Kéo co ngồi - Di sản Văn hóa Phi vật thể của đền Trấn Vũ

Thanh Dung |

Cứ vào ngày 3.3 (âm lịch) hàng năm, tại Lễ hội đền Trấn Vũ (phường Thạch Bàn, quận Long Biên, TP Hà Nội) lại long trọng tổ chức lễ hội truyền thống, trong đó nghi thức kéo co ngồi không thể thiếu ở phần hội 

Nghi thức kéo co ngồi vinh dự được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu quốc gia, được UNESCO vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại. Nghi thức thể hiện khát vọng hạnh phúc của nhân dân, cầu mong cho một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.

Các đội tham gia được chia thành 3 mạn :  mạn Chợ, mạn Đường, mạn Đìa. Mỗi mạn có từ 15-19 hoặc 25 người tùy theo từng năm. Trước khi kéo co, các trai làng trong mạn đều phải mang hương hoa lễ vật là mâm xôi, thủ lợn phủ mỡ chài tập trung trước sân đền để mang lên lễ Thánh.
Các đội tham gia được chia thành 3 mạn: mạn Chợ, mạn Đường, mạn Đìa. Mỗi mạn có từ 15-19 hoặc 25 người tùy theo từng năm. Trước khi kéo co, các trai làng trong mạn đều phải mang lễ vật là mâm xôi, thủ lợn phủ mỡ chài tập trung trước sân đền để mang lên lễ Thánh.
Các tổng cờ và dân làng làm lễ trước cửa đền, tiếp đến tổng cờ 3 mạn đại diện 3 đội lên nâng cây song ( 3 lần theo nghĩ lễ), đồng thời bốc thăm thi đấu, khởi động và ra xới kéo được dựng trước đền.
Các tổng cờ và dân làng làm lễ trước cửa đền, tiếp đến tổng cờ 3 mạn đại diện 3 đội lên nâng cây song (3 lần theo nghĩ lễ), đồng thời bốc thăm thi đấu, khởi động và ra xới kéo được dựng trước đền.
Tổng cờ mạn đại diện cho đội lên thắp hương trước đền.
Tổng cờ mạn đại diện cho đội lên thắp hương trước đền.
Các trai tráng tham gia kéo nâng cây song và di chuyển về nơi thi đấu. Nghi thức kéo co ngồi cũng giải mãi việc thần Đức Thánh Huyền Thiên Trấn Vũ là thần trị thủy, gắn với ý thức chồng lụt của cư dân vùng châu thổ sông Hồng, đền quay hướng Bắc. Đầu năm, người dân mong muốn việc kéo co cũng như kéo cây song để rút nước, điều tiết phát triển cho nông nghiệp.
Các trai tráng nâng cây song và di chuyển về nơi thi đấu. Nghi thức kéo co ngồi cũng giải mã việc thần Đức Thánh Huyền Thiên Trấn Vũ là thần trị thủy, gắn với ý thức chống lụt của cư dân vùng châu thổ sông Hồng.
Nam mỗi đội cởi trần, mặc quần ngắn, buộc thắt lưng đỏ, đầu chít khăn đỏ. Mỗi mạn có một tổng cờ mặc áo đỏ - khăn đỏ. Điều đặc biệt của trò kéo co ngồi phải thực hiện trên nền ruộng hoặc nền đất kéo co bằng dây song luồn qua một chiếc cột lim chôn xuống đất.
Nam mỗi đội cởi trần, mặc quần ngắn, buộc thắt lưng đỏ, đầu chít khăn đỏ. Mỗi mạn có một tổng cờ mặc áo đỏ - khăn đỏ. Điều đặc biệt của trò kéo co ngồi là phải thực hiện trên nền ruộng hoặc nền đất, dây song luồn qua một chiếc cột lim chôn xuống đất.

