Theo thông báo của chủ toạ Mai Văn Quang - thẩm phán TAND Hà Nội, ngày 4.1 tới sẽ ra phán quyết với với 36 bị cáo (trong đó có 8 người được xác định đang bỏ trốn, bị xét xử vắng mặt) vụ sai phạm đấu thầu tại Công ty AIC.
Trước ngày tòa tuyên án, diễn biến những ngày xét xử, đặc biệt trong các buổi tranh luận giữa đại diện Viện KSND Hà Nội với luật sư, bị cáo, nổi cộm 4 vấn đề.
Nhiều bị cáo đề nghị được "khoan hồng đặc biệt"
Tại phiên tòa, luật sư của bị cáo Trần Đình Thành - cựu Bí thư Tỉnh uỷ Đồng Nai (bị Viện KSND Hà Nội đề nghị mức án 10-11 năm tù về tội "Nhận hối lộ") cho rằng, thân chủ của mình đã tuổi cao, nhiều bệnh và đề nghị HĐXX cho ông Thành có được bản án thể hiện sự "khoan hồng đặc biệt", để bị cáo có thể rút ngắn thời gian thụ án, có thể trở về đóng góp cho xã hội, giáo dục con cháu đừng đi theo vết xe đổ của mình.
Trong khi đó, bào chữa cho bị cáo Lê Thị Bích Thủy (bị đề nghị 30-36 tháng tù treo tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng) - Giám đốc Công ty TNT, luật sư cũng đề nghị HĐXX áp dụng chính sách "khoan hồng đặc biệt" khi quyết định mức hình phạt cho thân chủ.
Bị cáo thứ ba là Phan Huy Anh Vũ - cựu Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, cựu Giám đốc Sở Y tế Đồng Nai, ngoài đề nghị tòa xem xét cho thân chủ không phạm tội "Nhận hối lộ", luật sư cũng mong muốn HĐXX áp dụng chính sách khoan hồng đặc biệt với ông này khi cáo buộc tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".
Đề nghị thay đổi tội danh, không phạm tội "nhận hối lộ"
Cũng trong những ngày thẩm vấn, tranh luận, luật sư của bị cáo Bồ Ngọc Thu - cựu Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đồng Nai (bị đề nghị từ 4 - 5 năm tù về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ"), luật sư cho rằng, thân chủ của mình không có động cơ vụ lợi như cáo trạng quy kết và đề nghị thay đổi tội danh sang “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Trong khi đó, luật sư của bị cáo Phan Huy Anh Vũ - cựu Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, cựu Giám đốc Sở Y tế Đồng Nai (bị đề nghị tổng mức án từ 19 - 21 năm tù với các tội “nhận hối lộ” và “vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”) và cả bị cáo cũng đề nghị xem xét lại, không phạm tội "Nhận hối lộ" như cáo buộc.
Với bị cáo Thu, đại diện Viện Kiểm sát khẳng định, Thu có động cơ vụ lợi, và cáo buộc tội “lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” là có căn cứ.
Theo đại diện Viện Kiểm sát, ngoài hưởng lợi về "phi vật chất", bị cáo Thu còn được hưởng lợi về vật chất từ cựu Chủ tịch Công ty AIC, số tiền 1 tỉ đồng (bị cáo đã khắc phục).
“Vì 2 động cơ như phân tích thì hành vi của Thu cấu thành tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ", Viện Kiểm sát nói trong phần đối đáp.
Với bị cáo Vũ, theo đại diện Viện Kiểm sát, ông này đã nhiều lần nhận 14,8 tỉ đồng từ cấp dưới của cựu Chủ tịch Công ty AIC để trực tiếp và chỉ đạo cấp dưới thông thầu, giúp AIC trúng 16 gói thầu trái quy định, gây thiệt hại cho nhà nước hơn 152 tỉ đồng.
Theo phân tích của Kiểm sát viên, không thể có những món quà cảm ơn có giá trị rất lớn nếu không làm việc gì đó theo yêu cầu của người ta.
Trong khi đó, việc hứa hẹn giữa Vũ và cựu Chủ tịch Công ty AIC được ngầm xác định là "cơ chế ngầm". Hơn nữa, bị cáo Vũ cũng đã thừa nhận hành vi nhận tiền từ cựu Phó Tổng Giám đốc Công ty AIC.
Do đó, bị cáo hưởng lợi ích vật chất, một tội bị cáo gây thiệt hại tài sản của Nhà nước là có đủ căn cứ xác định Vũ đã phạm 2 tội như cáo trạng truy tố.
Gỡ bỏ lệnh truy nã
Tại buổi tranh luận ngày 28.12.2022, các luật sư của nhiều bị cáo đang bỏ trốn cho rằng, cần tạm đình chỉ điều tra đối với họ thay vì đưa họ ra xét xử. Có luật sư còn đề nghị gỡ bỏ lệnh truy nã với thân chủ của mình.
Đối đáp với quan điểm này, đại diện VKS viện dẫn nhiều quy định của pháp luật cho thấy, việc đưa các bị cáo bỏ trốn ra xét xử là đúng pháp luật.
Về vấn đề này, đại diện Viện Kiểm sát viện dẫn điều 229, 247 và 290 Bộ luật Tố tụng hình sự để chứng minh việc cơ quan điều tra đề nghị truy tố, Viện Kiểm sát truy tố và Tòa xét xử vắng mặt các bị cáo là hoàn toàn phù hợp với quy định pháp luật và tính chất đặc điểm của vụ án này.
“Các bị cáo đã xuất cảnh hay chưa có thông tin xuất cảnh thì đều thuộc trường hợp bỏ trốn theo quy định của pháp luật. Nói các bị cáo không thuộc trường hợp bỏ trốn là không có căn cứ”, đại diện Viện Kiểm sát đối đáp.
Theo Viện Kiểm sát, các bị cáo bỏ trốn đều có hành vi phạm tội liên quan đến các bị cáo khác trong vụ án nên cơ quan tố tụng không ra quyết định tạm đình chỉ điều tra mà vẫn truy tố vắng mặt các bị cáo bỏ trốn là đúng quy định của pháp luật.
Công ty AIC chấp nhận khắc phục, bị cáo có phải bồi thường?
Theo cáo buộc, sai phạm của các bị cáo trong vụ án "vi phạm quy định về đấu thầu" xảy ra tại Công ty AIC, gây thiệt hại cho Nhà nước 152 tỉ đồng.
Viện Kiểm sát đề nghị các bị cáo cựu lãnh đạo Công ty AIC phải liên đới bồi thường khoản tiền này. Tuy nhiên, đại diện công ty cho hay, AIC được xác định là bị đơn nên có trách nhiệm khắc phục toàn bộ số tiền 152 tỉ.
Phía đại điện AIC cũng đề nghị HĐXX xem xét lại tư cách nguyên đơn - UBND tỉnh Đồng Nai. Theo lý giải của vị đại diện AIC, công ty ký các hợp đồng thực hiện gói thầu thiết bị y tế với Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai chứ không phải UBND tỉnh.
Những vấn đề trên sẽ được HĐXX quyết định trong phần tuyên án ngày 4.1 tới.
