Cận cảnh những loại ma túy mới cực độc tại Việt Nam

Tú Nhàn | 04/11/2019 11:58

Vừa qua, nhà triển lãm "Tác hại của ma túy" đã được khánh thành tại Nhà Văn hóa Thanh niên TPHCM. Triễn lãm trưng bày nhiều hiện vật, tư liệu mô phỏng về các loại ma túy mới với tên gọi và mẫu mã bắt mắt: Ma túy nước vui, muối tắm, nước biển, bóng cười, tem giấy... Những loại ma túy mới này thường "ngụy trang" dưới cái tên tưởng chừng như "vô hại" nhưng nó lại mạnh không kém gì so với ma túy thông thường.

1. Ketamin

Ketamin là một loại thuốc trong y học được sử dụng chủ yếu để bắt đầu và duy trì gây mê. Ngoài ra, Ketamin còn được xem như là một loại ma túy giải trí vì tính chất “phê” rất nhanh của nó..Giới “bay lắc” thường gọi tắt Ketamin là “Ke“. Ketamin có ở dạng chất lỏng, bột tinh thể, viên nén, viên nhộng hòa tan trong nước và rượu. Ketamin có khả năng gây ra tình trạng ảo giác, hoang tưởng, bị kích động mạnh, không cảm thấy đau đớn, rối loạn thị giác, cảm giác mùi vị, sờ mó bị thay đổi méo mó, mất định hướng về không gian và thời gian, không thể kiểm soát hành vi bản thân,... — Ketamin là một loại thuốc sử dụng trong y học. Ketamin còn được xem như là một loại ma túy giải trí và giới “bay lắc” thường gọi tắt Ketamin là “Ke“. Ketamin có ở dạng chất lỏng, bột tinh thể, viên nén, viên nhộng hòa tan trong nước và rượu. Ketamin có khả năng gây ra tình trạng ảo giác, hoang tưởng, bị kích động mạnh...

2. Ma túy “nước vui”

Ma túy “Nước vui” có xuất xứ từ Trung Quốc, thành phần gồm một số ma túy tổng hợp phổ biến hện nay, trong đó có thành phần Methamphetamine, Ketamine… và tồn tại dưới dạng lỏng, đựng trong các lọ nhỏ khoảng 10-15ml. Khi sử dụng, các đối tượng thường trộn lẫn với các loại nước có ga theo một tỷ lệ nhất định sau đó uống trực tiếp vào cơ thể. Khi vào cơ thể, loại ma túy này sẽ tạo cho người sử dụng cảm giác hưng phấn, vui vẻ kéo dài, đặc biệt khi kết hợp với nghe nhạc mạnh. Khi sử dụng nhiều sẽ gây ức chế trung tâm thần kinh vận động và hô hấp, loạn trương lực cơ, lú lẫn, co giật, hôn mê có thể dẫn đến tử vong. — Ma túy “Nước vui” có xuất xứ từ Trung Quốc, thành phần giống với một số ma túy tổng hợp phổ biến hiện nay và tồn tại dưới dạng lỏng. Khi sử dụng, các đối tượng thường trộn lẫn với các loại nước có ga theo một tỷ lệ nhất định, sau đó uống trực tiếp vào cơ thể. Nếu sử dụng nhiều sẽ gây ức chế trung tâm thần kinh vận động và hô hấp, loạn trương lực cơ, lú lẫn, co giật, hôn mê có thể dẫn đến tử vong.

