Tết rộn ràng ở làng làm lồng đèn truyền thống Hội An

Đèn lồng xuất hiện tại Hội An khoảng vào cuối thế kỷ 16 khi những người Trung Hoa đầu tiên đến Hội An để trao đổi buôn bán lập nghiệp và định cư lâu dài. Cho đến nay, nghề làm đèn lồng ở Hội An đã có 400 năm tuổi. Ảnh: HL

Hội An có vô số các cửa hàng bày bán đèn lồng làm kỷ niệm. Tuỳ theo chất liệu vải bọc ngoài mà ngọn đèn đưa tới những loại ánh sáng khác nhau. Đó có thể là màu đỏ may mắn, màu vàng tươi vui, màu gấm huyết dụ kiêu sa hay sắc xanh dịu ngọt. Đặc biệt nhất là những chiếc đèn lồng có tuổi hàng thế kỷ đang được các gia đình sinh sống lâu đời ở đây gìn giữ và chỉ trưng ra trong đêm hội hoa đăng hoặc trong dịp Tết đến xuân về. Những ngọn đèn này được chế tác từ gỗ quý, chạm trổ cầu kỳ và trên mỗi tấm kính là một tác phẩm hội hoạ thật sự. Ảnh: HL

Những ngày giáp Tết này, làng nghề đèn lồng truyền thống Hội An tấp nập, hối hả sản xuất ra những chiếc lồng đèn thủ công nhằm ung ưng ra thị trường. Sau một năm thiên tai dịch bệnh, những nghệ nhân làm lồng đen đều mong muốn sản phẩm làm ra được thị trường đón nhận và bán được giá cao. Ảnh: HL

Quy trình làm đèn lồng được chia làm 2 công đoạn chính là làm khung tre và bọc vải. Tre trước tiên phải được ngâm kĩ 10 ngày bằng nước muối để tránh mối mọt, sau đó phơi khô, được chẻ ra và vót thành từng nan mỏng tùy theo kích cỡ của từng loại đèn. Nan được gắn vào 2 vòng gỗ ở 2 đầu sau đó được kết nối bằng các sợi dây dù. Ảnh: HL

Cuối cùng người thợ sẽ dùng tay chỉnh sửa để có một khung đèn cân xứng. Ảnh: HL

Vải được bọc đèn thường là vải xoa hoặc vải lụa tơ tằm nhiều màu sắc, có độ dai để khi căng ra không bị rách. Trước tiên vải được cắt ra làm nhiều mảnh tùy theo kích thước của đèn sau đó được bôi keo rồi dán lên khung đèn. Khi căng vải đòi hỏi người thợ phải cực kỳ khéo léo để căng thẳng góc ở những đoạn cong. Dán vải xong, người thợ sẽ dùng kéo để cắt tỉa sau đó dùng chuôi gắn vào khung đèn. Chuôi đèn được làm bằng sợi tơ nhân tạo gắn với một viên bi gỗ. Phải mất 4 ngày từ khi vót nan cho đến khi xong 2 chiếc đèn lồng cộng với 3 công vẽ, trang trí. Ảnh: HL

Nghề làm lồng đèn thu hút sự quan tâm của không chỉ khách trong nuớc mà còn là trung tâm chú ý của các du khách quốc tế khi đến thăm Hội An. Đặc biệt hơn là lồng đèn Hội An còn đuợc xuất khẩu ra nuớc ngoài, chủ yếu là Nhật Bản. Đó là thời hoàng kim của nghề làm lồng đèn, còn nay phần lớn các nghệ nhân đều trông chờ vào mùa vụ Tết. Thời điểm này, sức mua của người dân tăng cao, lồng đèn vì thế cũng được tiêu thụ nhiều với giá cả phải chăng. Ảnh: HL

Ở Hội An hiện nay có tới 32 cơ sở làm và bán đèn lồng, đèn lồng Hội An. Ảnh: HL

Đèn lồng Hội An bán trong dịp Tết không chỉ phô diễn màu sắc, hình dáng, kích cỡ… mà còn biến tấu với nhiều kiểu như thêu ren gắn với các biểu tượng, di tích văn hóa, lịch sử ở địa phương và khu vực, thêu chữ thư pháp… Ngoài những sản phẩm đèn lồng theo cách truyền thống, những nghệ nhân đèn lồng Hội An ngày nay còn nghiên cứu, sáng tạo nên những loại đèn lồng có thể xếp gọn để dễ mang đi xa… Nhiều cơ sở còn thực hiện làm đèn lồng theo mẫu mã và đặt biểu tượng theo nhu cầu của du khách. Ảnh: HL