Mọi sự lên bàn nhậu
Đ.Oanh từng là công nhân dàn khoan dầu khí, cao 1,8m, khỏe như vâm, nhưng uống rất kém, do làm cho Cty nước ngoài, bị cấm say xỉn. 5 năm trở lại đây, ngành dầu khí tụt dốc, Oanh nhảy ra ngoài lập Cty riêng, cung ứng vật tư cho ngành này, bởi đã sẵn kinh nghiệm. Nhưng cũng từ đó, “đô” bia rượu Oanh vùn vụt.
“Làm DN xứ mình, muốn có hợp đồng, muốn ngỏ lời gì mà không có quan hệ thì… vứt. Và tất nhiên chất xúc tác mọi quan hệ đó là bia, là rượu! Ông theo tôi 1 tuần cho biết nỗi khổ tụi này”. Oanh bật ngón tay cái tách. Tôi nhận lời với điều kiện không nêu tên thật, kể cả Cty...
Không đợi lâu, chỉ 2 ngày sau, Oanh phóng xe từ Vũng Tàu lên Sài Gòn đón khách từ Hà Nội vào để nhờ xử lý mấy cái máy bạc tỉ nhập về sai thông số. Nhà hàng Nga ở đường Tôn Đức Thắng, quận 1 được Oanh chọn mời khách.
Lúc đầu, các vị khách có vẻ ít nói hơn, giữ kẽ hơn. Nhưng chỉ chừng tiếng sau, khi 2 chai rượu Macallan 18 đã cạn thì không khí om sòm. Kẻ khoe nhà có 300 lít rượu ngâm đủ các thức ngon vật quý, người khoe trang trại, khoe quan hệ. Oanh tranh thủ cụng ly với 1vị khách khá bệ vệ: “Bác giúp em 1 tay, mọi thứ không lăn tăn, bác biết tính em rồi!’. Vị khách gật gù: “Chuyện chú không khó, giờ uống đã, rượu chuẩn đấy!”. Oanh bấm điện thoại. Lát sau, gã tài xế riêng xách vào thêm 4 chai Macallan 18. Tất cả đã biêng biêng nên rượu nặng giờ… như nước lã. 4 tiếng nhậu nhẹt, 6 người chúng tôi đã “quất” bay 6 chai rượu ngoại, còn nồi riêu cá thì như mới đụng đũa. Các vị khách về khách sạn, với cái túi xách chứa chai rượu Macallan 18 và cái phong thư nho nhỏ!
5h sáng, còn đang bủn rủn sau trận nôn thốc tháo thì Oanh đập cửa. Chúng tôi vội vã lên xe về Vũng Tàu bởi có hẹn ăn sáng lại cũng 1 đối tác bàn chuyện hợp đồng. Chúng tôi về đến quán cháo lòng Cây Bàng (đường 30/4 TP.Vũng Tàu) lúc hơn 7h. Vừa kêu “mồi”, Oanh vừa lầm bầm: “Lão này thích lòng lợn, tiết canh, rượu đế. Lão uống kinh lắm, lo mà tráng dạ tô cháo trước đi!’.
4 người chúng tôi bao gồm cả 2 vị khách ăn sáng tới tận… trưa, “bay” hết 4 chai “cuốc lủi” 750ml.“Nóng quá, ra biển làm thêm chai bia cho mát!”. Vị khách gợi í và tất nhiên chúng tôi phải chiều. Điểm uống bia của chúng tôi là quán Gành Hào (đường Trần Phú, TP.Vũng Tàu). Tối rượu tây, sáng rượu ta nên đúng là nóng ruột, nóng gan, tôi nốc bia như… nước.
1 tuần, 7 ngày như vậy, cứ từ tối đến khuya, cứ khắp Sài Gòn, Vũng Tàu, Đồng Nai, Bình Dương, tôi đi “hầu” rượu với Oanh. Uống với đủ thành phần, nào anh X trên tỉnh xuống, anh Y ở thành phố hẹn, anh Z ở sở này kia đến tận cán bộ phường, xã. Sang thì nhà hàng, rượu tây. Bình dân thì bia lon quán vỉa hè. 1.001 lý do để cạn ly, nào là đồng hương, đồng tuổi, cùng thích 1 đội bóng, vợ cùng tuổi... để rồi ly cứ thế côm cốp rồi dốc ngược vào cái dạ dày toang hoác. Kết cục sau mỗi lần “quan hệ”, Phó giám đốc của Oanh báo cáo “việc A, việc B giải quyết ổn rồi anh ạ!”. Còn tôi, kết cục sau những trận nhậu luôn 1 điệp khúc mỗi sáng mai nôn mửa ra cái thứ nước nhờn nhợn mà dân nhậu hay nói là mật xanh, mật vàng.
