Bác Hồ luôn dành cho trẻ thơ những tình cảm và sự quan tâm chăm sóc trìu mến nhất. Người từng nói: “Tôi không có gia đình, cũng không có con cái. Nước Việt Nam là đại gia đình của tôi. Tất cả trẻ em Việt Nam đều là con của tôi”. Đáp lại tình cảm thân thương đó, thiếu nhi Việt Nam rất kính yêu Bác Hồ và luôn vinh dự khi được chụp ảnh cùng Bác.
Chính vì vậy, những bức ảnh chụp Bác Hồ với thiếu nhi luôn là những khoảnh khắc trìu mến, yêu thương và thân thiết. Xem những bức ảnh ấy, chúng ta không khỏi tò mò muốn biết về xuất xứ bức ảnh và nhất là về những em bé được chụp ảnh cùng Người.
Trong nhiều năm, tác giả Kiều Mai Sơn đã gặp gỡ một số nhân vật thiếu nhi ngày ấy, những nhân chứng sống của những thời khắc khó quên bên Bác và được các nhiếp ảnh gia ghi lại để trò chuyện cùng họ.
Với 6 câu chuyện thú vị, “Những thiếu nhi bên Bác ngày ấy” sẽ kể lại cho độc giả về những bạn nhỏ trong các bức ảnh kỷ niệm khó quên.
Có em bé được chụp trong những dịp đại lễ như: lễ mừng thọ Bác sáu mươi tuổi (lục tuần đại khánh), lễ kỷ niệm ngày Thống nhất Mặt trận Việt Minh – Liên Việt… Có em bé được chụp khi Bác tới thăm trại thiếu nhi và cũng có khi, Bác đến thăm nhà, thấy cháu bé, Bác đã bế lên dỗ dành hoặc bón cơm ăn. Những cử chỉ thân mật đó thể hiện tình cảm của người ông dành cho cháu nội, cháu ngoại trong gia đình.
Những em bé trong các bức ảnh ngày ấy, sau hơn bảy mươi năm, đến nay cũng đều đã trở thành ông bà nội, ông bà ngoại. Người cao tuổi nhất là bình luận viên bóng đá – nhà báo Trần Tiến Đức (sinh năm 1941). Có người cũng đã sắp bước sang tuổi tám mươi như bà Đặng Minh Châu, bà Vũ Thu Giang, bà Lê Thanh Định. Trẻ tuổi nhất có lẽ là ông Phan Tân Hội cũng đã dần tiến tới tuổi bảy mươi lăm…
Ba phần tư thế kỉ qua đi, cuộc sống có nhiều đổi thay đến không ngờ. Mỗi con người cũng có một cuộc sống riêng. Nhưng dù ở bất cứ hoàn cảnh nào, cương vị nào, những em bé ‒ “Những thiếu nhi bên Bác ngày ấy” đều có chung niềm tự hào được chụp ảnh cùng Bác.
Niềm tự hào ấy đi theo các ông, các bà suốt chặng đường dài của một đời người. Một số người cũng không còn nữa để kể câu chuyện về mình trong những khuôn hình, những người còn sống giờ đây tóc đã bạc, tuổi đã cao, nhiều khi không khỏi tiếc nuối vì hồi đó còn bé quá nên trong kí ức non nớt của trẻ thơ đã không ghi lại được nhiều hơn, sinh động hơn những kỷ niệm về Bác Hồ.
Cũng lại có người tiếc nuối vì còn một vài gương mặt trong ảnh mãi mà không nhận được ra. Nhưng dẫu thế nào thì tất cả vẫn là kí ức đẹp đẽ và đã trở thành điểm tựa để các nhân vật thiếu nhi trong ảnh suốt đời phấn đấu, học tập, xứng đáng với Bác Hồ kính yêu.
