Hình ảnh, tư liệu hiếm về bữa ăn của người Việt thế kỷ 19
Huyền Chi |
Cuốn sách "Khoái khẩu và Khát vọng" của tác giả Mỹ Erica J. Peters tổng hợp tư liệu về lịch sử ẩm thực của người Việt thế kỷ 19.
Cuốn sách "Khoái khẩu và Khát vọng" (NXB Tổng hợp TP.HCM xuất bản năm 2023, do Trịnh Ngọc Minh dịch) giúp độc giả khám phá cách người Việt dùng đồ ăn và rượu để thiết lập quyền lực và vị thế xã hội trong thế kỷ 19.
Tác giả Erica J.Peters thảo luận cách chủ nghĩa thực dân thay đổi mùi vị nước mắm và rượu nếp/rượu gạo của người Việt và chỉ ra sự can thiệp của nhà nước đã biến những sản phẩm đó trở thành các biểu tượng hữu hình của nền ẩm thực Việt Nam.
Ngoài ra, cuốn sách còn đề cập đến cách mà con người phản ứng với những thay đổi trong cuộc sống hằng ngày dưới chế độ thực dân, ở cả miền quê và thành thị.
Bên cạnh những món ăn truyền thống, nhiều người dân Việt Nam vẫn bị thu hút bởi những đồ ăn và thức uống mới, ưa thích thức vặt khác lạ hay tổ chức các bữa đại tiệc đa văn hóa công phu như một hình thức tiêu dùng phô trương.
Hình ảnh trẻ em người Tày ăn mía. Người Tày thường ở các thung lũng, làm ruộng bậc thang trên sườn núi để trồng lúa nước. Họ cũng trồng mía để bán ở chợ. Sau khi người Pháp xâm lược, họ chuyển sang trồng hồi với hy vọng kiếm được nguồn thu ổn định để đóng thuế. Ảnh: Nhà xuất bảnSách cho biết vua Minh Mạng không chỉ dập tắt nổi loạn mà luôn muốn hợp nhất các vùng miền khác biệt thành một quốc gia có nền văn hóa chung. Hết chiếu này đến chiếu khác, nhà vua luôn yêu cầu mọi người dân trên khắp đất nước phải theo văn hóa Việt, mà đặc biệt là nông nghiệp và đồ ăn Việt. Các mẫu hình ẩm thực sinh ra từ nền lúa nước: bữa cơm bày lên mâm gồm các đồ ăn chung, mỗi người có một bát riêng đựng đầy cơm nấu từ gạo tẻ, gia vị là nước mắm và đôi đũa là vật dụng ăn uống cơ bản. Ảnh: Nhà xuất bảnTrong sách viết: “Trong thời gian trị vì của Minh Mạng, chiến dịch truyền bá quy cách ăn đũa chậm chạp nhưng chắc chắn tạo thành nếp. Việc một người có dùng đũa (hay có dùng thường xuyên) hay không vào thế kỷ 19 còn phụ thuộc vào nhiều món ăn. Dù vua Minh Mạng có cố gắng đến đâu thì vẫn còn rất nhiều khác biệt do đa dạng trong chế độ ăn uống thay đổi theo từng vùng miền, độ cao, tháng nào…, và vụ mùa năm ấy được mùa hay mất. Dù đúng sai ra sao, quan niệm rằng mọi bữa ăn Việt Nam đúng nghĩa đều cần dùng đũa đã tạo được ý nghĩa văn hóa quan trọng“. Ảnh: Nhà xuất bảnẢnh người dân nấu rượu với hoa của P.Dieulefils. Nhà nước thực dân Pháp cần một cơ sở thuế ổn định, coi rượu gạo là mục tiêu lý tưởng, thậm chí triển vọng hơn muối hay thuốc phiện. Để tìm kiếm nguồn thu thuế, nhà nước Pháp cấp cho một công ty của Pháp quyền độc quyền sản xuất và bán rượu gạo. Việc này không chỉ khiến hàng nghìn người sản xuất rượu trong nước mất việc mà còn biến đổi cả sản phẩm. Rượu nếp trong làng làm ra có mùi thơm nhẹ, độ cồn khoảng 20%. Trong