Đậm đà niêu cá kho lưu giữ hương vị Tết xưa

Hải Huế |

Cứ mỗi dịp Tết đến, trên mâm cỗ, ngoài các món cổ truyền đặc trưng của ngày Tết miền Bắc như: Bánh chưng, thịt lợn, giò chả, thịt gà… thì hầu như nhà nào cũng có thêm món cá kho trong mâm cỗ mới được xem là đủ đầy.

Cỗ Tết là một tuyệt phẩm của làng quê Bắc Bộ. Dù nhiều thứ thay đổi theo thời thế, nhưng cái tinh thần trong ẩm thực, sự tinh tế vẫn được giữ trọn trong từng món ăn. Đặc biệt là niêu cá kho cổ truyền của làng Vũ Đại. Cá kho là món ăn mang hơi thở của người dân nghèo vùng quê chiêm trũng Hà Nam, từ lâu đã trở thành một phần không thể thiếu trong mâm cơm tất niên những ngày cuối năm của nhiều gia đình.
Cỗ Tết là một tuyệt phẩm của làng quê Bắc Bộ. Dù nhiều thứ thay đổi theo thời thế, nhưng cái tinh thần trong ẩm thực, sự tinh tế vẫn được giữ trọn trong từng món ăn. Đặc biệt là niêu cá kho cổ truyền của làng Vũ Đại. Cá kho là món ăn mang hơi thở của người dân nghèo vùng quê chiêm trũng Hà Nam, từ lâu đã trở thành một phần không thể thiếu trong mâm cơm tất niên những ngày cuối năm của nhiều gia đình.
Cứ khoảng từ rằm tháng 12 cho đến Tết, cả Làng Vũ Đại lại đỏ lửa, nghi ngút mùi khói bếp, ấy là lúc mọi người hối hả, tất bật với những niêu cá kho cổ truyền. Để làm được một niêu cá kho ngon, hấp dẫn phải trải qua rất nhiều công đoạn. Mà mỗi công đoạn đều kỹ lưỡng, tỉ mỉ là sự kết hợp tài tình của các nguyên vật liệu.
Cứ khoảng từ rằm tháng Chạp cho đến Tết, cả Làng Vũ Đại lại đỏ lửa, nghi ngút mùi khói bếp, ấy là lúc mọi người hối hả, tất bật với những niêu cá kho cổ truyền. Để làm được một niêu cá kho ngon, hấp dẫn phải trải qua rất nhiều công đoạn. Mà mỗi công đoạn đều kỹ lưỡng, tỉ mỉ, là sự kết hợp tài tình của các nguyên vật liệu.
Nguyên liệu để chế biến cho một niêu cá kho được lựa chọn một cách kỹ lưỡng, cá để kho là loại trắm đen được nuôi bằng ốc, mỗi con nặng từ 4 - 6kg trở lên để đảm bảo chắc thịt, ngon cá. Gia vị để kho cá không thể thiếu gừng, hạt tiêu, nước mắm cốt nguyên chất, ớt cay, chanh tươi... từ những nguyễn liệu, gia vị truyền thống mà mỗi gia đình có một công thức kho cá riêng, người ta gọi là bí truyền. Cá được lựa chọn làm sạch vẩy, bỏ đầu, bỏ đuôi chỉ lấy khúc giữa, cá rửa sạch, để ráo nước rồi tẩm ướp các gia vị hỗn hợp cho ngấm vị vào cá.
Nguyên liệu để chế biến cho một niêu cá kho được lựa chọn một cách kỹ lưỡng, cá để kho là loại trắm đen được nuôi bằng ốc, mỗi con nặng từ 4 - 6kg trở lên để đảm bảo chắc thịt, ngon cá. Gia vị để kho cá không thể thiếu gừng, hạt tiêu, nước mắm cốt nguyên chất, ớt cay, chanh tươi... từ những nguyên liệu, gia vị truyền thống mà mỗi gia đình có một công thức kho cá riêng, người ta gọi là bí truyền. Cá được lựa chọn làm sạch vẩy, bỏ đầu, bỏ đuôi chỉ lấy khúc giữa, cá rửa sạch, để ráo nước rồi tẩm ướp các gia vị hỗn hợp cho ngấm vị vào cá.