Tại xới kéo , dây song được lồng qua lỗ từ đằng gốc trước. Người kéo 2 mạn ngồi chân co chân duỗi, đội hình ngồi xen kẽ 2 bên dây song, mỗi người một tay duỗi thẳng, tay kia co trước ngực, dây được kẹp chặt dưới nách của tay co. Sau khi có hiệu lệnh, nêm được tháo ra, hai tổng cờ chạy lên chạy xuống phất cờ hô kéo ở mạn của mình cho đến khi kết thúc hiệp đấu.
Tại xới kéo, gốc dây song được luồn qua lỗ. Người kéo 2 mạn ngồi chân co chân duỗi, đội hình ngồi xen kẽ 2 bên dây song, mỗi người một tay duỗi thẳng, tay kia co trước ngực. Sau khi có hiệu lệnh, nêm được tháo ra, hai tổng cờ chạy lên chạy xuống phất cờ hô kéo ở mạn của mình cho đến khi kết thúc hiệp đấu.
Trai kéo co ngồi bệt xuống đất, chân co, chân duỗi, lấy gót chân làm điểm tựa để kéo nên được gọi là kéo co ngồi. Các trai tráng tham gia kéo co đều được tuyển chọn trong làng từ 18 đến 35 tuổi, có sức khỏe tốt.
Những người tham gia thi đấu ngồi bệt xuống đất, chân co, chân duỗi, lấy gót chân làm điểm tựa để kéo nên được gọi là kéo co ngồi. Các trai tráng tham gia kéo co đều được tuyển chọn trong làng từ 18 đến 35 tuổi, có sức khỏe tốt.
 Mỗi thành viên tự đào hố làm điểm tựa dưới chân mình.
Mỗi thành viên tự đào hố làm điểm tựa dưới chân mình.
Sự quyết tâm được biểu hiện rõ nét trên gương mặt của mỗi thành viên các đội.
Sự quyết tâm được biểu hiện rõ  trên gương mặt của mỗi thành viên các đội.
Cổ động viên cổ vũ nhiệt tình khiến không khí thi đấu càng trở nên sôi nổi
Cổ động viên cổ vũ nhiệt tình khiến không khí thi đấu càng trở nên sôi nổi.
Thành viên mạn Đường thi đấu hết mình trong trận thi đấu cuối để tìm ra đội thắng cuộc.
Thành viên mạn Đường thi đấu hết mình trong trận thi đấu cuối để tìm ra đội thắng cuộc.
Việc chuẩn bị cây song phải có độ dài khoảng 50m, đường kính 5cm, gốc và ngọn bằng nhau, độ tuổi khoảng 30-40 năm. Cây song mua về được ngâm dưới giếng nước  trước 1 tháng trước khi mang lên kéo. Làng có 12 cái giếng, trong đó có 3 giếng vuông và chỉ giếng vuông nghè đằng Đông được chọn để ngâm cây song này.
Cây song phải có độ dài khoảng 50m, đường kính 5cm, gốc và ngọn bằng nhau, độ tuổi khoảng 30-40 năm. Cây song mua về được ngâm dưới giếng nước 1 tháng trước khi mang lên kéo. Giếng vuông nghè đằng Đông được chọn để ngâm cây song này.
  Người dân có niềm tin nếu mạn Đường thắng thì cũng là năm dân làng  mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Năm nay, mạn Đường đã giành chiến thắng thuyết phục trước mạn Đìa và mạn Chợ. Nhân dân hào hứng, phấn khởi và hi vọng vào một năm mới làm ăn phát đạt, gặp nhiều may mắn.
Người dân có niềm tin nếu mạn Đường thắng thì cũng là năm dân làng mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Năm nay, mạn Đường đã giành chiến thắng thuyết phục trước mạn Đìa và mạn Chợ. Nhân dân hào hứng, phấn khởi và hi vọng vào một năm mới làm ăn phát đạt, gặp nhiều may mắn.
Thanh Dung
TIN LIÊN QUAN

Khoảnh khắc AFF Cup: Khép lại hành trình của ông Park Hang-seo

NHÓM PV |

Bản tin Khoảnh khắc AFF Cup ngày 17.1. AFF Cup 2022 kết thúc, khép lại hành trình của huấn luyện viên Park Hang-seo với bóng đá Việt Nam.

Hệ luỵ từ vụ Công đoàn ACB mua chui cổ phiếu bị xử phạt 3 tỉ đồng

Lan Hương |

Thông tin Công đoàn ngân hàng ACB mua chui cổ phiếu ACB đã thu hút sự quan tâm đặc biệt. Động thái trên đã ảnh hưởng đến sự minh bạch của thị trường chứng khoán Việt Nam trong bối cảnh niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường chứng khoán đang bị ảnh hưởng nặng nề.

Rung lắc thượng tầng tại Eximbank: Thập kỷ rối ren chưa kết thúc

Đức Mạnh |

Cơ cấu thượng tầng tại Ngân hàng Eximbank đã có nhiều biến động mạnh. Cổ đông ngoại gắn bó 16 năm đã chuyển nhà, thế chân bởi nhân tố bí ẩn liên quan đến Tập đoàn Bamboo Capital.

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã có nhiều giải pháp hỗ trợ người lao động mất việc

PHƯƠNG NGÂN - CHÂN PHÚC |

TPHCM - Tại LĐLĐ quận Bình Thạnh, sáng ngày 17.1, ông Trần Thanh Hải - Phó Chủ tịch Thường trực Tổng LĐLĐ Việt Nam đã đến thăm, động viên và trao quà Tết cho người lao động có hoàn cảnh khó khăn đang làm việc trên địa bàn. Đồng thời, ông Trần Thanh Hải cũng đã thông tin một số giải pháp nhằm hỗ trợ người lao động bị mất việc, giảm việc.

Cha đẻ của mèo AI mà cư dân mạng nhầm tưởng ở Ninh Thuận lên tiếng

Hữu Long |

Nguyễn Lê Thái Nguyên vẽ mèo Tết bằng công nghệ AI rồi chia sẻ lên trang cá nhân. Những hình ảnh tuyệt đẹp về mèo nhận được vô số lời khen từ nhiều người bạn. Có không ít người đến nay vẫn nhầm lẫn đây là mèo Tết có nguồn gốc từ Ninh Thuận.

Cận Tết, showroom xe ôtô cũ chấp nhận bán hòa, cắt lỗ để thu hồi vốn

LÂM ANH |

Cuối năm thường là mùa thu hoạch của thị trường xe ôtô cũ nhưng năm nay điều này đã không đến bởi việc ngân hàng siết cho vay, lãi suất cao đã khiến lượng khách hàng giảm đi đáng kể. Những ngày cuối cùng trước khi nghỉ Tết, chủ showroom chấp nhận bán hòa vốn hay thậm chí, bán cắt lỗ để thu hồi vốn trước Tết.

Xu hướng công khai tiền lương ở Mỹ: Ai sẽ được hưởng lợi?

Thanh Hà |

Luật thanh toán minh bạch ở Mỹ góp phần giảm chênh lệch tiền lương.

3 phim Việt ra rạp đúng mùng 1 Tết: Tác phẩm nào có khả năng thắng thế?

Chí Long |

3 phim điện ảnh Việt đồng loạt ra mắt đúng mùng 1 Tết Quý Mão 2023 là Chị chị em em 2, Siêu lừa gặp siêu lầyNhà bà Nữ.