Công trình thủy điện Đăk Ba do Công ty Cổ phần Bách Thiên Lộc (100% vốn của Tổng Công ty Vinaconex) là chủ đầu tư, có tổng vốn 1.085 tỉ đồng, được triển khai từ 2015.
Tháng 1.2023, thủy điện Đăk Ba hoàn thành toàn bộ các hạng mục và đi vào vận hành thương mại. Đến thời điểm này, sản lượng phát điện đạt trên 40 triệu kWh.
Thủy điện Đăk Ba có diện tích được quy hoạch hơn 50ha. UBND huyện Sơn Tây đã thu hồi 49,71ha, nhưng đến nay mới giao, cho thuê 3,55ha, còn lại gần 50ha chưa được giao cho nhà đầu tư. Vì vậy, nhiều thủ tục pháp lý liên quan đến nhận chuyển quyền sử dụng đất, thay đổi mục đích sử dụng đất, cấp phép xây dựng... chưa được hoàn tất.
Phần diện tích Nhà nước chưa giao, cho thuê đất chủ yếu là lòng hồ và một phần kênh xả... Như vậy, nhiều hạng mục công trình xây dựng là trái phép. Việc tích nước, vận hành hồ cũng theo đó cũng vi phạm các quy định của pháp luật.
Trong khi người dân chỉ cần đổ 1 xe vật liệu xây dựng, dù trong hẻm phố hay khuất nẻo làng thôn thì quản lý đô thị, lực lượng công quyền đã lập tức đến kiểm tra giấy phép... Công trình xây dựng dân dụng, dù chỉ sửa chữa nhà cửa mà thiếu các thủ tục pháp lý thì cũng bị xử phạt. Nếu xây xong mà chưa đủ các giấy tờ, chưa được Nhà nước cấp phép, thậm chí còn bị cưỡng chế tháo dỡ, đập phá...
Vậy mà cả một công trình thủy điện đến 30MW, tồn tại trên lưu vực gần 100km2... chưa được Nhà nước giao, cho thuê phần lớn diện tích đất lòng hồ, một phần kênh xả... mà vẫn ngang nhiên xây dựng, hoàn thành, vận hành, phát điện. Càng lạ hơn là việc mua, bán điện vẫn thực hiện được, mà đến nay vẫn chưa có sự can thiệp, xử lý nào từ cơ quan chức năng nhà nước.
Những tồn tại nêu trên, bất kể có nguyên nhân từ đâu, do chính quyền xã, huyện, tỉnh Quảng Ngãi hay từ nhà đầu tư, doanh nghiệp, thì đều không thể chấp nhận được. Bởi, điều tiên quyết là mọi tổ chức, cá nhân phải thượng tôn pháp luật. Mọi công dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư hay cán bộ nhà nước đều phải bình đẳng và tôn trọng pháp luật. Không ai, tổ chức nào được phép "đứng trên pháp luật".
