Những điều thú vị về chiếc ghe Ngo nặng 3,5 tấn của đồng bào Khmer

PHƯƠNG ANH |

Ghe Ngo là một vật quan trọng trong đời sống văn hóa tín ngưỡng của đồng bào Khmer Nam Bộ. Mỗi chi tiết trên ghe đều có biểu trưng riêng. Đặc biệt đua ghe Ngo đã trở thành lễ hội mang tính cộng đồng sâu sắc.

Đua ghe Ngo là phần hấp dẫn nhất trong Lễ hội Ook Om Bok-hằng năm của đồng bào Khmer. Đây được coi là hoạt động rước đặc trưng của cư dân nông nghiệp lúa nước, thể hiện sự biết ơn đối với thần nước đã phù hợp cho người dân mùa màng bội thu.
Đua ghe Ngo là phần hấp dẫn nhất trong Lễ hội Oóc - Om - Bóc hằng năm của đồng bào Khmer Sóc Trăng nói riêng, Nam Bộ nói chung nhằm cầu mưa thuận, gió hòa và mùa màng tươi tốt.
Ghe Ngo tiếng Khmer gọi là Tuk Ngô, trước đây là một chiếc thuyền độc mộc, khoét ruột từ một thân cây sao. Ngày nay, việc tìm cây  vừa to, vừa dài rất khó khăn, nên người Khmer đã dùng những mảnh ván ghép lại nhau
Ghe Ngo tiếng Khmer gọi là Tuk Ngô, trước đây là một chiếc thuyền độc mộc, khoét ruột từ một thân cây sao. Ngày nay, việc tìm cây vừa to, vừa dài rất khó khăn, nên người Khmer đã dùng những mảnh ván ghép lại nhau.
Ghe Ngo được làm gần giống hình con rắn dài khoảng từ 27 - 30m. Ở giữa chỗ rộng nhất là 1,1m. Đầu được uốn cong lên, như hình đầu rắn. Ở sau lái cũng được uốn cong lên nhưng cao hơn phía đầu một chút.
Ghe Ngo được làm gần giống hình con rắn dài khoảng từ 27 - 30m. Ở giữa chỗ rộng nhất là 1,1m. Đầu được uốn cong và thấp hơn sau lái.
Để tạo nên sức mạnh giúp ghe di chuyển nhanh trong khi thi đấu, người Khmer đã dùng một cây hoặc hai cây dài cột chặt vào giữa ghe. Người Khmer gọi là cây cần câu, một số nơi gọi là cây kềm. Cây này có tác dụng như đòn bẩy, đẩy ghe lướt nhanh về phía trước. Đó là cây gỗ tốt, rất cứng, thường là cây sao có đường kính khoảng 0,2m.
Ghe Ngo có nhiều khoang, trên mỗi khoang đóng nhiều thanh cây ngang dài 1,2m, làm băng ngồi vừa đủ 2 người ngồi bơi thoải mái theo từng cặp song song. Ghe có dầm riêng, làm theo nhiều kích cỡ, tùy theo từng vị trí người bơi. Để tạo nên sức mạnh giúp ghe di chuyển nhanh trong khi thi đấu, các đội còn dùng một cây hoặc hai cây dài cột chặt vào giữa ghe - còn gọi là cần câu. Cây này có tác dụng như đòn bẩy, đẩy ghe lướt nhanh về phía trước.
Trên thân ghe sơn bằng nhiều màu sắc sặc sỡ, hình tượng vẩy rồng, rắn theo mô tiếp rắn thần Nagar và các loại hoa văn truyền thống, biểu tượng khác trong văn hóa Khmer. Tùy vào mỗi chùa sẽ chọn các biểu tượng, hoa văn khác nhau. Người trang trí hoa văn là những nghệ nhân tài hoa những cũng có khi là các vị sư hay thanh niên trong bổn sóc.
