Theo quyết định, hôm nay, TAND Hà Nội xét xử 22 bị cáo liên quan đến sai phạm trong thi công dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi về các tội "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng; Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".
Trong đó có bị cáo Mai Tuấn Anh - cựu Chủ tịch VEC; Trần Văn Tám - cựu Tổng Giám đốc VEC; Nguyễn Mạnh Hùng, Lê Quang Hào, cùng cựu Phó Tổng Giám đốc VEC; Hoàng Việt Hưng và Nguyễn Tiến Thành, cùng là cựu Giám đốc Ban quản lý dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi.
Cáo trạng thể hiện, Dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi là công trình trọng điểm quốc gia, có chi phí đầu tư hơn 34.500 tỉ đồng, do VEC làm chủ đầu tư, có chiều dài toàn tuyến hơn 139km, được chia làm 2 giai đoạn.
Giai đoạn 1 dài 65km, gồm 8 gói thầu; Giai đoạn 2 dài hơn 74km gồm 5 gói thầu. Giai đoạn 1 được đưa vào khai thác sử dụng từ ngày 1.8.2017; Giai đoạn 2 vào ngày 2.9.2018.
Dự án sử dụng vốn vay của Ngân hàng Thế giới (WB) và do Tổ chức tư vấn CDM Smith Inc của Mỹ thực hiện giám sát thi công.
Phụ trách thi công đều là những tập đoàn lớn của nước ngoài gồm Lotte E&C, Posco E&C (Hàn Quốc); Shandong Luquao Group - Sơn Đông, Jiangsu Provincial - Giang Tô (Trung Quốc).
Việc chỉ dẫn kỹ thuật do liên danh các nhà thầu Nippon Koei - Nippon Engineering (Nhật Bản) - Chodai và Thai Engineering (cùng từ Thái Lan) thực hiện khảo sát, lập thiết kế kỹ thuật và dự toán.
Theo cáo trạng, gói thầu A1 lớp bê tông nhựa tạo nhám, lớp bê tông nhựa hạt mịn, bê tông nhựa hạt trung, lớp đá dăm gia cố nhựa ở 22 phân đoạn đều không đảm bảo chất lượng. Các gói thầu A2, A3, A4 chất lượng cũng đều không đảm bảo.
Kết quả kiểm tra hiện trường thi công của Hội đồng Nghiệm thu Nhà nước từ năm 2015-2018 xác định, có nhiều thiếu sót, vi phạm trong quá trình thi công, không tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật, yêu cầu thiết kế.
VEC đã nghiệm thu, thanh toán cho các nhà thầu tổng số tiền hơn 460 tỉ đồng đối với các hạng mục công trình không đảm bảo chất lượng.
Để xảy ra hậu quả thiệt hại nêu trên, có trách nhiệm của chủ đầu tư, tư vấn giám sát và nhà thầu thi công.
Cụ thể, Hội đồng Nghiệm thu cơ sở dự án đã không nghiệm thu hoàn thành giai đoạn thi công sau khi thi công xong lớp đất nền và lớp bê tông nhựa tạo nhám của các gói thầu để đánh giá chất lượng các hạng mục mà tổ chức ngay việc nghiệm thu hoàn thành công trình để đưa vào sử dụng.
Đặc biệt, ngày 17.7.2018, khi Hội đồng Nghiệm thu cơ sở chưa họp, đánh giá chất lượng công trình xây dựng các gói thầu, nhưng Trần Văn Tám đã thay mặt chủ đầu tư ký văn bản báo cáo Hội đồng Nghiệm thu Nhà nước có nội dung đánh giá chất lượng các gói thầu thuộc giai đoạn 2 đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật, yêu cầu thiết kế.
"Việc không tổ chức nghiệm thu cơ sở và buông lỏng trong công tác chỉ đạo điều hành thi công và nghiệm thu của Hội đồng Nghiệm thu cơ sở đã dẫn đến việc không phát hiện được nhiều đoạn thi công... thực hiện không đúng các yêu cầu, quy định của dự án", cáo trạng nêu.
Đối với các nhà thầu thi công dự án, theo cáo buộc, quá trình tổ chức thi công các hạng mục công trình, VEC đã ký 5 hợp đồng xây lắp.
Cụ thể, ở gói thầu A1 ký hợp đồng với liên danh gồm: Tổng Công ty xây dựng số 1, Tập đoàn Lotte E&C; Gói thầu A2 là nhà thầu Tập đoàn Sơn Đông; Gói thầu số 3 nhà thầu Tập đoàn Giang Tô; Gói thầu số 4 nhà thầu Lotte Engineering and Construction Co., Ltd...
Thực hiện hợp đồng, nhà thầu thi công đã bố trí nhân sự, thành lập các văn phòng, ban điều hành gói thầu tại hiện trường, bổ nhiệm giám đốc ban điều hành, giám đốc quản lý chất lượng, cán bộ chuyên môn kỹ thuật.
Tuy nhiên, quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao, giám đốc tại các gói thầu đã có vi phạm.
Các bị cáo thuộc đơn vị tư vấn giám sát thi công dự án đã có các hành vi không tuân thủ quy định của pháp luật về xây dựng, dẫn đến cho tổ chức thi công, nghiệm thu công trình xây dựng hoàn thành không đảm bảo chất lượng.
Trong vụ án, ông Mai Tuấn Anh - Tổng Giám đốc VEC từ năm 2015 đến ngày 1.6.2017, Trần Văn Tám làm Tổng Giám đốc từ ngày 1.6.2017 đến khi kết thúc dự án, đã buông lỏng quản lý, không kiên quyết chỉ đạo để kịp thời khắc phục các tồn tại trong quá trình thực hiện dự án, gây thiệt hại tài sản nhà nước đặc biệt nghiêm trọng.
Hành vi của hai cựu Tổng Giám đốc VEC đã phạm vào tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".
Cụ thể, hành vi của các bị cáo gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 460 tỉ đồng.
Ngoài việc đưa ra xét xử đối với 22 bị cáo trong vụ án, cơ quan điều tra xác định có 27 đối tượng người nước ngoài đã có hành vi phạm tội liên quan các gói thầu thuộc giai đoạn 2 dự án. Những người này là công dân Trung Quốc, Hàn Quốc, Anh, Australia, Philippines.
Do đó, cơ quan chức năng đã gửi yêu cầu tương trợ tư pháp đến cơ quan có thẩm quyền của các quốc gia nêu trên nhưng đến nay chưa có kết quả. Vì thế, 27 người nước ngoài được tách hồ sơ, xử lý sau.
