Hiệu trưởng kiêm “cò” xin việc
Thầy N.T.H (giáo viên hợp đồng dạy mỹ thuật tại 1 trường tiểu học) kể lại, để nhận vào làm việc, thầy H. phải chi đậm cho một lãnh đạo liên quan đến ngành giáo dục huyện Krông Pắk. Sau khi lãnh đạo huyện Krông Pắk bút phê trường hợp thầy H. thuộc trong chỉ tiêu biên chế, về trường, thầy H. tiếp tục chi 5 triệu - 10 triệu đồng để hiệu trưởng ký các hợp đồng ngắn hạn theo từng năm, đợi khi nào xét tuyển sẽ được nhận việc.
“Mặc dù mức lương của tôi chỉ 1 triệu đồng/tháng, nhưng trót bỏ ra hàng trăm triệu đồng chạy việc nên tôi “cố đấm ăn xôi”. Sau này tôi mới hay, trường hợp của mình không nằm trong chỉ tiêu biên chế, nên đòi lại tiền, nhưng bất thành” - thầy H. bức xúc. Thầy H cho biết thêm: Thầy bị chấm dứt hợp đồng vào năm 2013, khi đó, trường thầy công tác có 28 lớp với 2 giáo viên mỹ thuật, 3 giáo viên thể dục. Với cơ số là 5 giáo viên này, vốn dĩ trường đã không có đủ số tiết để thầy, cô dạy theo quy định. Nhưng năm sau, 2014, số lớp không tăng, mà ông hiệu trưởng mới vẫn ký thêm 2 giáo viên thể dục, 2 giáo viên mỹ thuật, dẫn đến tình trạng dôi dư giáo viên.
Không chỉ ký bừa tuyển dụng vô tội vạ, có hiệu trưởng tại huyện Krông Pắk còn bớt xén tiền lương giáo viên trong thời gian dài. Cô Lương Thu Hằng - giáo viên toán Trường THCS Ngô Mây (xã Vụ Bổn)- đưa ra 2 bảng lương. Một bảng truy lĩnh lương hợp đồng của Trường THCS Ngô Mây dành cho giáo viên ký nhận, 1 bảng lương là của Trường THCS Ngô Mây thực nhận từ kho bạc. “Từ 8.12.2017, tôi nhận được 2.052.000 đồng, nhưng bảng lương ở kho bạc có chữ ký của hiệu trưởng thì lương của tôi là 9.675.000 đồng. Vậy khoảng chênh lệch kia đi đâu? “ - cô Hằng nói.
Theo danh sách giáo viên cung cấp đến PV, tại Trường THCS Ngô Mây có 7 giáo viên bị chi trả lương sai so với số thực nhận từ kho bạc. Trong 5 tháng (từ tháng 8-12.2017), tổng số tiền của 7 giáo viên này nhận tại trường là 17 triệu đồng, còn ở kho bạc là gần 70 triệu đồng, chênh lệch 53 triệu đồng.
Liên hệ làm việc với lãnh đạo Trường THCS Ngô Mây, PV được biết, hiệu trưởng là ông Huỳnh Bê đang nghỉ ốm nên nhà trường và công đoàn đang vào cuộc xác minh. Về các bê bối nhận hối lộ, cắt xén tiền lương giáo viên của ông Huỳnh Bê, thượng tá Nguyễn Văn Dân - Phó thủ trưởng cơ quan CSĐT, Công an huyện Krông Pắk - xác nhận, đơn vị vừa nhận thông tin từ một số giáo viên tại trường Ngô Mây tố cáo ông Huỳnh Bê bớt xén tiền lương của giáo viên hợp đồng sau khi những giáo viên này so sánh bảng lương nhận được và bảng lương tại kho bạc. Tiếp nhận tố cáo của các giáo viên, Công an huyện đang tiến hành xác minh, làm rõ để có hướng xử lý đúng theo quy định của pháp luật.
Ông Huỳnh Bê không chỉ bị tố cáo cắt xén tiền lương giáo viên, mà theo hồ sơ PV có được, cuối năm 2017, cơ quan CSĐT Công an huyện Krông Pắk cũng nhận được đơn tố cáo của bà Chu Thị L. (huyện Krông Pắk) tố cáo ông Huỳnh Bê nhận tiền để xin việc cho con gái bà. Cụ thể, ông Huỳnh Bê đã nhận 300 triệu đồng với lời hứa hẹn xin việc cho con gái chị L. vào dạy tại trường Cao đẳng Sư phạm Đắk Lắk. Quá trình nhận tiền hứa xin việc, ông Bê có viết tay cam kết, sẽ xin được việc cho con bà L. Sự việc vỡ lở khi ông Bê không xin được việc nhưng không trả lại tiền. Tại cơ quan công an, ông Huỳnh Bê thừa việc giấy nhận tiền xin việc trên là do ông viết.
