Mục đích thi Ngoại ngữ là để xác định trình độ của học sinh. Và có nhiều ngôn ngữ, vậy thì việc gì phải cứng nhắc trong môn học của nhà trường. Thí sinh được chọn dự thi một trong sáu ngôn ngữ ở bài thi Ngoại ngữ gồm: Tiếng Anh, Nga, Pháp, Trung Quốc, Đức và Nhật. Điểm nổi bật là thí sinh được đăng ký thi môn Ngoại ngữ khác với môn học ở trường phổ thông. Quy định rất thoáng, phải xem đây là sáng kiến.
Xác định trình độ Ngoại ngữ của học sinh thì không chỉ có cuộc thi của nhà trường, kỳ thi trung học phổ thông quốc gia, mà có nhiều cuộc thi được cấp chứng chỉ khác. Chỉ cần đạt được điểm chuẩn tương đương với quy định tốt nghiệp trung học phổ thông là được công nhận.
Trên tinh thần đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định học sinh có các chứng chỉ Ngoại ngữ hợp lệ, có giá trị sử dụng ít nhất đến ngày 8.8 sẽ được miễn thi bài Ngoại ngữ trong xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông.
Cụ thể như, chứng chỉ IELTS 4.0 hay TOEFL iBT 45 điểm được miễn thi Ngoại ngữ. Tương tự, các Ngoại ngữ khác cũng được miễn thi nếu có bằng tương đương theo hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Thi để xác định trình độ, vậy thì đối với những thí sinh giỏi Ngoại ngữ, được công nhận ở các cuộc sàng lọc đội tuyển quốc gia, đương nhiên trình độ không thể thấp hơn kỳ thi trung học phổ thông. Cho nên, quy định những thí sinh là thành viên đội tuyển quốc gia dự thi Olympic quốc tế môn Ngoại ngữ được miễn thi Ngoại ngữ là quá hợp lý.
Trên thực tế, có nhiều học sinh trung học có trình độ tiếng Anh rất cao, trên 4.0 IELTS. Các em đương nhiên thi Ngoại ngữ tốt nghiệp trung học phổ thông quá dễ dàng, nhưng việc gì phải bắt buộc các em đi thi, mất thời gian vô ích.
Tiến tới, Bộ Giáo dục và Đào tạo nên có quy định, học sinh sở hữu những chứng chỉ Ngoại ngữ được Bộ công nhận, với mức điểm theo quy định, thì miễn học Ngoại ngữ. Học là để biết, mà biết rồi thì học làm gì cho mất thì giờ, để thời gian cho các em vui chơi, đọc sách, rèn luyện kỹ năng hoặc học nâng cao.
Chỉ lưu ý là kiểm soát chất lượng các loại bằng cấp, chứng chỉ. Những chứng chỉ IELTS 4.0 hay TOEFL thì tin được, còn chứng chỉ A, B, C quốc gia thì phải xem vì đồ giả quá nhiều.
“Cải cách, đổi mới, toàn diện”, đừng hô hào những thứ to tát đó chi cho mệt, cứ làm những việc cụ thể như trên là tốt lắm rồi.