Trên thân ghe sơn bằng nhiều màu sắc sặc sỡ, hình tượng vẩy rồng, rắn theo mô tuýp rắn thần Nagar và các loại hoa văn truyền thống, biểu tượng khác trong văn hóa Khmer. Tùy vào mỗi chùa sẽ chọn các biểu tượng, hoa văn khác nhau. Người trang trí hoa văn là những nghệ nhân tài hoa những cũng có khi là các vị sư hay thanh niên trong bổn sóc.
Đầu mỗi chiếc ghe đều vẽ hai mắt nổi. Quan niệm này gần giống với tục vẽ mắt cho thuyền đã có từ lâu đời ở Nam bộ.
Đầu mỗi chiếc ghe đều vẽ hai mắt nổi. Quan niệm này gần giống với tục vẽ mắt cho thuyền đã có từ lâu đời ở Nam bộ.
Trước khi đến với hội đua, các chùa có đội ghe tham gia đều tổ chức một nghi thức mang đậm nét văn hóa độc đáo. Đó là nghi thức hạ thủy ghe ngo.
Trước khi đến với hội đua, các chùa có đội ghe tham gia đều tổ chức một nghi thức hạ thủy ghe Ngo.
Hầu hết hiện nay việc mang ghe hạ thủy đều dùng sức người là chính. Sau các nghi thức cúng bái, các vận động viên, thanh niên, trang trái phum sóc cùng nhau vác ghe đi bộ đến sông để hạ thủy.
Hầu hết hiện nay việc mang ghe hạ thủy đều dùng sức người là chính. Sau các nghi thức cúng bái, các vận động viên, thanh niên, trai tráng phum sóc cùng nhau vác ghe đi bộ đến sông để hạ thủy.
Đối với người Khmer, ghe Ngo là một vật quan trọng trong đời sống văn hóa tín ngưỡng, việc hạ thủy ghe Ngo là một điều đặc biệt. Vì vậy, vào buổi lễ các cư dân của phum sóc cũng tề tựu đông đảo đến xem vừa góp phần cổ vũ tinh thần cho các tay chèo phum sóc, vừa cầu mong sự bình an, sức mạnh từ vị thần bảo hộ cho bản thân họ thông qua buổi lễ.
Việc hạ thủy ghe Ngo là một sự kiện đặc biệt. Vào buổi lễ các cư dân của phum sóc cũng tề tựu đông đảo đến xem, vừa góp phần cổ vũ tinh thần cho các tay chèo phum sóc, vừa cầu mong sự bình an, sức mạnh từ vị thần bảo hộ cho bản thân họ thông qua buổi lễ.
Những chùa có điều kiện sẽ hạ thủy 1 ghe Ngo để tập dợt trước, gần đến ngày tranh tài sẽ hạ thủy ghe đua chính thức.
Những chùa có điều kiện sẽ hạ thủy 1 ghe Ngo để tập dợt trước, gần đến ngày tranh tài sẽ hạ thủy ghe đua chính thức.
Đua ghe Ngo là được đông đảo bà con yêu thích rất nhiều người ngay cả những buổi tập đều thu hút rất đông người đến xem.
Đua ghe Ngo là được đông đảo bà con yêu thích rất nhiều người ngay cả những buổi tập đều thu hút rất đông người đến xem.
Trước đây do quan niệm truyền thống nên chỉ có thanh niên, trang trái mới được tham gia đua ghe. Khoảng 10 năm nay, các chị em phụ nữ cũng góp vui vào ngày hội.
Trước đây do quan niệm truyền thống nên chỉ có thanh niên, trang trái mới được tham gia đua ghe. Khoảng 10 năm nay, các chị em phụ nữ cũng góp vui vào ngày hội.
Hiện nay, đua ghe Ngo ở Sóc Trăng, Trà Vinh trở thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, hấp dẫn du khách trong và ngoài nước đến xem.
Hiện nay, đua ghe Ngo ở Sóc Trăng, Trà Vinh trở thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, hấp dẫn du khách trong và ngoài nước đến xem.
PHƯƠNG ANH
TIN LIÊN QUAN