Mỗi niêu cá được xếp một lớp riềng củ thái lát mỏng để dưới đáy nhằm tránh bị cháy khi kho trên bếp, các gia vị như gừng, ớt, hành củ đều được giã nhỏ, cùng với các gia vị khác và được điều tiết phù hợp với trọng lượng mỗi niêu cá.
Mỗi niêu cá được xếp một lớp riềng củ thái lát mỏng để dưới đáy nhằm tránh bị cháy khi kho trên bếp, các gia vị như gừng, ớt, hành củ đều được giã nhỏ, cùng với các gia vị khác và được điều tiết phù hợp với trọng lượng mỗi niêu cá.
Để cho ra được một niêu cá kho chuẩn vị, đạt chất lượng phải đun tối thiểu từ 8 - 12 tiếng. Củi để kho cả bắt buộc phải là củi nhãn, bởi củ nhãn cho lượng nhiệt cao khử mùi đất nung và giúp cá nhừ xương. Cá kho xong phải đạt chuẩn không còn mùi tanh, từng miếng thơm ngon, chắc thịt, còn nguyên thớ.
Để cho ra được một niêu cá kho chuẩn vị, đạt chất lượng phải đun tối thiểu từ 8 - 12 tiếng. Củi để kho cả bắt buộc phải là củi nhãn, bởi củi nhãn cho lượng nhiệt cao khử mùi đất nung và giúp cá nhừ xương. Cá kho xong phải đạt chuẩn không còn mùi tanh, từng miếng thơm ngon, chắc thịt, còn nguyên thớ.
Làm cá kho kể cũng kỳ công, bao nhiêu con người phải thay phiên nhau túc trực cả ngày lẫn đêm canh lửa không cho tắt, liên tục châm thêm nước vào nồi giúp cá không bị cháy trong suốt thời gian đun. Chính sự tỉ mỉ, cầu kỳ ấy đã làm nên những niêu cá kho tròn vị, đi vào mâm cơm quây quần ngày Tết.
Làm cá kho kể cũng kỳ công, bao nhiêu con người phải thay phiên nhau túc trực cả ngày lẫn đêm canh lửa không cho tắt, liên tục châm thêm nước vào nồi giúp cá không bị cháy trong suốt thời gian đun. Chính sự tỉ mỉ, cầu kỳ ấy đã làm nên những niêu cá kho tròn vị, đi vào mâm cơm quây quần ngày Tết.
Cứ vậy, dù Tết đã không còn nôn nao, rạo rực như trước nữa nhưng vào những ngày cuối Chạp, mùi của nồi cá kho dậy lên giữa không gian lại ngấm ngầm những rạo rực. Những niêu cá được đun liu riu, lửa phập phù, tiếng củi nổ lép bép, khói la đà bên trên mái lá mang theo cái hỗn hợp mùi quyến rũ của Tết khiến ai cũng phải xuyến xao, mong ngóng.
Cứ vậy, dù niềm mong mỏi chờ Tết đã không còn nôn nao như trước nữa nhưng vào những ngày cuối Chạp, mùi của nồi cá kho dậy lên giữa không gian lại ngấm ngầm dâng lên những cảm xúc rạo rực. Những niêu cá được đun liu riu, lửa phập phù, tiếng củi nổ lép bép, khói la đà bên trên mái lá mang theo mùi hương quyến rũ của Tết khiến ai cũng phải xuyến xao, mong ngóng.

