Cân nhắc kỹ lưỡng
Bạn đọc số điện thoại 0901212XXX gọi đến số điện thoại Tư vấn pháp luật của Báo Lao Động 0961.360.559 hỏi: Tôi tham gia BHXH được 17 năm. Hiện tôi bị ung thư vòm họng giai đoạn 4. Tôi nên nhận BHXH một lần hay đóng thêm BHXH chờ hưởng lương hưu hàng tháng.
Văn phòng Tư vấn Pháp luật Báo Lao Động trả lời: Do bệnh tật của bạn có ảnh hưởng đến khả năng sống sót, nên bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về tình trạng sức khoẻ của mình. Chúng tôi chỉ nêu các quy định của pháp luật để bạn cân nhắc lựa chọn. Thứ nhất, về BHXH một lần, Nghị quyết 93/2015/QH 13 của Quốc hội và Điều 8, Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định:
1. NLĐ quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều 2 của Nghị định này mà có yêu cầu thì được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây: … d) Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
2. Mức hưởng BHXH một lần được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính như sau: a) 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014; b) 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi; c) Trường hợp thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Nếu bạn làm thủ tục hưởng BHXH một lần thì được nhận được ngay sau khi nộp đủ các giấy tờ chứng minh mình bị ung thư. Thứ hai, nếu bạn tiếp tục đóng BHXH, thì trong trường hợp xấu nhất (bạn bị chết), thì theo quy định tại khoản 2, 3 điều 67 Luật BHXH 2014, thân nhân của bạn sẽ được trợ cấp tử tuất hàng tháng.
Theo đó, thân nhân bao gồm: a) Con chưa đủ 18 tuổi; con từ đủ 18 tuổi trở lên nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; con được sinh khi người bố chết mà người mẹ đang mang thai; b) Vợ từ đủ 55 tuổi trở lên hoặc chồng từ đủ 60 tuổi trở lên; vợ dưới 55 tuổi, chồng dưới 60 tuổi nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;
c) Cha đẻ, mẹ đẻ, cha đẻ của vợ hoặc cha đẻ của chồng, mẹ đẻ của vợ hoặc mẹ đẻ của chồng, thành viên khác trong gia đình mà người tham gia BHXH đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình nếu từ đủ 60 tuổi trở lên đối với nam, từ đủ 55 tuổi trở lên đối với nữ;
d) Cha đẻ, mẹ đẻ, cha đẻ của vợ hoặc cha đẻ của chồng, mẹ đẻ của vợ hoặc mẹ đẻ của chồng, thành viên khác trong gia đình mà người tham gia BHXH đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình nếu dưới 60 tuổi đối với nam, dưới 55 tuổi đối với nữ và bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
Thân nhân quy định tại các điểm b, c và d khoản 2 điều này phải không có thu nhập hoặc có thu nhập hằng tháng nhưng thấp hơn mức lương cơ sở. Thu nhập theo quy định tại luật này không bao gồm khoản trợ cấp theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công. Ngoài ra, thân nhân lo mai táng còn được nhận trợ cấp bằng 10 tháng lương cơ sở. Vì thế bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định.
Đón dư một khách có bị sa thải?
Bạn đọc số điện thoại 0937110XXX gọi đến số điện thoại Tư vấn pháp luật của Báo Lao Động 0961.360.559 hỏi: Tôi là lái xe cho một Cty vận tải. Tôi đi nhận khách theo điều động của người điều hành đội xe. Cty nói tôi đón dư một người nên yêu cầu tôi phải viết đơn xin thôi việc trước hạn, nếu không sẽ kỷ luật sa thải vì cho rằng tôi vi phạm nội quy Cty. Tôi phải làm sao?
Văn phòng Tư vấn Pháp luật Báo Lao Động trả lời: Do sa thải là hình thức kỷ luật lao động cao nhất gây ra hệ quả là NLĐ phải mất việc, nên pháp luật quy định rất chặt chẽ về hình thức này.
Điều 126 BLLĐ quy định: Hình thức xử lý kỷ luật sa thải được NSDLĐ áp dụng trong những trường hợp sau đây:
1. NLĐ có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma tuý trong phạm vi nơi làm việc, tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của NSDLĐ, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe doạ gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của NSDLĐ;
2. NLĐ bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương mà tái phạm trong thời gian chưa xoá kỷ luật hoặc bị xử lý kỷ luật cách chức mà tái phạm. Tái phạm là trường hợp NLĐ lặp lại hành vi vi phạm đã bị xử lý kỷ luật mà chưa được xóa kỷ luật theo quy định tại điều 127 của bộ luật này;
3. NLĐ tự ý bỏ việc 5 ngày cộng dồn trong 1 tháng hoặc 20 ngày cộng dồn trong 1 năm mà không có lý do chính đáng. Các trường hợp được coi là có lý do chính đáng bao gồm: thiên tai, hoả hoạn, bản thân, thân nhân bị ốm có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền và các trường hợp khác được quy định trong nội quy lao động.
Ngoài ra để kỷ luật sa thải NLĐ thì hành vi vi phạm của NLĐ phải được quy định trong nội quy của Cty và quá trình xử lý kỷ luật phải tuân theo quy định tại điều 30 Nghị định 05/2015/NĐ-CP, theo đó NSDLĐ phải chứng minh được lỗi của NLĐ; phải bảo đảm NLĐ có mặt, được quyền tự bào chữa hay nhờ người khác bào chữa cho mình, phải có mặt của tổ chức CĐ…
Còn viết đơn xin thôi việc trước thời hạn và được NSDLĐ đồng ý là một hình thức thoả thuận chấm dứt HĐLĐ theo quy định tại khoản 3, điều 36 BLLĐ 2012.
Do đó, bạn nên xem kỹ lại nội quy lao động của Cty và xem việc đón dư một khách có vi phạm nội quy của Cty không. Bạn nên làm đơn trình bày vụ việc với Cty. Nếu Cty vẫn kỷ luật sa thải bạn thì bạn có thể làm đơn nhờ Phòng LĐTB&XH hoặc CĐ cấp huyện nơi Cty đóng trụ sở nhờ can thiệp hoặc khởi kiện Cty ra toà.