Sóc Trăng mở hội chợ quảng bá, liên kết tiêu thụ sản phẩm OCOP

PHƯƠNG ANH |

Tối 21.11, Sở Công Thương tỉnh Sóc Trăng tổ chức khai mạc Hội chợ Xúc tiến thương mại sản phẩm OCOP và đặc sản vùng miền năm 2023. Hội chợ nhằm tạo điều kiện cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh, hợp tác xã (HTX) nông nghiệp của tỉnh giới thiệu, quảng bá thương hiệu; các sản phẩm OCOP tìm kiếm cơ hội hợp tác, liên kết phát triển sản xuất.

Hàng trăm vận động viên tham gia bơi đua vỏ lãi ở Sóc Trăng

PHƯƠNG ANH |

Ngày 19.11, UBND huyện Châu Thành (Sóc Trăng) tổ chức Khai mạc Giải bơi đua vỏ lãi Composite huyện Châu Thành mở rộng năm 2023. Giải bơi đã được huyện duy trì tổ chức từ năm 2017 đến nay, tạo nên sân chơi hấp dẫn cho thanh niên trong khu vực.

Mát mắt những rẫy hẹ nở bông trắng xóa ở Sóc Trăng

PHƯƠNG ANH |

Từ lâu huyện Mỹ Xuyên được biết là thủ phủ hẹ bông của tỉnh Sóc Trăng. Trồng hẹ chỉ tốn chi phí giống 1 lần đầu, đến các vụ sau bà con đợi hẹ trổ bông, rồi lấy hạt làm giống, gieo trồng cho vụ kế tiếp. Vì vậy đến vùng chuyên canh rau ở Mỹ Xuyên dễ dàng bắt gặp những rẫy hẹ nở bông trắng xóa, đẹp đến nao lòng…

Bờ sông Hồng sạt lở nghiêm trọng, nhà dân nứt toác

Tô Công |

Phú Thọ - Bờ sông Hồng đoạn qua địa bàn xã Phùng Nguyên, huyện Lâm Thao những ngày qua sạt lở nghiêm trọng, đe dọa đến tài sản, tính mạng của nhiều hộ dân.

Để công nhân lao động sớm hưởng lợi từ thiết chế Công đoàn

PHƯƠNG ANH |

Sáng 24.11, Đoàn công tác của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam do Phó Chủ tịch Huỳnh Thanh Xuân làm trưởng đoàn đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Sóc Trăng về Dự án Thiết chế công đoàn tại tỉnh Sóc Trăng.

Đề xuất trừ điểm bằng lái xe của tài xế vi phạm

Cường Ngô - Thuỳ Linh |

Nhấn mạnh cần chú trọng quản lý người lái xe sau sát hạch, cấp giấy phép lái xe (bằng lái xe), đại biểu Quốc hội đề xuất quy định tính điểm giấy phép lái xe; trừ điểm giấy phép lái xe khi vi phạm giao thông.

6 nhóm hành vi bị nghiêm cấm trong bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự

Vương Trần |

Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự nêu rõ 6 nhóm hành vi bị nghiêm cấm, trong đó nghiêm cấm chiếm đoạt, chiếm giữ, lấn chiếm, xâm nhập trái phép; phá hoại, làm hư hỏng kiến trúc, kết cấu, trang thiết bị của công trình quốc phòng và khu quân sự.

Bằng chứng minh oan cho người phụ nữ bị tung tin "lây lan HIV"

QUÁCH DU |

Thanh Hóa - Bị tung tin đồn nhiễm HIV rồi lây nhiễm cho nhiều người, người phụ nữ (ở huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa) đã cùng chồng đi xét nghiệm. Kết quả cho thấy, cả 2 vợ chồng đều âm tính với HIV.

Sóc Trăng mở hội chợ quảng bá, liên kết tiêu thụ sản phẩm OCOP

PHƯƠNG ANH |

Tối 21.11, Sở Công Thương tỉnh Sóc Trăng tổ chức khai mạc Hội chợ Xúc tiến thương mại sản phẩm OCOP và đặc sản vùng miền năm 2023. Hội chợ nhằm tạo điều kiện cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh, hợp tác xã (HTX) nông nghiệp của tỉnh giới thiệu, quảng bá thương hiệu; các sản phẩm OCOP tìm kiếm cơ hội hợp tác, liên kết phát triển sản xuất.

Hàng trăm vận động viên tham gia bơi đua vỏ lãi ở Sóc Trăng

PHƯƠNG ANH |

Ngày 19.11, UBND huyện Châu Thành (Sóc Trăng) tổ chức Khai mạc Giải bơi đua vỏ lãi Composite huyện Châu Thành mở rộng năm 2023. Giải bơi đã được huyện duy trì tổ chức từ năm 2017 đến nay, tạo nên sân chơi hấp dẫn cho thanh niên trong khu vực.

Mát mắt những rẫy hẹ nở bông trắng xóa ở Sóc Trăng

PHƯƠNG ANH |

Từ lâu huyện Mỹ Xuyên được biết là thủ phủ hẹ bông của tỉnh Sóc Trăng. Trồng hẹ chỉ tốn chi phí giống 1 lần đầu, đến các vụ sau bà con đợi hẹ trổ bông, rồi lấy hạt làm giống, gieo trồng cho vụ kế tiếp. Vì vậy đến vùng chuyên canh rau ở Mỹ Xuyên dễ dàng bắt gặp những rẫy hẹ nở bông trắng xóa, đẹp đến nao lòng…