Tiền mất tật mang
Những trường hợp thầy, cô như thầy H. - chi hàng trăm triệu đồng cho “cò” và hiệu trưởng nhưng đến nay, việc làm vẫn không có và số tiền “lo lót” các thầy, cô cũng không lấy lại được - không phải là ít. Nhiều giáo viên khi trò chuyện với PV thừa nhận, họ hiểu rằng, việc chi tiền xin việc là sai quy định, nhưng tin “cò” bởi kinh nghiệm và uy tín tại địa phương (!?). Đến khi sự việc đổ bể, không ít giáo viên có tâm lý e dè, lo lắng bởi trót đưa tiền xin việc và không muốn rắc rối đến pháp luật.
Như anh D. - có vợ là giáo viên tại xã Hòa Tiến từ năm 2014 đến nay. Thông qua các giáo viên cùng trường giới thiệu, anh D. biết đến người phụ nữ tên Khôi hứa chạy vào biên chế cho vợ anh với số tiền 200 triệu đồng. “Các lần giao tiền, vợ chồng tôi đều yêu cầu chị Khôi làm giấy viết tay với nội dung… vay nợ. Khi nhận quyết định trong chỉ tiêu biên chế, chị Khôi giữ lại giấy vay nợ. Từ đó đến năm 2017, vợ chồng tôi phát hiện bị lừa nhưng đòi tiền lại không được” - anh D. kể.
Trong file ghi âm anh D. cung cấp cho PV về cuộc trò chuyện giữa anh và người phụ nữ tên Khôi với nội dung chính là đòi lại tiền chi xin việc. Người phụ nữ tên Khôi thừa nhận nhận tiền anh D. để lo lót cho đường dây xin việc từ huyện lên phố. Vì đã lo tiền cho đường dây chạy việc qua nhiều trung gian nên không thể trả tiền cho anh D.
“Bây giờ, khoản tiền 200 triệu chị nhận của em đã lo cho những người dưới này (tại huyện Krông Pắk) nhưng cũng chi cho những người trên phố (TP.Buôn Ma Thuột - PV) nên đòi lại cũng khó… Bản thân người nhận là chú L. trên phố có hứa nhận tiền nhưng giờ chú lại bị bệnh nặng nên cũng chịu. Tiền của em, chị đã lo hết rồi thì giờ ở đâu mà lấy lại được nữa!” - lời người phụ nữ nói với anh D.
Hiệu trưởng không thể phủi tay
Phản ánh của giáo viên tại huyện Krông Pắk về việc chạy tiền để vào biên chế sẽ được công an tỉnh Đắk Lắk vào cuộc xác minh, điều tra làm rõ.
Để rộng đường dư luận, PV đã có cuộc trao đổi với ông Trần Tuấn Anh - Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Đắk Lắk - về mối quan hệ giữa người sử dụng lao động, người lao động. Ông Trần Tuấn Anh phân tích: Sau khi huyện ký quyết định hợp đồng với giáo viên thì khi giáo viên về các trường trên địa bàn, lãnh đạo trường học sẽ phân bổ người lao động theo tình hình thực tế. “Trong bộ luật lao động, nhà trường - người sử dụng lao động phải đánh giá rõ chuyên môn, đạo đức của từng giáo viên. Nếu người lao động không đáp ứng được yêu cầu thì người sử dụng lao động có quyền chấm dứt hợp đồng lao động. Việc 208 giáo viên nhận thông báo chấm dứt hợp đồng vì không nằm trong chỉ tiêu biên chế cũng tương tự. Việc này được hiểu là ngay từ đầu, họ đã không đủ tiêu chuẩn, nhưng bằng 1 lý do nào đó, họ vẫn được ký hợp đồng sai quy định. Bằng cách nào để được ký hợp đồng sai quy định thì cơ quan công an sẽ làm rõ trong thời gian tới” - ông Trần Tuấn Anh nói.
Theo ông Trần Tuấn Anh, ngay từ đầu, muốn bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của người lao động, công đoàn cơ sở nơi người lao động sinh hoạt sẽ có vai trò quan trọng; phối hợp với ban giám hiệu, chi bộ… đánh giá năng lực, hiệu quả để quyết định từng giáo viên có phù hợp với vị trí việc làm hay không, chứ không thể tuyển dư giáo viên rồi cho nghỉ hàng loạt. Các giáo viên đều là đoàn viên công đoàn nhưng khi xảy ra sự việc không thông qua tổ chức công đoàn để đứng ra bảo vệ quyền lợi cho mình mà hành động bộc phát. Đó cũng là 1 bất lợi của người lao động.
Ông Trần Tuấn Anh phân tích thêm, chủ trương chấm dứt hợp đồng những giáo viên không nằm trong chỉ tiêu biên chế của tỉnh Đắk Lắk là 1 chủ trương đúng đắn để qua đó tin giản bộ máy cán bộ, viên chức, tránh lãng phí nguồn lực lao động, giảm ngân sách nhà nước… Tuy nhiên, ông Trần Tuấn Anh cho rằng, việc chấm dứt hợp đồng này cần lộ trình cụ thể; phương pháp thông báo, thuyết phục, đồng bộ để tránh gây tâm lý tiêu cực, bức xúc trong một bộ phận giáo viên và làm rõ trách nhiệm của những người có liên quan.
