Sáng 17.7, TAND tỉnh Điện Biên mở phiên tòa xét xử vụ kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại do bị làm oan trong tố tụng hình sự.
Nguyên đơn là cụ Đặng Thị Nga (81 tuổi) và con trai Trịnh Huy Dương (50 tuổi, trú tại Điện Biên), hai trong số ba mẹ con mang nỗi oan giết chồng, giết cha suốt 28 năm. Bị đơn là TAND tỉnh Điện Biên.
Do sức khỏe yếu, cụ Nga không thể tham dự phiên xử. Cụ và ông Dương (có mặt) ủy quyền cho luật sư Vũ Thị Nga (Trưởng Văn phòng Luật sư Công Lý Việt) tham gia tranh tụng.
Sau gần 3 năm được công khai xin lỗi vì bị xử oan, gia đình cụ Nga và TAND tỉnh Điện Biên có năm lần thương lượng, hai lần hòa giải nhưng đều không tìm được tiếng nói chung về con số bồi thường.
Tại lần thương lượng thứ hai, TAND tỉnh Điện Biên từng đưa ra con số bồi thường hơn 12,4 tỉ đồng, nhưng rồi về sau số tiền lại bị giảm đi nhiều. Gần đây nhất, tòa có quyết định giải quyết bồi thường oan cho ba mẹ con cụ Nga với tổng số tiền 3,6 tỉ đồng.
Tuy nhiên, không đồng tình với mức trên, mẹ con cụ Nga quyết định khởi kiện. Trong đơn, cụ Nga và các con yêu cầu tòa chấp nhận số tiền bồi thường được đưa ra trong lần thương lượng thứ hai.
Về nội dung vụ án, năm 1989, thi thể ông Trịnh Huy Tùng (chồng cụ Nga) được tìm thấy dưới giếng. Công an huyện Tuần Giáo khởi tố, bắt giam ba mẹ con cụ Nga để điều tra về tội giết người.
Năm 1990, TAND tỉnh Lai Châu cũ (nay là Điện Biên) xử sơ thẩm, phạt cụ Nga 36 tháng tù treo về tội che giấu tội phạm.
Hai con trai của cụ là Trịnh Công Hiến và Trịnh Huy Dương bị buộc tội giết cha, tuyên án lần lượt 18 năm tù và 12 năm tù. Cụ Nga lặn lội đến khắp các cơ quan trung ương kêu oan cho mình và hai con.
Sau đó, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội đã tuyên hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại.
Tháng 1.1992, trong quá trình điều tra lại, VKSND tỉnh Lai Châu cũ quyết định hủy bỏ việc tạm giam với ông Hiến và ông Dương sau 28 tháng tạm giam.
Cũng kể từ đây, vụ án bị treo lơ lửng gần 30 năm mà không có bất cứ kết luận nào dù gia đình cụ Nga liên tục gửi đơn kêu oan.
Tháng 10.2017, cơ quan tố tụng liên ngành tỉnh Điện Biên quyết định đình chỉ bị can, tuyên bố cụ Nga và hai con trai không phạm tội giết người và che giấu tội phạm. Tuy nhiên, ông Hiến đã qua đời trước khi được minh oan.
Ngày 24.10.2017, mẹ con của cụ Nga được xin lỗi công khai. Tuy nhiên, gần 3 năm nay với nhiều lần gặp gỡ giữa cơ quan tố tụng gây oan sai, song gia đình cụ chưa nhận được bồi thường theo yêu cầu.
Chiều nay, toà tiếp tục xét xử.