khi loại rượu do nhà máy mới sản xuất hầu như không mùi vị nhưng cay xé, độ cồn lên đến hơn 40%. Ảnh: Nhà xuất bảnHình chụp chợ ở Bắc Kỳ. Hầu như người bán và mua là phụ nữ, họ đóng vai trò quan trọng trong thương mại. Mỗi ngày, các trải nghiệm ẩm thực tại Việt Nam lại được mở rộng, vượt ra khỏi những món hàng bán trong chợ, vươn đến thế giới rộng lớn. Ảnh: Nhà xuất bảnCuốn sách tập hợp một số tranh liên quan ẩm thực, đời sống dân làng của người Việt xưa. Mỗi tháng hai lần, dân làng lại làm một mâm lễ gồm bánh gạo, chuối, cau trầu và rượu nếp cho thành hoàng thổ địa của làng. Vào cuối xuân và đầu hạ, dân làng thực hiện nghi thức hiến sinh để xua đuổi ôn dịch, lũ lụt hay hạn hán. Ảnh: Nhà xuất bản
Chiều 29.8, Hội thảo "Sự tác động của xuất bản phẩm lậu, xuất bản phẩm giả đối với phát triển văn học" diễn ra tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền, đưa ra nhiều giải phảm ngăn chặn hành vi xuất bản sách lậu, sách giả ở Việt Nam hiện nay.
Chào đón năm học mới 2023 - 2024, Nhà xuất bản Kim Đồng ra mắt độc giả nhiều ấn phẩm mới, là những cuốn sách bổ trợ kiến thức và kỹ năng giúp các bạn học sinh tự tin với các môn học trong nhà trường.
Trong khi chờ cơ quan điều tra xác minh có hay không việc gian lận hóa đơn, LiOA Đồng Nai - một doanh nghiệp lớn - đang vật lộn với hoàn cảnh kiệt quệ. Gần 2.000 công nhân của LiOA đang gặp khó khăn về việc làm và nguy cơ chậm lương từ tháng 9.2023.
Chiếc thang dây "thần kỳ" được bác sĩ Huy mua từ 10 năm trước đã giúp nhiều người dân thoát ra khỏi vụ cháy chung cư mini ở phố Khương Hạ (Thanh Xuân, Hà Nội).
Giá xăng dầu hôm nay (15.9) trên thế giới tiếp tục tăng cao do hạn chế nguồn cung, lượng dầu sản xuất giảm 3,3 triệu thùng/ngày. Điều này cũng ảnh hưởng lớn đến giá xăng dầu trong nước, do vậy, các chuyên gia cho rằng, bằng mọi cách phải kiểm soát đà tăng của giá xăng trong nước.
Việc đẩy mạnh phát triển thẻ tín dụng nội địa sẽ góp phần quan trọng trong thực hiện mục tiêu của đề án Phát triển thanh toán không dùng tiền mặt của Chính phủ giai đoạn 2021 - 2025. Theo đó, đến năm 2025, giá trị thanh toán không dùng tiền mặt gấp 25 lần GDP, thanh toán không dùng tiền mặt trong thương mại điện tử đạt 50%…
Ban Thường trực Uỷ ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội vừa có thông báo số tài khoản ủng hộ các nạn nhân bị thiệt hại trong vụ cháy chung cư mini tại phường Khương Đình, quận Thanh Xuân (Hà Nội).
Chiều 29.8, Hội thảo "Sự tác động của xuất bản phẩm lậu, xuất bản phẩm giả đối với phát triển văn học" diễn ra tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền, đưa ra nhiều giải phảm ngăn chặn hành vi xuất bản sách lậu, sách giả ở Việt Nam hiện nay.
Chào đón năm học mới 2023 - 2024, Nhà xuất bản Kim Đồng ra mắt độc giả nhiều ấn phẩm mới, là những cuốn sách bổ trợ kiến thức và kỹ năng giúp các bạn học sinh tự tin với các môn học trong nhà trường.