Hải Huế
TIN LIÊN QUAN

Tết đoàn viên của người con xa quê: Nấu món ngon đãi những người mình yêu

Hải Châu |

Cuối cùng, tôi đã trở về thăm nhà sau 4 năm học tập và làm việc tại Canada. Tết năm nay, tôi sẽ tự đi chợ, vào bếp, nấu những món ăn ngon nhất cho những người mình yêu thương nhất để tận hưởng từng giây phút đoàn viên.

Cà Mau trình diễn 69 món ngon từ cua, nhìn thôi đã thèm

NHẬT HỒ |

Lần đầu tiên tỉnh Cà Mau tổ chức cuộc thi nấu 69 món ăn được chế biến từ cua. Cua biển Cà Mau nổi tiếng thơm, ngon qua bàn tay của những đầu bếp chuyên nghiệp khiến du khách nhìn thôi đã phát thèm.

Thăng hoa cùng món ngon từ cá tra

Lâm Điền |

Đồng Tháp – Hơn 50 món ngon từ cá tra tham gia cuộc thi được xem như mảnh ghép cuối cùng cho bức tranh Lễ hội cá tra đầu tiên Việt Nam thành công rực rỡ.

Cá kho làng Vũ Đại – quà quê ngày Tết

Hải Nguyễn - Thành Đông |

Làng Vũ Đại (nay là làng Đại Hoàng, Hà Nam) không chỉ được biết đến là ngôi làng trong tác phẩm “Chí Phèo” của nhà văn Nam Cao mà còn nổi tiếng với những món ngon như hồng không hạt, chuối ngự tiến vua và đặc biệt là món cá kho niêu đất nổi danh cả nước.

Chú mèo của năm, nuôi ngược lại chủ

Minh Ánh - Hà Chi |

Chỉ bằng những clip Tiktok quay lại những hoạt động thường ngày, chú mèo Chi Thối này năm qua đã kiếm về hàng trăm triệu về cho chủ của mình.

NSND Tự Long nói về sự xuất hiện của NSND Công Lý ở Táo Quân 2023

Mi Lan |

NSND Công Lý xuất hiện ngắn gọn ở Táo Quân 2023 với 3 câu thoại ngắn.

Hà Nội bình yên, đẹp mơ màng trong sáng mùng 1 Tết

NHÓM PV |

Thời tiết Hà Nội vào sáng mùng 1 Tết Nguyên đán Quý Mão (tức 22.1) lạnh giá khiến người dân xuất hành du Xuân muộn hơn.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Nông sản góp phần xây dựng thương hiệu quốc gia

Nhóm PV |

Theo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Lê Minh Hoan, khi xuất khẩu hàng hoá ra thị trường quốc tế cần có những cách thức quảng bá thương hiệu quốc gia, ngược lại thương hiệu quốc gia sẽ góp phần định vị nông sản của Việt Nam.

Tết đoàn viên của người con xa quê: Nấu món ngon đãi những người mình yêu

Hải Châu |

Cuối cùng, tôi đã trở về thăm nhà sau 4 năm học tập và làm việc tại Canada. Tết năm nay, tôi sẽ tự đi chợ, vào bếp, nấu những món ăn ngon nhất cho những người mình yêu thương nhất để tận hưởng từng giây phút đoàn viên.

Cà Mau trình diễn 69 món ngon từ cua, nhìn thôi đã thèm

NHẬT HỒ |

Lần đầu tiên tỉnh Cà Mau tổ chức cuộc thi nấu 69 món ăn được chế biến từ cua. Cua biển Cà Mau nổi tiếng thơm, ngon qua bàn tay của những đầu bếp chuyên nghiệp khiến du khách nhìn thôi đã phát thèm.

Thăng hoa cùng món ngon từ cá tra

Lâm Điền |

Đồng Tháp – Hơn 50 món ngon từ cá tra tham gia cuộc thi được xem như mảnh ghép cuối cùng cho bức tranh Lễ hội cá tra đầu tiên Việt Nam thành công rực rỡ.

Cá kho làng Vũ Đại – quà quê ngày Tết

Hải Nguyễn - Thành Đông |

Làng Vũ Đại (nay là làng Đại Hoàng, Hà Nam) không chỉ được biết đến là ngôi làng trong tác phẩm “Chí Phèo” của nhà văn Nam Cao mà còn nổi tiếng với những món ngon như hồng không hạt, chuối ngự tiến vua và đặc biệt là món cá kho niêu đất nổi danh cả nước.