Theo Chủ tịch Hiệp hội vừa và nhỏ, trong số 5 triệu hộ kinh doanh thì các thống kê cho biết chỉ có 1,7 triệu hộ đóng thuế môn bài.
“Chúng ta đang để lọt nguồn thu rất lớn. Ví dụ trung bình mỗi hộ chỉ đóng 1 triệu đồng/tháng, nhân với 12 tháng, nhân với 3,3 triệu hộ kinh doanh, tôi tính là ra 39.600 tỉ đồng/năm”, ông Thân nói.
Ngân sách thất thu quá lớn từ chuyện 3,3 triệu hộ không đóng thuế. Đó là điều mà ai cũng nhìn thấy, ai cũng biết. Nhưng nói như ông Thân, trên thực tế, các hộ này vẫn đóng tiền, đóng đều, không sứt tháng nào, nhưng là đóng “ở chỗ nào đó” chứ không phải cho Ngân sách nhà nước.
Đóng ở chỗ nào đó là đóng ở chỗ nào? Đóng cho ai?
Câu hỏi này, thật tiếc, lại quá dễ để trả lời. Câu hỏi này cũng lại là chuyện ai thấy, ai cũng biết nhưng rồi ai cũng bó tay.
Còn “nói thẳng”, phải kể đến phát ngôn của Chủ tịch TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung khi ông nêu con số “80% quán bia vỉa hè có công an chống lưng”.
Nói thẳng, phải kể đến phát biểu trong một phiên họp toàn thể của Ủy ban Kinh tế Quốc hội của nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đặng Huy Đông: “Vì sao đóng góp tới gần 30% GDP mà hơn 5 triệu hộ kinh doanh chỉ đóng góp 1,6% ngân sách? Vì họ đang phải “nuôi cả bộ máy chính quyền địa phương, nuôi rất lớn các đồng chí ạ”
Với giả định mỗi trong 5 triệu hộ kinh doanh phải “chi không chính thức” chỉ 1 triệu/tháng thì tổng chi phí một năm để “nuôi cả bộ máy chính quyền” cũng lên đến 50-60 ngàn tỉ đồng.
Trà đá vỉa hè, từng được cho là siêu lợi nhuận cao nhất thế giới, lên tới 5000-7000%, nhưng nếu trừ đi khoản tiền hàng tháng phải “đóng ở đâu đó”, “đóng cho ai đó” thì những người thất nghiệp, nhặt tiền lẻ, sống bên lề xã hội và luôn chấp chới trong gianh giới nghèo đói sẽ còn được bao nhiêu?
Nhớ trong một lần khảo sát, Đống Đa cho biết toàn quận có 333 điểm bán trà đá. Trong số này, 6 trường hợp là thương binh, thân nhân gia đình liệt sĩ, 288 trường hợp gia đình điều kiện kinh tế khó khăn, không có thu nhập ổn định, phải chăm sóc, nuôi dưỡng con nhỏ, người thân bị ốm đau, bệnh tật...”.
Hôm nay, đã là lần thứ 3 câu chuyện trà đá/luật vỉa hè được nhắc tới diễn đàn quốc hội. Nhưng nó lại đang chỉ cho thấy sự bất lực của chúng ta mà thôi.
Bất lực trước một thứ luật rừng xảy ra khắp mọi nơi, công khai giữa thanh thiên bạch nhật. Giống như sự bất lực trong cuộc chiến vỉa hè. Như sự bất lực trong việc chuyển đổi nền kinh tế vỉa hè.