3. Ma túy “muối tắm”

“Muối tắm” là một từ lóng để ám chỉ một loại ma túy mới và được phổ biến trong thời gian gần đây bao gồm một hay nhiều hóa chất tổng hợp có công thức liên quan đến cathinone/mephedrone và được xem là một chất kích thích dạng amphetamine . Hai chất này cũng được tìm thấy trong lá một loài thực vật có tên gọi là khát với tên khoa học là Catha edulis. muối tắm (mephedrone) thường được bán ở dạng tinh thể màu trắng nhưng có hạt to hơn và kém trong suốt hơn so với đá (methamphetamine) và cũng được sử dụng bằng cách đốt-hít như đá hơn là đường uống hoặc tiêm tĩnh mạch. Sử dụng “muối tắm” sẽ cảm thấy trong người nóng ran, rạo rực, tim đập nhanh, xuất hiện ảo giác, hoang tưởng và dễ đi đến những hành động bạo lực mất kiểm soát, tấn công chính mình hoặc người khác. Do “muối tắm” không làm dương tính với các test nhanh phát hiện chất ma túy hiện có tại Việt Nam nên đây sẽ là một thách thức đối với công tác phòng chống ma túy hiện nay. — Muối tắm (mephedrone) thường được bán ở dạng tinh thể màu trắng và cũng được sử dụng bằng cách đốt-hít như đá. Sử dụng “muối tắm” sẽ cảm thấy trong người nóng ran, rạo rực, tim đập nhanh, xuất hiện ảo giác, hoang tưởng và dễ đi đến những hành động bạo lực mất kiểm soát, tấn công chính mình hoặc người khác.

4. Kẹo mút cần sa

'Kẹo mút cần sa' là một dạng ma túy tạo cảm giác ảo gây kích thích. Thành phần các loại bánh kẹo này có chứa tinh dầu cần sa (Cannabis essensal oil), bột hạt cần sa và được sản xuất, mua bán, sử dụng ở nước ngoài. Kẹo chứa cần sa làm cho người dùng có cảm giác kích thích, mơ màng nhưng nếu dùng nhiều thì sẽ bi nghiện. Người sử dụng cần sa lâu ngày sẽ xuất hiện những tổn thương đối với các tế bào não, khiến hệ thần kinh bị suy nhược, rối loạn nhận thức, mất khả năng tập trung, rối loạn trí nhớ, không kiểm soát được hành vi của bản thân, thậm chí sẽ xuất hiện những ảo giác — 'Kẹo mút cần sa" là một dạng kẹo có thành phần chứa tinh dầu cần sa (Cannabis essensal oil), bột hạt cần sa. Kẹo chứa cần sa làm cho người dùng có cảm giác kích thích, mơ màng nhưng nếu dùng nhiều thì sẽ bị nghiện. Người sử dụng cần sa lâu ngày sẽ xuất hiện những tổn thương đối với các tế bào não, khiến hệ thần kinh bị suy nhược, rối loạn nhận thức.

5. Thuốc giảm đau Fentanyl

Fentanyl vốn được dùng để làm thuốc gây mê trong y tế, có thành phần chiết xuất từ hóa học và được xếp trong danh mục cấm, bởi nguy hiểm không khác gì ma túy. Fentanyl được cho là mạnh hơn heroine tới 50 lần và100 lần so với morphine, nên còn được gọi là “thuốc xác sống”. Việc sử dụng Fentanyl và các chất cùng loại không vì mục đích chữa bệnh có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng về mặt sức khỏe. Mức độ dung nạp và lệ thuộc đối với các chất này tăng rất nhanh và có thể đạt ngưỡng cao một cách kinh khủng. Nguy hiểm hơn cả là tình trạng chết do sử dụng quá liều gây ra bởi trạng thái ức chế đường hô hấp, một tác dụng phụ phổ biến đối với các chất nhóm opioid. Thêm vào đó, do có thành phần là chất hóa học, nên việc điều chế fentanyl nhanh và rẻ hơn ma túy, nhưng lợi nhuận lại cao gấp 10 lần. Vì vậy, không chỉ những kẻ buôn ma túy, mà ngay các bác sĩ cũng tìm cách tuồn thuốc ra chợ đen để bán. — Fentanyl vốn được dùng để làm thuốc gây mê trong y tế, được xếp trong danh mục cấm, vì nó nguy hiểm không khác gì ma túy. Fentanyl được cho là mạnh hơn heroine tới 50 lần và 100 lần. Việc sử dụng Fentanyl và các chất cùng loại không vì mục đích chữa bệnh có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng về mặt sức khỏe. Thêm vào đó, do có thành phần là chất hóa học, nên việc điều chế fentanyl nhanh và rẻ hơn ma túy, nhưng lợi nhuận lại cao gấp 10 lần.

