Ngắm cổ vật nghìn năm tuổi ở Hải Phòng mới được công nhận bảo vật Quốc gia

Bộ sưu tập An Biên của ông Trần Đình Thăng (69 tuổi, Tổng thư ký Hội cổ vật Hải Phòng) hiện có gần 500 hiện vật, trong đó, toàn bộ hiện vật đều có hồ sơ khoa học, đã thẩm định, được ông Thăng đăng ký với cơ quan nhà nước.

Bộ sưu tập tư nhân An Biên của ông Trần Đình Thăng (69 tuổi, Tổng thư ký Hội cổ vật Hải Phòng) hiện có gần 500 hiện vật, trong đó, toàn bộ hiện vật đều có hồ sơ khoa học, được ông Thăng đăng ký với cơ quan nhà nước.

Bình đồng Đông Sơn có niên đại thế kỷ thứ 2-1 trước, sau Công nguyên, được đúc với khối hình lớn, cao 53 cm, đường kính miệng 15,7 cm, thân 37 cm, chân đế 34 cm, trọng lượng 7,5 kg. Bình là tác phẩm nghệ thuật mang giá trị tiêu biểu của kỹ nghệ đúc đồng và trang trí điển hình của người Việt cổ trên đồ đồng thuộc văn hóa Đông Sơn. Chân đế với lối đúc rỗng với đường nét hoa văn liền mạch, khúc chiết, tạo chiều sâu mỹ cảm thưởng ngoạn. Ông Thăng cho biết - chiếc bình đến nay vẫn là "có một, không hai" kể cả trong nước và quốc tế.

Bình gốm hoa nâu là hiện vật tiêu biểu cho sự phát triển đỉnh cao kỹ nghệ gốm thời Lý (1009-1225). Bình cao 25,5 cm, đường kính miệng 22,7 cm, đáy 18 cm, trọng lượng 2,7 kg, được các chuyên gia nhận định là pháp bảo thuộc dòng đồ phục vụ Phật giáo. Pháp bảo dùng đựng xá lợi, pháp thân của bậc trí giác, trí tâm kiết tường để thờ phụng trong bảo tháp hay quốc tự. Theo ông Thăng, bình được tạo tác bởi sự kết tinh giá trị nghệ thuật và tâm thức của nghệ nhân, lấy đạo Phật di dưỡng tinh thần để làm ra loại hình mang nhiều giá trị trên các lĩnh vực văn hóa, lịch sử và tín ngưỡng tôn giáo.

Bảo vật thứ 3 được công nhận đợt này là Lư hương gốm men lam xám có sự kết hợp nhuần nhuyễn kỹ thuật đắp nổi, khắc chìm, in dán và tạo khắc độ dày mỏng của lớp men phủ vào đồ án trang trí. Lư cao 41 cm, đường kính miệng 23,5 cm, đế 21 cm, nặng 7,3 kg. Chiếc lư hương là độc bản, khối hình đẹp và còn khá nguyên vẹn. Căn cứ vào đề tài, minh văn cho thấy lư hương do tầng lớp quý tộc, hoàng thân quốc thích đặt làm cung tiến vào nơi tôn nghiêm hay quốc tự.

Bảo vật thứ 3 được công nhận đợt này là lư hương gốm men lam xám. Lư hương có sự kết hợp nhuần nhuyễn kỹ thuật đắp nổi, khắc chìm, in dán và tạo khắc độ dày mỏng của lớp men phủ vào đồ án trang trí. Lư cao 41 cm, đường kính miệng 23,5 cm, đế 21 cm, nặng 7,3 kg. Chiếc lư hương là độc bản, khối hình đẹp và còn khá nguyên vẹn.

Ngoài 3 bảo vật nêu trên, năm 2022, ông Thăng cũng có 6 hiện vật được công nhận là bảo vật quốc gia Hai chiếc đĩa gốm men ngọc (niên đại: Thời Lý, thế kỷ XI - XII); đĩa gốm men lam tím (niên đại: Thời Lê sơ, thế kỷ XV); lư hương gốm hoa lam (niên đại: Thời Lê sơ, thế kỷ XV); hai đài đồng đốt trầm, nắp tượng nghê (niên đại: thế kỷ XVI - XVII).

Ngoài 3 bảo vật nêu trên, năm 2022, ông Thăng cũng có 6 hiện vật được công nhận là bảo vật quốc gia gồm hai chiếc đĩa gốm men ngọc (niên đại: Thời Lý, thế kỷ XI - XII); đĩa gốm men lam tím (niên đại: Thời Lê sơ, thế kỷ XV); lư hương gốm hoa lam (niên đại: Thời Lê sơ, thế kỷ XV); hai đài đồng đốt trầm, nắp tượng nghê (niên đại: thế kỷ XVI - XVII).

Trước đó, năm 2021, 9 hiện vật gốm men trắng, có từ triều Lý gồm: bốn ấm, hai liễn và ba đĩa nằm trong bộ sưu tập của ông Thăng cũng được công nhận bảo vật quốc gia. Đến nay, 3 năm liên tiếp, ông Thăng đều có hiện vật được công nhận là bảo vật quốc gia.

Theo đánh giá của các chuyên gia, bộ sưu tập cổ vật An Biên là một di sản lớn, có giá trị lịch sử, văn hóa và khoa học, thể hiện ở số lượng hiện vật, loại hình đa dạng, hình thức độc đáo, tính nguyên gốc và toàn vẹn. Còn với ông Trần Đình Thăng - việc sưu tập, lưu trữ, bảo tồn những hiện vật, bảo vật chính là cách ông thể hiện lòng yêu nước, trách nhiệm với việc bảo tồn di sản văn hoá dân tộc. Trao đổi với Lao Động, ông Trần Đình Thăng cho biết, năm 2024 và những năm tiếp theo, ông Thăng dự kiến sẽ dừng gửi hồ sơ công nhận bảo vật quốc gia để tập trung cho việc bảo tồn và phát huy giá trị của 18 bảo vật này. Ảnh: haiphong.gov.vn