Bệnh cũng phải lết đi uống
Cả N.V.Long (Phó GĐ 1 Cty thuốc BVTV phía Nam) hay Đ.Oanh (GĐ 1 Cty cung cấp vật tư dầu khí ở Vũng Tàu) đều nói, tiền Cty bố trí cho đi nhậu là... không giới hạn. Chi tiền trong cái bao thư nho nhỏ thì tùy từng đối tác. Bèo như Cty tư nhân của Oanh, 1 năm cũng tốn bạc tỉ tiền... nhậu.
Còn với Cty, tập đoàn lớn? Hầu như lần nào gặp nhau, tôi cũng thấy L.Khoa (Giám đốc 1 tập đoàn đồ uống lớn phía Nam) thủ sẵn 1-2 cọc tiền 500.000 đồng trong túi. “Trăm triệu đấy, là tiền để đi nhậu tiếp khách thôi. Lương em hả, người ta trả trăm triệu 1 tháng, qua tài khoản, không có thời gian mà tiêu nữa. Mà uống miết thế này, có khi em chết sớm, nên có khi nghỉ việc,”- Khoa không giấu diếm.
Hồi mới vào làm việc, Cty bắt L.Khoa đến đúng giờ, quẹt thẻ từ điểm danh. Được hơn 1 tháng, ngày nào cũng tiếp khách xỉn tới khuya, dậy không nổi, Khoa “nổi đóa” lên gặp thẳng Chủ tịch tập đoàn dọa bỏ việc. Ông sếp hoảng quá, năn nỉ Khoa ở lại, cho phép riêng mình hắn được quyền… ngủ nướng thoải mái, trong khi cả cái tập đoàn ngàn người vẫn phải răm rắp quẹt thẻ điểm danh.
Khoa thú nhận rằng, chỉ dọa bỏ việc thôi chứ không dễ vì nếu bỏ thì CV (hồ sơ nhân sự) sẽ xấu, rất khó xin việc ở các Cty tương đương hoặc thỏa thuận được mức lương cao hơn ở nơi khác. Đó là sự nghiệt ngã của nghề này, bởi các tập đoàn, Cty lớn luôn thuê các Cty “săn đầu người” kiểm tra kỹ lý lịch nhân sự cao cấp khi tuyển hoặc khi thỏa thuận mức lương. “Nên uống là thước đo năng lực của em!”, Khoa ngửa mặt cười chua chát rồi dốc nốt cốc bia vào cuống họng.
Những cái giá quá đắt
35 tuổi, chưa vợ, lại là cánh tay phải đắc lực của 1 DN thuốc BVTV lớn ở miền Tây, lương gần 60 triệu mỗi tháng, T.Hùng như “thần tượng” của các cô gái miền sông nước. Nhưng, nhìn đôi mắt Hương (người yêu Hùng), tôi thấy thăm thẳm nỗi buồn. “Tháng 30 ngày thì 29 ngày người anh ấy nhầy nhụa bia, rượu. Ngày 24 tiếng thì 20 tiếng trong nhà hàng, trên bàn nhậu. Không có thời gian đến mức giờ 2 đứa phải tranh thủ gặp nhau...trên bàn nhậu với anh nè!” - Hương thở dài với tôi.
Mà đã chấp nhận công việc này thì không muốn cũng phải tập mà uống. Uống riết quen, quen dẫn tới nghiện rượu lúc nào không hay. Đến nỗi giờ này, chỉ sau 3 năm đi “quan hệ”, ngày nào được nghỉ ngơi, Hùng không có tí “cay cay” để “lâng lâng” thì đâm khó ngủ.
Nhưng không chỉ dân “quan hệ” nghiện rượu, có nhiều người là quan chức cũng bởi được mời đi miết, đâm nghiện...
