Báo Lao Động trích đăng một số câu hỏi và trả lời.
Con bị khuyết tật bẩm sinh, được trợ cấp thế nào?
Bạn đọc số 02163855XXX; 01204511XXX, gọi đến số điện thoại Tư vấn pháp luật Báo Lao Động 0961360559, hỏi: Con tôi còn nhỏ và bị khuyết tật bẩm sinh, không tự phục vụ được. Con tôi có được hưởng trợ cấp xã hội gì không?
Văn phòng Tư vấn Pháp luật Báo Lao Động trả lời: Điều 44 Luật Người khuyết tật 2012 quy định về trợ cấp xã hội, hỗ trợ kinh phí chăm sóc hàng tháng 1. Đối tượng hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng bao gồm: a) Người khuyết tật đặc biệt nặng, trừ trường hợp quy định tại Điều 45 của Luật này; b) Người khuyết tật nặng.
2. Đối tượng được hỗ trợ kinh phí chăm sóc hàng tháng bao gồm: a) Gia đình có người khuyết tật đặc biệt nặng đang trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc người đó; b) Người nhận nuôi dưỡng, chăm sóc người khuyết tật đặc biệt nặng; c) Người khuyết tật quy định tại khoản 1 Điều này đang mang thai hoặc nuôi con dưới 36 tháng tuổi.
3. Người khuyết tật quy định tại khoản 1 Điều này là trẻ em, người cao tuổi được hưởng mức trợ cấp cao hơn đối tượng khác cùng mức độ khuyết tật.
4. Mức trợ cấp xã hội hàng tháng, mức hỗ trợ kinh phí chăm sóc hàng tháng đối với từng loại đối tượng theo quy định tại Điều này do Chính phủ quy định.
Do đó, trước hết bạn cần làm thủ tục xác nhận mức độ khuyết tật cho con bạn để xem thuộc diện khuyết tật đặc biệt nặng hay khuyết tật nặng. Sau khi có kết quả, nếu có đủ điều kiện, bạn nên làm đơn gửi UBND phường/xã nơi cư trú để làm thủ tục hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng.
Mẹ 80 tuổi sống với con có được bảo trợ xã hội?
Bạn đọc số 0947328XXX, gọi đến số điện thoại Tư vấn pháp luật Báo Lao Động 0961.360.559, hỏi: Mẹ tôi năm nay 80 tuổi, trước đây có được hưởng trợ cấp tuất một lần của anh trai tôi. Nay mẹ tôi đang sống với chúng tôi. Mẹ tôi có được hưởng trợ cấp người già không?
Văn phòng Tư vấn Pháp luật Báo Lao Động trả lời: Điều 17 Luật Người cao tuổi quy định về đối tượng được hưởng chính sách bảo trợ xã hội: 1. Người cao tuổi thuộc hộ gia đình nghèo không có người có nghĩa vụ và quyền phụng dưỡng hoặc có người có nghĩa vụ và quyền phụng dưỡng những người này đang hưởng chế độ trợ cấp xã hội hằng tháng.
2. Người từ đủ 80 tuổi trở lên không thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 điều này mà không có lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp xã hội hằng tháng. Khoản 2, điều 7, Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định về nghĩa vụ của con: Có bổn phận yêu quý, kính trọng, biết ơn, hiếu thảo, phụng dưỡng cha mẹ, giữ gìn danh dự, truyền thống tốt đẹp của gia đình. Do đó, mẹ anh chỉ được hưởng chính sách bảo trợ xã hội nếu anh thuộc trường hợp đang hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng.
Bị TNLĐ là được hưởng chế độ TNLĐ
Bạn đọc số 0168458XXXX, gọi đến số điện thoại Tư vấn pháp luật Báo Lao Động 0961.360.559, hỏi: Cty cử người đi làm việc và trên đường đi làm người này bị tai nạn giao thông. Cty đã chi phí các khoản chăm sóc sức khỏe cho NLĐ, tiền lương những ngày không được làm việc đúng quy định. Cty nghe nói NLĐ bị tai nạn lao động (TNLĐ) lần đầu tiên thì không được hưởng các chế độ có đúng không?
Văn phòng Tư vấn Pháp luật Báo Lao Động trả lời: Khoản 1, điều 142 BLLĐ 2012 quy định về TNLĐ như sau: TNLĐ là tai nạn gây tổn thương cho bất kỳ bộ phận, chức năng nào của cơ thể hoặc gây tử vong cho người lao động, xảy ra trong quá trình lao động, gắn liền với việc thực hiện công việc, nhiệm vụ lao động. Quy định này được áp dụng đối với cả người học nghề, tập nghề và thử việc.
