Khám phá Bảo tàng xi măng đầu tiên đặt tại TP.Hải Phòng

Nhà truyền thống ngành Xi măng (Bảo tàng Xi măng Việt Nam) được xây dựng trên mặt bằng nhà máy xi măng Hải Phòng cũ, với diện tích 5.127 m2 đất tại vị trí ống khói lò 3 năm xưa. Kinh phí xây dựng bảo tàng từ 3 ngày công đóng góp của cán bộ, nhân viên, người lao động ngành Xi măng Việt Nam. Ảnh: Mai Dung

Nhà máy xi măng Hải Phòng cũ cũng là nơi Bác Hồ về thăm, nói chuyện với cán bộ công nhân viên nhà máy năm 1957. Bởi vậy, những hình ảnh, tư liệu quý về buổi gặp mặt lịch sử này được đặt ở vị trí trang trọng trong bảo tàng.

Hình ảnh Bác Hồ về thăm nhà máy, nói chuyện với cán bộ công nhân viên nhà máy xi măng Hải Phòng năm 1957.

Bảo tàng xi măng trưng bày các tư liệu, hiện vật trong quá trình xây dựng và phát triển của ngành xi măng Việt Nam từ thời kỳ Pháp thuộc (1899-1955) - thời kỳ người công nhân xi măng làm nô lệ, làm thuê cho giới tư bản đến thời kỳ 1955-2019 - thời kỳ giành chủ quyền, công nhân làm chủ nhà máy, xây dựng chủ nghĩa xã hội, công nhân xi măng tham gia sự nghiệp đổi mới đất nước.

Bức tranh khổ lớn tại bảo tàng tái hiện lại hình ảnh công nhân làm chủ nhà máy.

Súng máy phòng không 12 ly 7 được khẩu đội tự vệ súng cao xạ sử dụng để chiến đấu và bảo vệ Nhà máy Xi măng Hải Phòng trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Xe cày - phương tiện vận chuyển xi măng của công nhân trước năm 2005.

Cân bàn 100 kg sản xuất tại Rumani được sử dụng để kiểm tra trọng lượng bao xi măng từ những năm 1970.

Giảm tốc chính và trục giảm tốc chính với công suất 200 mã lực được sản xuất tại Pháp và lắp đặt cho lò nung số 3 của nhà máy Xi măng Hải Phòng những năm 1930.

Một số hiệu vật được thời kháng chiến chống Pháp được trưng bày.

Nhà truyền thống ngành xi măng (Bảo tàng xi măng) góp phần tạo dựng một thiết chế văn hóa tương ứng với vị thế và tầm vóc phát triển của ngành xi măng Việt Nam, lưu giữ, các giá trị văn hóa, giới thiệu về lịch sử, về sự phát triển của ngành xi măng Việt Nam, phục vụ nhu cầu nghiên cứu khoa học, học tập, giảng dạy, giáo dục truyền thống cách mạng, tôn vinh công nhân xi măng Việt Nam.

Khuôn viên ngoài trời, trưng bày các hiện vật, thiết bị máy móc liên quan đến công nghệ sản xuất xi măng có từ thời kỳ Pháp thuộc.

Máy nghiền xi măng trong thời kỳ Pháp thuộc. Theo ông Đặng Thế Minh - Chủ tịch Công đoàn Công ty Xi măng Vicem Hải Phòng - hiện, Công đoàn được giao quản lý, duy trì cơ sở vật chất Nhà truyền thống. Hằng năm, Nhà truyền thống đón nhiều lượt khách là cán bộ, đoàn viên ngành Xi măng đến thăm. Ngoài ra, bảo tàng xi măng cũng đón các đoàn là học sinh, sinh viên đến tham quan, tìm hiểu, nghiên cứu...

Nằm trong khuôn viên Nhà truyền thống, Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh được khởi công ngày 12.3.2019, khánh thành ngày 30.5.2019 đúng dịp kỷ niệm 62 năm ngày Bác Hồ về thăm nhà máy xi măng Hải Phòng. Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh được xây dựng theo kiến trúc truyền thống, giản dị, gần gũi và hài hòa, điều đặc biệt là từ ngày khởi công đến ngày khánh thành là đúng 79 ngày. Nhà tưởng niệm mở cửa hằng ngày, đón nhân dân thập phương đến tham quan, dâng hương.

Ngoài bảo tàng, đền thờ Bác Hồ, khu vực truyền thống của xi măng Việt Nam còn có bức tượng tạc nguyên mẫu công nhân Nguyễn Duy Chỉ (1931-2004) - công nhân xe cày thuộc phân xưởng nghiền tháo. Bức tượng khắc hoạ nam công nhân dáng đứng tự tại, trên bệ khắc dòng chữ "Hãy sản xuất nhiều xi măng cho Tổ quốc" là lời Chủ tịch Hồ Chí Minh khi về thăm và nói chuyện với công nhân năm 1957. Dưới chân tượng là hình ảnh người công nhân bị áp bức bởi chủ Pháp, như một lời nhắc nhở về một thời lầm than, nô lệ. Với những tư liệu quý báu, Bảo tàng Xi măng Việt Nam được TP.Hải Phòng công nhận là di tích lịch sử cách mạng.