Nghiện rượu, vợ bỏ, bạn khinh vẫn là... chuyện nhỏ. “Có khi tháng 30 ngày phải “điếu đóm” cả 30. Tối nào cũng 1-2 cữ, tống vào dạ dày “thập cẩm” từ bia, rượu tây cho đến “cuốc lủi” thì sức người chịu sao nổi. Nói đâu xa, công ty tôi bệnh đầy, toàn xơ gan, gout. Hôm rồi có 2 chú báo đã ăn chay nên xin chuyển sang bộ phận khác. Nhưng tụi này biết, bệnh rồi nên lấy cái cớ để bỏ nhậu”, N.V.Long (Phó giám đốc 1 Cty phân bón ở phía Nam) cho hay.
Dân ngành làm mũ bảo hiểm ở Sài Gòn còn ám ảnh về sự ra đi quá nhanh của ông T (Giám đốc 1 Cty nhựa ở quận Bình Tân). 20 năm trực tiếp đi uống “quan hệ”, ông gây dựng công ty, gây dựng thương hiệu mũ bảo hiểm riêng, nhà như “biệt phủ”, con cái du học nước ngoài. Lúc 50 tuổi, ông rủ 1 người bạn giỏi nhậu về làm phó giám đốc đối ngoại thay thế mình, rồi sang Singapore du lịch, tiện thăm khám sức khỏe. 10 ngày, ông thất thần về nước, thì thầm với người bạn “ung thư gan”. Chúng tôi đã không nuốt nổi ly rượu, khi thấy ông rộc đi, chỉ da bọc xương, đầu rụng hết tóc. 10 ngày sau, trước khi mất, ông kịp dặn đứa con lớn từ nước ngoài bay về “Đập bỏ hết các chum rượu ngâm trong hầm!”.
Con số đáng báo động
Theo bác sĩ Huỳnh Xuân Thiện (Bệnh viện Tâm Thần TPHCM), tỉ lệ các bệnh nhân điều trị cấp cứu có những vấn đề liên quan đến ruợu chiếm số lượng nhiều gồm: Ngộ độc rượu, chấn thương, những bệnh lý do rượu gây ra như xuất huyết tiêu hóa, xơ gan, bệnh lý thần kinh…, các cấp cứu tâm thần như sảng run, tự sát, giết người, đốt nhà…
Khảo sát của bác sĩ này cũng cho thấy, rượu bia có liên quan đến ít nhất 50% tử vong do tai nạn giao thông; 67% các vụ tự tử có liên quan đến rượu; 33% vụ tự tử và nghiện rượu có chẩn đoán bệnh tâm thần; 80% người nghiện rượu có triệu chứng trầm cảm và 3 tuần sau hội chứng cai 20% trong số họ có nhiều triệu chứng của 1 trầm cảm nặng mà bắt buộc phải điều trị.
Còn ung thư vì rượu, bia? Theo tiến sĩ Trương Đình Bắc - Phó Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế - lâu nay, người ta vẫn lầm tưởng, rượu chỉ gây ra chứng bệnh loạn thần hoặc ung thư gan. Tuy nhiên, Tổ chức nghiên cứu ung thư thế giới mới đây đã công bố, ethanol trong rượu là thủ phạm gây ra 7 căn bệnh ung thư gồm: Khoang miệng, họng, thanh quản, thực quản, đại trực tràng, gan và ung thư vú ở phụ nữ.
Giải thích thêm cơ chế gây bệnh ung thư do rượu, bia, tiến sĩ Trần Thanh Hương (Viện phó Viện Nghiên cứu Ung thư, Bệnh viện K Trung ương) cho hay, rượu chuyển hóa thành acetaldehyde - một chất gây ung thư. Khi vào cơ thể, dưới tác dụng của enzym alcohol dehydrogenase, rượu được ôxy hóa thành acetaldehyde - một chất gây ung thư bằng cách gây tổn thương gene. Uống rượu làm tăng acetaldehyde trong nước bọt, làm tổn thương ADN ở các tế bào niêm mạc miệng, họng, thực quản và đường hô hấp trên. Rượu, bia làm tăng mức độ estrogen và hoạt hóa các thụ thể của yếu tố tăng trưởng giống insulin, từ đó kích hoạt sự sinh sôi của các tế bào tuyến vú dẫn đến ung thư vú. Rượu gây xơ gan, tổn thương tế bào gan, từ đó dẫn tới ung thư gan.
