kết quả thực, dung sai bị sửa cao nhất lên đến 8,75 điểm. Cho nên, không loại trừ là sự dàn xếp của người lớn.
Trả lời câu hỏi ai vi phạm và vi phạm cho ai cũng không khó. Người có trách nhiệm trong việc tổ chức thi, chấm thi mới có thể vi phạm và họ cố tình vi phạm là phục vụ cho người đặt hàng. Người đặt hàng có thể là vì tiền, hoặc là vì quyền. Trả tiền để mua điểm cho con.
Các em đều tự biết mình làm bài như thế nào, không thể đạt điểm cao như vậy nếu như cha mẹ không đi mua điểm. Có thể có em đồng ý nhưng cũng sẽ có em cảm thấy bị tổn thương khi biết cha mẹ can thiệp để mình được điểm cao. Sự mất mát lớn nhất là các vị phụ huynh này đã dạy cho con họ bài học gian đối trước khi vào đời. Nếu như con cái chúng ta học cách hối lộ, dùng tiền bạc để mua chuộc tất cả các giá trị, kể cả việc học hành, thì tương lai của các em sẽ về đâu và tương lai đất nước về đâu?
Có một khả năng khác, đường dây nâng điểm này hoạt động từ lâu, nhưng vì mọi năm điểm thi cao nhiều, đồng đều, nên một địa phương có tỉ lệ học sinh đỗ cao là chuyện bình thường không dễ phát hiện. Nhưng năm nay, do đề thi khó, cả nước đều có điểm trung bình thấp, mới lộ ra chuyện Hà Giang. Đúng là cây kim trong bọc có ngày lòi ra.
Điều tra làm rõ, xử lý sai phạm, dẹp các đường dây gian lận thi cử là cứu chính con cái của chúng ta trước khi nói đến chuyện kỷ cương phép nước.