Điều 45 Luật An toàn - Vệ sinh lao động năm 2015 quy định Điều kiện hưởng chế độ TNLĐ: NLĐ tham gia bảo hiểm TNLĐ, bệnh nghề nghiệp được hưởng chế độ TNLĐ khi có đủ các điều kiện sau đây:
1. Bị TNLĐ thuộc một trong các trường hợp sau đây: c) Trên tuyến đường đi từ nơi ở đến nơi làm việc hoặc từ nơi làm việc về nơi ở trong khoảng thời gian và tuyến đường hợp lý;
2. Suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên do bị tai nạn quy định tại khoản 1, điều này. Như vậy, nếu NLĐ của Cty bạn được cử đi làm việc và bị tai nạn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ và bị suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên thì đủ điều kiện hưởng chế độ và TNLĐ. Hiện không có điều luật nào quy định bị TNLĐ lần đầu thì không được hưởng chế độ.
Không được tuỳ tiện thay đổi công việc của NLĐ
Bạn đọc số 0939256XXX, gọi đến số điện thoại Tư vấn pháp luật Báo Lao Động 0961.360.559, hỏi: Tôi ký HĐLĐ với Cty thời hạn 1 năm, công việc là kiểm soát chất lượng (KCS). Còn hơn 1 tháng nữa là hết hạn HĐLĐ, Cty tuyển người khác vào làm công việc KCS và yêu cầu tôi chuyển qua làm công việc bốc xếp. Cty nói nếu tôi không ký HĐLĐ làm nhân viên bốc xếp thì cho tôi nghỉ việc. Như vậy có đúng không?
Văn phòng Tư vấn Pháp luật Báo Lao Động trả lời: Theo quy định của pháp luật lao động hiện hành, trong quá trình thực hiện HĐLĐ, hai bên có thể thỏa thuận để thay đổi nội dung HĐLĐ. Trường hợp thỏa thuận được hai bên phải làm phụ lục hợp đồng hay HĐLĐ mới. Nếu không thỏa thuận được thì tiếp tục thực hiện HĐLĐ đã giao kết hoặc thỏa thuận chấm dứt HĐLĐ theo khoản 3, điều 36 BLLĐ. Do đó, nếu bạn và Cty thỏa thuận thay đổi công việc phải làm (một nội dung của HĐLĐ) từ làm KCS sang làm nhân viên bốc xếp thì hai bên phải làm phụ lục HĐLĐ hoặc HĐLĐ mới.
Trường hợp không thỏa thuận được, thì phải tiếp tục thực hiện HĐLĐ đã giao kết hoặc thỏa thuận chấm dứt HĐLĐ, chứ Cty không được phép đơn phương chấm dứt HĐLĐ với bạn. Nếu Cty đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái luật thì phải nhận NLĐ trở lại làm việc theo HĐLĐ đã giao kết, trả lương, tiền BHXH, BHYT những ngày NLĐ không được làm việc, cộng với ít nhất 2 tháng tiền lương...
Khởi kiện, yêu cầu truy đóng BHXH
Bạn đọc số 0966031XXX, gọi đến số điện thoại Tư vấn pháp luật Báo Lao Động 0961.360.559, hỏi: Tôi làm tại một Cty chuyên về đóng tàu của nước ngoài ở quận 2, TPHCM. Tôi bị bệnh lao phổi, nghỉ việc điều trị đã 3 tháng nay, nhưng không được nhận tiền trợ cấp từ cơ quan BHXH. Tôi làm đơn hỏi thì Cty trả lời rằng do Cty đang nợ BHXH đã lâu nên cơ quan BHXH không chi trả. Tôi phải làm sao?
Văn phòng Tư vấn Pháp luật Báo Lao Động trả lời: Khoản 2, điều 26 Luật BHXH quy định: NLĐ nghỉ việc do mắc bệnh thuộc danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày do Bộ Y tế ban hành thì được hưởng chế độ ốm đau như sau:
a) Tối đa 180 ngày tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần;
b) Hết thời hạn hưởng chế độ ốm đau quy định tại điểm a khoản này mà vẫn tiếp tục điều trị thì được hưởng tiếp chế độ ốm đau với mức thấp hơn nhưng thời gian hưởng tối đa bằng thời gian đã đóng BHXH. Khoản 3, điều 28 Luật BHXH quy định: NLĐ hưởng chế độ ốm đau theo quy định tại khoản 3, điều 26 của luật này thì mức hưởng bằng 100% mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc.
Do Cty của bạn nợ BHXH nên cơ quan BHXH không có căn cứ mức tiền lương đóng BHXH liền kề để trả cho bạn.
Để được hưởng chế độ ốm đau, bạn nên kiện Cty truy đóng BHXH cho bạn, sau đó để cơ quan BHXH có căn cứ tiền lương đóng BHXH mới chi trả chế độ cho bạn được.