6. Thực phẩm chức năng Kratom

Kratom, một loại lá cây nhiệt đới ngày càng được sử dụng trên toàn thế giới như một loại thuốc giảm đau. Kratom có thể được dùng dưới dạng nguyên lá, xay bột đóng gói, hoặc dạng chất chiết xuất hay nhựa mủ (gum) làm thực phẩm chức năng tạo hưng phấn, thoải mái….như uống cà phê. Kratom có tác dụng như thuốc phiện (opiates): Ở liều thấp (10 gram), kratom tạo ra cảm giác hưng phấn, hoạt bát, năng động trong trò chuyện và hành vi xã hội... Ở liều cao hơn (20-50 gram), nó có thể tạo ra cảm giác an thần, thoải mái và giảm đau. Vì được cho sử dụng hợp pháp, nhiều người dùng kratom để giảm bớt biểu hiện khi cai nghiện, nên hiện nay ở Mỹ lại có nhiều người quay ra nghiện và tái nghiện kratom. Dùng kratom lâu dài có thể bị chán ăn, sụt cân, mất ngủ, xạm da, táo bón. Một số người dùng kratom bị viêm gan độc chất, rối loạn tâm thần. — Kratom - một loại lá cây nhiệt đới ngày càng được sử dụng trên toàn thế giới như một loại thuốc giảm đau. Kratom có thể được dùng dưới dạng nguyên lá, xay bột đóng gói, hoặc dạng chất chiết xuất hay nhựa mủ (gum) làm thực phẩm chức năng tạo hưng phấn, thoải mái… như uống cà phê. Dùng kratom lâu dài có thể bị chán ăn, sụt cân, mất ngủ, xạm da, táo bón. Một số người dùng kratom bị viêm gan độc chất, rối loạn tâm thần.

7. Thuốc lắc

Đây là chất ma túy tổng hợp MDMA (methylene dioxy methamphetamine) có tác dụng gây kích thích tâm thần. Thuốc lắc thường được nén thành viên và có nhiều hình dạng và màu sắc khác nhau như những viên kẹo cho trẻ nhỏ. Người sử dụng thuốc lắc lâu dài sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng về sức khỏe thể chất và tâm thần. Thuốc lắc cũng kích thích hệ thần kinh, tạo ra trạng thái kích động và căng thẳng, gây mất ngủ triền miên, biếng ăn,... dẫn đến tình trạng suy kiệt.

“Nước biển” hay “GHB“, “Vitamin G“… chính là cách gọi của dân chơi dùng cho chất Gamma hydroxy axit butyrat. Nguyên thủy, “nước biển” là một hợp chất dùng để lau sạch các mạch điện tử. Nó có dạng dung dịch lỏng không mùi, có vị hơi mặn — Đây là chất ma túy tổng hợp MDMA (methylene dioxy methamphetamine) có tác dụng gây kích thích tâm thần. Thuốc lắc thường được nén thành viên và có nhiều hình dạng và màu sắc khác nhau như những viên kẹo cho trẻ nhỏ. Người sử dụng thuốc lắc lâu dài sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng về sức khỏe thể chất và tâm thần. Thuốc lắc cũng kích thích hệ thần kinh, tạo ra trạng thái kích động và căng thẳng, gây mất ngủ triền miên, biếng ăn,... dẫn đến tình trạng suy kiệt.

Nhà triển lãm “Tác hại của ma túy” được mở cửa phục vụ từ ngày 26.10.2019 đến ngày 30.6.2020.

Đây là công trình do Nhà Văn hóa Thanh niên TPHCM xây dựng nhằm góp sức vào công cuộc phòng chống ma túy, truyền tải thông tin đến thanh thiếu niên, giúp các bạn trẻ nâng cao nhận thức về hiểm họa ma túy và ý thức trong việc bảo vệ bản thân, gia đình, xã hội.

Triển lãm còn cung cấp cho người xem một lượng lớn thông tin bao gồm các phần như: Chiếu phim tư liệu, triển lãm hình ảnh, tư liệu sách báo, các loại ma túy và chất gây nghiện, phòng mô phỏng giả định tác hại của ma túy, các hoạt động tương tác, biểu diễn tiểu phẩm kịch ngắn về vấn nạn ma túy…

Tú Nhàn