Hồ Trị An ở Đồng Nai cạn nước trơ đáy, nhìn như hoang mạc

Theo ghi nhận, hiện nay hồ Trị An đã cạn trơ đáy, nước rút xa nhiều cây số tính từ bờ hồ. Suốt dọc đường đi từ bờ hồ Trị An vào sâu trong lòng hồ, phóng viên chỉ thấy đất khô cằn, nứt nẻ, nước chỉ còn ở lòng sông và các suối nhỏ. Phần lớn hồ chứa đã khô cạn, biển nước hồ Trị An trước đây bây giờ nhìn như hoang mạc.

Hồ Trị An ở Đồng Nai có diện tích 32.000 ha cung cấp nước cho thuỷ điện Trị An và nước sinh hoạt cho hàng triệu người dân vùng hạ lưu Đồng Nai, Bình Dương, TP Hồ Chí Minh. Công ty Thủy điện Trị An (huyện Vĩnh Cửu), cho biết mực nước hồ giảm sâu, tiệm cận mực nước chết. Đây là mực nước thấp nhất đo được tại hồ Trị An trong hơn 10 năm qua.

Hồ Trị An hình thành từ công trình thủy điện Trị An. Hồ nằm trên địa phận 4 huyện của tỉnh Đồng Nai gồm: Vĩnh Cửu, Trảng Bom, Thống Nhất và Định Quán, cách TP Hồ Chí Minh khoảng 70 km. Trên hồ có 76 đảo lớn nhỏ. Nhưng hiện nay trong mùa khô hạn cộng với thời tiết nắng nóng kéo dài khiến hồ trở nên khô cạn, nứt nẻ.

Vào mùa mưa, hồ Trị An mênh mông nước, là nơi mưu sinh bằng nghề đánh bắt thủy sản của hàng trăm hộ dân nhưng vào mùa khô nguồn thu từ đánh bắt thuỷ sản trở nên khan hiếm. Đây là khu vực giữa lòng hồ, nước rút sâu tạo thành những con suối nhỏ.

Nhiều loại động, thực vật sinh sống dưới lòng hồ cũng chết theo do nguồn nước khô cạn.

Nước rút sâu cũng àm lộ ra những gốc cây cổ thụ ở ngay giữa lòng hồ, những gốc cây cổ thụ này là vết tích còn sót lại của các cánh rừng ngày xưa nhường đất làm hồ chứa nước.

Những vệt đen nằm rải rác suốt một khu đất rộng lớn đều là những gốc cây.

Trên hồ Trị An, đỉnh điểm khô hạn thường xảy ra vào khoảng thời gian tháng 5-6 hàng năm, lúc này nguyên một vùng rộng lớn và bằng phẳng lộ ra, cùng với những gốc cây có bộ rễ như thế này.

Đây là khu vực nước còn rút lại ngay giữa lòng hồ mà phóng viên ghi nhận được từ trên cao, tại đây vẫn còn những hộ dân sinh sống bằng nghề nuôi cá lồng bè.

Công ty Thủy điện Trị An cho biết: mực nước hồ Trị An ngày 12.5 đo được là 51 m, chỉ cách mực nước chết 1 m, trong khi mực nước dâng bình thường của hồ là 62 m. Lượng nước thấp do vào thời điểm cuối mùa khô nhưng nhờ cơ chế vận hành liên hồ thủy điện nên nhà máy vẫn đang vận hành cả 4 tổ máy. Tuy nhiên, nước về hồ ít nên sản lượng điện thấp hơn, chủ yếu chạy để duy trì nước cho hạ du.

Ngày 13.5, Công ty thuỷ điện Trị An cho biết đã nhận được văn bản hoả tốc từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam về việc thực hiện các giải pháp cấp bách giảm thiểu nguy cơ thiếu nước cấp cho hạ du trong thời gian còn lại của mùa cạn 2023. Đề nghị Công ty thuỷ điện Trị An có giải pháp chủ động làm việc với địa phương lập kế hoạch sử dụng nước tiết kiệm, phù hợp với điều kiện thiếu hụt về nguồn nước như hiện nay. Thực hiện việc khai thác nguồn nước phục vụ cho sinh hoạt và sản xuất phù hợp với kế hoạch vận hành xả nước của nhà máy; Tiến hành cải tạo, nâng cấp, bổ sung các công trình lấy nước nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả trong việc vận hành khai thác, tránh lãng phí nguồn nước.